به گزارش آتیه نو در این روزها و شب های کرونایی تلویزیون با کمبود برنامه سرگرم کننده مواجه شده است و بسیاری از برنامه ها به دلیل شرایط موجود ضبط خود را متوقف کرده اند و از سوی دیگر این رسانه ملی و قابل دسترسی برای تولیدات بیشتر با رعایت شرایط تلاشی نمی کند تا زمان مخاطبان خانه نشین که به دنبال برنامه هایی برای گذران زمان خود هستند را پر کند و شاید هم نیازی به آن نمی بیند.

تا همین دو سال قبل کمتر کسی عوامل تولید برنامه‌های اینترنتی را به رسمیت می‌شناخت و حتی برای پوشش رویدادهایی مثل جشنواره فیلم فجر از آن‌ها دعوت می‌کرد، اما اکنون رسانه‌های مجازی با تولید برنامه‌های مختلف هم مخاطبان زیادی

پیداکرده‌اند و هم به‌صورت یک رسانه‌ی جدی و مهم معرفی‌شده‌اند.

،‌. جذابیت این فضا به حدی بالا رفته که حتی پای چهره‌هایی مثل فریدون جیرانی را هم به فضای مجازی و تولید برای ارائه در این فضا بازکرده است.

جیرانی که نخستین مجری و سردبیر برنامه‌ی تلویزیونی «هفت» بود، حالا در این فضا مشغول به کارشده و با چهره‌های مختلف گفت‌وگو می‌کند.

در واقع فضای اینترنت و تولید برای پخش آنلاین جذابیت‌های خاص خودش را دارد. در این حوزه تولید و پخش به‌مراتب ارزان‌تر از تولید و پخش برنامه در تلویزیون است. از سوی دیگر در این رسانه‌ها محدودیت‌های صداوسیمای ایران وجود ندارد و برای انتخاب مهمانان هم ‌دست تولیدکنندگان بسته نیست. آن‌ها می‌توانند در استودیوهای کوچک خود میزبان چهره‌های مختلفی باشند.نشان دادن ساز، سخت‌گیری کمتر در مورد پوشش مهمانان و ... هم از دیگر مزایای این فضا در رقابت با صداوسیما است.

این روزها صداوسیما که همیشه خود را تنها رسانه مجاز، فراگیر و قابل اعتماد می‌دانست و چه بسا حضوری غیررسمی در کانال‌های پرمخاطب مجازی داشت؛ با کمک‌خواهی از برنامه‌های پرکاربردی همچون «اینستاگرام»، رویه عجز و استمداد را در پیش گرفته تا از این فضا برای دیده شدن محصولاتش توسط مخاطب استفاده کند و نه حتی جذب بیشتر مخاطب!

شکست سریال «۰۲۱» در جذب مخاطب

شبکه سه که از ابتدای سال ۹۹ تنها مجموعه طنز «دوپینگ» در نوروز را داشت و پس از آن با سریال‌هایی مانند «سرباز»، «زمین گرم» و «نجلا» نتوانست توفیقی در ساخت سریال‌های طنز پیدا کند. «۰۲۱» قرار بود این خلأ را پر کند و بنا نبود که به این زودی میدان را خالی کند. اسفند سال‌گذشته بود که علی فروغی، مدیر شبکه سه درباره این سریال گفته بود: «سریال ۹۰ شبی با نام موقت «نیوجرسی» به کارگردانی سیدجواد رضویان و سیامک انصاری و تهیه‌کنندگی مهدی فرجی قرار است بعد از مدت‌ها خلأ سریال‌های ۹۰ شبی کمدی را پر کند.»

