به گزارش آتیه‌آنلاین، پخش ترانه‌های بدون مجوز از صاحبان اثر در صداو سیما سابقه‌ای دیرینه دارد. این اتفاق، در همه حوزه‌های هنری رخ می‌دهد، اما این‌بار صدا و سیما بدون اجازه از همایون شجریان و سهراب پورناظری، قطعه «ایران من» را در مناظره انتخاباتی استفاده کرد، قطعه‌ای که شجریان و ناظری قبلا اعلام کرده بودند صدا و سیما حق پخش و هرگونه استفاده تبلیغی از این ترانه را ندارد.
اما از آنجایی که ایران، یکی از معدود کشورهایی است که قانونی کپی رایت در آن رعایت نمی‌شود، استفاده از آثار هنرمندان بدون اجازه آن‌ها، به ماجرایی تکراری در صدا و سیما تبدیل شده است. به خصوص شعرها و ترانه‌هایی که در وصف ایران خوانده شده‌اند. به همین جهت پوریا سوری ـ شاعر و ترانه سرا ـ با انتشار توییتی نسبت به استفاده از این اثر در برنامه مناظراتی نامزدهای ریاست جمهوری واکنش نشان داد و نوشت: «امشب برخلاف اعلام نظر صریح همایون شجریان و سهراب پورناظری مبنی بر اینکه صداو سیما حق پخش و هر گونه استفاده تبلیغی از ترانه «ایران من» را ندارد، بخشی از این ترانه (نه همه آن با همه مفاهیمش) در مناظره انتخابات ۱۴۰۰ پخش شد. من هم به عنوان شاعر نسبت به پخش این قطعه معترض هستم.»
در اواخر دهه هشتاد نیز محمدرضا شجریان پس از پخش سرود میهنی «ای ایران، ای سرای امید» در مناسبت‌های سیاسی، در نامه‌ای به عزت‌الله ضرغامی، رییس اسبق صدا و سیما، اعتراض خود را اعلام کرد که در مقابل مسئولان صداوسیما هم پخش صدای محمدرضا شجریان از صدا و سیما را به‌کلی ممنوع کردند، این ممنوعیت دعای ربنا در ماه رمضان را هم در برگرفت. حالا ترانه «ایرانِ من» از همایون شجریان در شرایطی روی آنتن صداوسیما رفته است که این رسانه در طی یک دهه اخیر با وجود درخواست های مکرر مردم هیچ گاه حاضر نشد حتی ربنای پدر مرحومش را پخش کند.
چندی پیش هم مستندی تبلیغاتی یکی از نامزدهای ریاست جمهوری پخش شد که در انتهای آن از اثر «جان ایران» کاری از محمد معتمدی استفاده شده بود که از هیچکدام از عوامل این قطعه برای استفاده از آن، اجازه‌ای گرفته نشده بود. همچنین در فیلم انتخاباتی یکی دیگر از کاندیدهای ریاست جمهوری، بدون کسب اجازه از صاحب اثر از موسیقی سریال «شوق پرواز» استفاده شد. به همین جهت محمدرضا علیقلی در واکنش به این اقدام گفت: «در کمال ناباوری دیدم در پخش فیلم تبلیغاتی یکی از نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری از تلویزیون، در سکانس های پایانی فیلم، بدون رعایت حقوق معنوی صاحب اثر و کسب اجازه از من، از موسیقی سریال «شوق پرواز» استفاده شده است. تاکید می کنم بدون رعایت حقوق معنوی، چون رعایت حقوق مادی که در این شرایط یک شوخی است. نمی‌دانم سیاستمدارانی که قرار است، مدیریت کنند و با درستی و راستی، کارشان را پیش ببرند، چرا باید حقوق یک هنرمند و حق‌الناس را نادیده بگیرند!؟»
البته سوء استفاده صدا و سیما از هنرمندان موسیقی تنها به اینجا ختم نمی‌شود و پخش صداهای خوانندگانی که در زمان حیاتشان ممنوع الصدا بودند اما پس از مرگ اقدام به پخش صدای آنان کرده یا می‌کند نیز همواره عملکردی مورد انتقاد از طرف این سازمان بوده است و در بعضی مواقع کار به شکایت هم از این رسانه رسیده است. مانند همسر فرهاد مهراد که پس از پخش بدون اجازه آثار این هنرمند پس از مرگ وی با انتشار نامه‌ای، نسبت به پخش صدای این خواننده فقید از تلویزیون اعتراض و علنا از صدا و سیما شکایت کرد که در درنهایت از سوی خانواده مرحوم «فرهاد مهراد» دعوی در مجتمع قضایی مطرح شد، دستور موقت مبنی بر منع پخش آثار «فرهاد» از کلیه کانال‌های رادیو و تلویزیون صداوسیما را صادر گردید. این در حالی ست که براســاس ماده ۲۳ قانون حمایت حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان هرکس تمام یا قسمتی از اثر دیگری را که موردحمایت این قانون است به نام خود یا به نام پدیدآورنده بدون اجازه او یا عامداً به شخص دیگری غیر از پدیدآورنده نشر یا پخش یا عرضه کند به حبس تأدیبی از شش ماه تا سه سال محکوم خواهد شد.
نظر شما