به گزارش آتیه‌آنلاین، حقوق بشر در کشوری چون عربستان سعودی اتفاق چندان جدیدی نیست، چراک ه این کشور مدت‌هاست در عین تلاش برای حفظ وجهه‌ای مشروع برای خود به سرکوب مخالفان و منتقدان خود اهتمام دارد. با این حال،‌ گزارش‌هایی که اخیراً در این زمینه منتشر شده بار دیگر بر این حقیقت انگشت می‌گذارد.

شکنجه در عربستان

روز گذشته (‌یکشنبه) دیده‌بان حقوق بشر اعلام کرد که شهادت‌های جدید نشان می‌دهد تعدادی از فعالان سیاسی برجسته در زندان‌های عربستان شکنجه شده‌اند. به گزارش پایگاه العهد، دیده‌بان حقوق بشر به پیامک‌های بدون اسم در ژانویه ۲۰۲۱ از فردی که خود را زندانبان یکی از زندان‌های عربستان معرفی می‌کند، دست یافت. در این پیام‌ها آماده است که وی و دیگر زندانبانان شاهد شکنجه فعالان برجسته سعودی از سوی بازپرسان از اواسط تا اواخر ۲۰۱۸ بوده‌اند اما وی نام خود را فاش نکرده است.

«مایکل پیچ»، معاون مدیر خاورمیانه در دیده‌بان حقوق بشر اعلام کرد: «اسناد جدیدی که نشان می‌دهد عربستان مدافعان حقوق زنان و دیگر فعالان برجسته را به شکل وحشیانه شکنجه می‌کند که خوار شمردن مسئله حاکمیت قانون توسط عربستان و انجام ندادن تحقیقات معتبر در این باره را نشان می‌دهد. رها کردن متجاوزان بدون مجازات این پیام را می‌رساند که آن‌ها می‌توانند شکنجه کنند و بدون مجازات از زیر بار محاکمه در بروند.»

این شهادت‌ها از زندان ذهبان در شمال جده و یک زندان محرمانه دیگر است. زندانبانان اعلام کردند که بازداشت‌شدگان از جمله «لجین الهذلول»، فعال عرصه حقوق زنان و «محمد الربیعه»، فعال حقوقی دیگر در معرض شکنجه و بدرفتاری قرار گرفته‌اند. در یکی از پیامک‌ها زندانبان نام یک مدافع مشهور حقوق زنان را که مه ۲۰۱۸ بازداشت شده، آورده است اما دیده‌بان حقوق بشر آنرا فاش نکرد. نگهبان در این پیام می‌گوید: «در یکی از جلسات شکنجه این زندانی بیهوش شد و همگی ترسیدیم از اینکه نکند مرده باشد و مسئولیت آن را گردن ما بیندازند، چراکه دستور داده شده بود که هیچ کدام از بازداشت‌شدگان را نکشید.»

در پیام دیگری زندانبان به آزار و اذیت جنسی الهذلول توسط بازپرسان اشاره می‌کند. این زندانبان گفت: «آن‌ها او را به گونه‌ای مورد آزاد و اذیت قرار دادند که نظیر آنرا قبلا مشاهده نکرده بودم. از توهین کردن به او لذت می‌بردند. او را مسخره می‌کردند.» نهادهای حقوقی نوامبر ۲۰۱۸ گزارشاتی را درباره شکنجه و آزار و اذیت جنسی چهار فعال زن توسط بازپرسان عربستانی دریافت کردند. ژانویه ۲۰۱۹ دیده‌بان حقوق بشر و عفو بین‌الملل اعلام کردند که مقامات عربستان باید به ناظران بین‌المللی اجازه ورود به کشور و تحقیق درباره ادعاها در خصوص شکنجه را بدهند.

از یاد نباید برد که دادستانی عربستان مارس ۲۰۱۹ اعلام کرد که دفترش تحقیقاتی را درباره ادعاها درخصوص شکنجه انجام داده است اما هیچ سند و مدرکی در این باره وجود ندارد. از سوی دیگر، در پیامک دیگری آمده است که یکی از فعالانی که شکنجه شد الربیعه بود. بازپرس زمانی که فهمید وی درد زانو دارد شروع به شکنجه او کرد، درحدی که دیگر او قادر نبود تنهایی حمام برود. یک منبع دیگر نیز به دیده‌بان حقوق بشر اعلام کرده بود که مسئولان زندان برای چند ماه الربیعه را شکنجه کردند. این منابع اعلام کردند که آن‌ها او را در مکان‌های تنگی نگه می‌داشتند که نمی‌توانست برای چند روز بخوابد. همچنین یک سال اول بازداشتش به او غذای درست نمی‌دادند. الربیعه مه ۲۰۱۸ بازداشت شد و همچنان در زندان است.