حالا، اما تجربه مشترک رضویان و انصاری با وجود جمع کردن چهره‌های مشهور و موفق طنز در مجموعه‌های دیگر، نظیر امیرحسین رستمی، سروش جمشیدی و خود رضویان و انصاری نتوانسته توفیقی در جذب نظر مخاطبان تلویزیونی و منتقدان کسب کند. ۰۲۱ نه در ساختار و فرم و نه در شخصیت‌پردازی موفق نبوده و شاید غرور و اعتماد بیش از حد سازندگان‌شان به خودشان دلیل این خروجی ضعیف باشد. پایبند نبودن کامل به فیلمنامه و نقش پررنگ بداهه‌پردازی در قسمت‌ها و شخصیت‌های مختلف معجونی به‌دست مخاطب داده که گویی شاهد مجموعه طنز آیتمی یا حتی اپیزودیک هستند. استفاده از شوخی‌های سیاسی نخ‌نما شده و تکیه بیش از حد بر استفاده از شوخی‌های فضای مجازی و حتی شوخی‌های جنسی آشکار و نهان هم نتوانست موفقیتی حاصل کند. به دلیل نبود یک الگو و نقشه مشخص برای خنداندن مردم، شاهد حذف و اضافه‌هایی از سوی سازندگان ۰۲۱ برای جلب نظر مردم هم بوده‌ایم که استفاده از پشت‌صحنه، به تقلید از سریال‌های مهران مدیری و تند کردن ریتم سریال حتی به قیمت ناقص کردن موضوع واحد هر قسمت از این دست تغییرات بود. شوخی‌های تکراری و نبود خلاقیت و تکیه بر راه‌های امتحان‌شده برای خنداندن مردم تمام چیزی بود که از کارگردانی رضویان و انصاری دیدیم. کاش تهیه‌کننده و سازندگان این سریال که هنگام تجربه‌های موفق قبلی مدام در رسانه‌ها بودند و در هر برنامه و روزنامه‌ای دیده می‌شدند زمان ساخت یا تهیه برنامه‌های ناموفق هم پاسخگوی عملکرد خودشان بودند

تلویزیون ضعف خودرا گردن فضای مجازی می‌اندازد

در همین راستا کامیار اسماعیلی مجری و برنامه ساز به نقد و تحلیل وضعیت برنامه سازی در تلویزیون پرداخت و تاکید کرد مدیران باید درباره وضعیت این رسانه پاسخ دهند.

کامیار اسماعیلی مجری برنامه «نیمرخ» درباره وضعیت برنامه های تلویزیونی و کم شدن استقبال مردم گفت: وقتی مجموعه ای دچار ناکارآمدی می شود اول باید به دنبال مدیران آن مجموعه رفت و دید آنها چه سیاست هایی داشته اند که به این نتیجه منجر شده است.

وی ادامه داد: اینکه ما متر و معیار را از روی مدیران برداریم و سراغ دیگران برویم یک خطای استراتژیک است چون در اصل باید دید مدیر مجموعه چطور عمل کرده است.

اسماعیلی با اشاره به اینکه فضای مجازی تبدیل به یک بهانه شده است، عنوان کرد: بسیاری از برنامه سازان و مدیران همه چیز را گردن فضای مجازی می اندازند و اینگونه مطرح می کنند که چون فضای مجازی رشد کرده است آنها دچار مشکل شده اند.

وی اضافه کرد: این سخن آنها مثل این است که عده ای از خودروسازان می گویند درهای واردات را ببندیم تا مردم مجبور شوند خودروی داخلی بخرند. اگر ما واقعا هنرمند هستیم باید اجازه دهیم ضمن وارد شدن خودروهای دیگر، مردم از روی کیفیت و قیمت، خودروهای داخلی را خریداری کنند.

مجری برنامه «نیمرخ» اظهار کرد: ده ها و صدها برنامه ساز و هنرمند هستند که می توانند به ساخت برنامه ها و مجموعه های تلویزیونی کمک کنند اما تلویزیون در استفاده از این عزیزان ناکارآمد است. وقتی می بینیم بعد از سال ها مدیری در سازمان در راس شبکه ای مشغول به کار می شود که تا بحال برنامه سازی نکرده ما دیگر نمی توانیم از آن شبکه انتظار برنامه سازی داشته باشیم، برنامه سازی هنر و تجربه است و باید هنرمند و مجرب باشید.

وی درباره نبود برنامه های تخصصی برای نوجوانان بیان کرد: من وضعیت تلویزیون را در حوزه نوجوانان و کلا برنامه سازی خوب نمی بینم و تلویزیون در حوزه برنامه های ترکیبی نیز کارآمد نیست. تلویزیون زمانی درگیر تله فیلم ها شد یا زمانی هزینه های زیادی را صرف پروژه های تاریخی کرد که بیشتر شبیه کاریکاتوری از یک دوران بود تا سریال تاریخی و به این ترتیب هر زمان بودجه خود را صرف کاری می کند ولی وقتی شما به عنوان تهیه کننده طرحی برای یک برنامه ترکیبی دارید مجبور هستید به هر نحوی اسپانسر پیدا کنید آنهم با شرایط بسیار دشواری که بازرگانی سازمان دارد، وقتی هم دایم در برنامه ها سراغ اسپانسرهای رنگارنگ بروید محتوای برنامه را دچار اختلال کرده اید و مردم آن را نمی پذیرند و از آن تاثیر نمی گیرند.

روایت‌ اقبال واحدی از ضعف تلویزیون در برابر فضای مجازی

همجنین اقبال واحدی یکی از مجریان قدیمی تلویزیون راه برون رفت از مشکلات تلویزیون را اینگونه بیان کرد

به نظرمن تلویزیون باید به سمتی برود که خودش را از تعدد شبکه و تعدد ساخت برنامه و سریال خارج کند. چند شبکه داشته باشد با چند سریال و برنامه موفق و با کیفیت. وقتی سریال درجه یک و یا برنامه موفقی تولید کند حتماً مثل گذشته شاهد این خواهیم بود که خیابان‌ها خلوت می‌شوند. یادمان هست روزهایی که سریالی روی آنتن می‌رفت و خیابان خلوت می‌شد و یا برنامه‌ای که آنقدر تأثیرگذار بود که توجه همه به دیالوگ‌های مجری و اتفاقات آن برنامه جلب می‌شد. واقعاً مخاطب ما دوست دارد کارهای ایرانی و میهنی دنبال کند و به هیچ‌وجه قبول ندارم مخاطب ما با تلویزیون قهر کرده بلکه انتظار دارد کارهای فاخرتری را ببیند.

تلویزیون نباید به دنبال فضای‌مجازی باشد

وی در یاسخ به اینکه چرا محتوای برنامه‌ها مثل قبل تأثیرگذار نیست و برای مخاطب آن دلپذیری گذشته را ندارد بیان کرد من فکر می‌کنم به تهیه‌کننده برمی‌گردد. تهیه‌کنندگی یک تخصص است که در واقع او به عنوان اهرم اصلی، برنامه را جلو می‌برد. مجری یکی از عوامل تهیه‌کننده است؛ البته مجریانی در تلویزیون فعالیت دارند که خودشان به عنوان تهیه‌کننده، برنامه‌شان را پیش می‌برند. علاوه بر آن مشکل بحث مالی هم وجود دارد که پای اسپانسرهای مختلف را به تلویزیون باز کرده است..

وی با اشاره به اینکه چشمِ برنامه‌سازان به فضای‌مجازی دوخته شده است خاطر نشان کرد به جای آنکه فضای‌مجازی دنبال تلویزیون باشد، تلویزیون به دنبال فضای مجازی است. به نظرمن تلویزیون باید کار خودش را بکند که شبکه‌های اجتماعی دنباله‌رویش باشند. آنجا رسانه، رسانه مجازی است و اینجا رسانه دست اولی به نام تلویزیون؛ خبری که تلویزیون می‌دهد مستند است و نمی‌توان چندان به برخی از اتفاقات فضای‌مجازی دل بست و باورش کرد.

او در ادامه گفت هرچه تلویزیون را قوی‌تر کنیم مطمئناً نه تنها جا نمی‌مانیم بلکه به عنوان رسانه مولد، شبکه‌های اجتماعی را همراه خودمان خواهیم کرد. البته باید برخی از مسئولانی هم که می‌گویند مثلاً اینستاگرام را تبلیغ نکنید، همه را از این تناقض مواضع خارج کنند. وقتی چنین  اعتقادی دارند که غیرقانونی است و نامش را نیاورید پس چرا خودشان در همین اپلیکیشن‌ها صفحه دارند؟ برای تلویزیون آرزو دارم که کار را به کاردان بدهد و بچه‌هایی که کاربلدند در میدان باشند. قحط الرجال نیست که این‌قدر به سراغ آدم‌های بیرونی و یا به قولی بازیگرها می‌روند تا آن‌ها برنامه اجرا کنند.  ان‌شاءالله این مسائل حل می‌شود و تلویزیون به دوران طلایی خودش برمی‌گردد..