گزارش دیده‌بان حقوق‌بشر وحشتناک‌تر هم می‌شود. در یکی از پیامک‌ها زندانبان می‌گوید که تا حدی یکی از فعالان را شکنجه کردند که من فکر می‌کردم مرده است اما بعد پزشک آمده و با دارو و مسکن به او کمک کرد تا سرپا بماند و بعد دوباره بازپرسان شروع به شکنجه او کردند. دیده‌بان حقوق بشر اعلام کرد: «با توجه به تمایل نداشتن عربستان برای انجام تحقیقات مستقل، وجهه این کشور همچنان مخدوش خواهد ماند تا زمانی که اجازه ورود ناظران بین‌المللی مستقل و تحقیقات را بدهند. رهبران سعودی باید تمام اتهامات و محکومیت‌ها و احکام صادره علیه فعالان زن و دیگر فعالانی را که تنها به دلیل بیان مسالمت‌آمیز نظراتشان بازداشت شده‌اند، باطل کنند.»

تکرار نقض حقوق بشر

این البته یگانه مورد شکنجه و ارعاب در خاک عربستان نیست. پیشتر گزارش شد که سازمان حقوق بشر عربستان بازداشت ۱۰۹ نفر از زنان فعال سعودی را طی چند سال اخیر مستند کرده که ۵۶ نفر از آن‌ها در حال حاضر در زندان‌های آل سعود به سر می‌برند. به گزارش سعودی لیکس، بازداشت‌های خودسرانه از زمان «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی علیه فعالان زن و مرد حتی علیه افراد مسن به بهانه مبارزه با فساد متوقف نشده است. با وجود انتقادهای بین‌المللی از نقض حقوق بشر در عربستان و آزادی عمومی، بازداشت دختران و زنان فعال سعودی در این کشور افزایش یافته و به اخبار رایج در خصوص فساد محمد بن سلمان تبدیل شده است.

سازمان حقوق بشر عربستان سعودی حداقل بازداشت ۱۰۹ زن فعال سعودی را در سال‌های اخیر حکومت آل سعود مستند کرده است. همچنین سازمان حقوق بشر سعودی اروپا نیز گزارش داد که رژیم آل سعود ۴۴ زندانی زن را آزاد کرده و هشت نفر دیگر در شرف محاکمه‌های خودسرانه قرار دارند. این سازمان حقوق بشری اعلام کرد که ۵۶ دختر و زن فعال در حال حاضر در زندان‌های آل سعود در بازداشت به سر می‌برند و سازمان‌های بین‌المللی اغلب نقض حقوق بشر توسط رژیم سعودی به ویژه بازداشت زنان و برگزاری دادگاه‌های مخفی برای آن‌ها را محکوم می‌کنند.

سازمان عفو بین‌الملل نیز نقض شدید رژیم سعودی علیه زنان در عربستان را محکوم و تاکید کرد که نیروهای آل سعود ده‌ها مدافع و فعال برجسته زن را بازداشت کردند. سازمان حقوق بشر «سند» تأکید کرد که با توجه به نقض شدید حقوق بشر در عربستان، بازداشت مادران سعودی حقوق ده‌ها کودک در این کشور را نقض می‌کند. مقامات سعودی در سال‌های اخیر، کمپینی را برای دستگیری خودسرانه بیش از ۱۰۰ زن آغاز کرده‌اند درحالی که نیمی از زندانیان آزاد شده و بقیه زنان در شرایط نابسامانی در بازداشت به سر می‌برند. این در حالی است که هفته گذشته منابع حقوق بشری فاش کردند که رژیم آل سعود مخالفان و فعالان عربستان از جمله سه زن را بازداشت کرده‌اند.

با وجود تمامی این متغیرها، به نظر می‌رسد که عربستان سعودی علاقه چندانی به تغییر دیدگاه‌های خود نداشته و همچنن بنا دارد نقض گسترده و سیستماتیک حقوق بشر را ادامه دهد. این در حالی است که به رغم هشدارهای نهادهای بشردوستانه، دولت‌هایی چون آمریکا و بریتانیا به این گزارش‌ها بی‌توجه بوده و به حمایت خود از سعودی‌ها ادامه می‌دهند.

گزارش: فرزاد سیف‌نیا