به گزارش آتیه‌آنلاین، نشست گروه هفت بالاخره به پایان رسید و رهبران هفت کشور صنعتی جهان با بیانیه‌ای مشترک به این اجلاس پایان دادند. این نخستین اجلاسی بود که با حضور «جو بایدن»، رئیس‌جمهوری جدید آمریکا برگزار شد و در عین حال مشکلاتی چون تغییرات اقلیمی و پاندمی کرونا بر آن سایه افکنده بود. اما نتیجه نهایی این نشست پرسروصدا چه بود؟

ائتلاف علیه دیوار چین

بدیهی است که در میانه رشد روزافزون قدرت استراتژیک و نظامی چین یکی از محورهای اصلی هفت کشور صنعتی جهان مقابله با این خیزش باشد. بیانیه پایانی نشست سران گروه هفت (جی ۷) که روز گذشته (یکشنبه) کار خود را در کورنوال واقع در جنوب انگلیس خاتمه داد، دربرگیرنده انتقاداتی از چین و درخواست برای ادامه تحقیق بین‌المللی در خصوص منشأ ویروس کرونا و روسیه بود. به گزارش خبرگزاری رویترز، بیانیه پایانی نشست سران گروه هفت دربرگیرنده درخواست از چین برای احترام به حقوق بشر، آزادی‌های اساسی در منطقه سین‌کیانگ محل اقامت اویغورها و نیز حقوق و آزادی‌ها، و احترام به سطح بالای خودمختاری اعطا شده به هنگ‌کنگ براساس بیانیه مشترک چین، انگلیس و قانون اساسی محلی است. گروه هفت در این بیانیه، بر اهمیت تضمین صلح و ثبات در تنگه تایوان تاکید و به حل و فصل مسالمت‌آمیز تمام مسائل مربوط به این تنگه و عبور و مرورها از آن ترغیب کرد.

طبق گزارش رویترز، کشورهای «جی هفت» در این بیانیه همچنین نسبت به وضعیت دریای چین جنوبی و شرقی نگرانی مستمر و شدید خود را ابراز و مخالفت قاطع خود را با هرگونه گام یک‌جانبه به منظور تغییر وضعیت موجود و افزایش‌ تنش‌ها در آنجا اعلام کردند.  

پکن البته در این میان ساکت ننشست. چین روز گذشته به گروه هفت هشدار داد،‌ روزهایی که گروه‌هایی کوچک از کشورهای جهان درباره سرنوشت دنیا تصمیم گیری می‌کردند،‌ دیگر به سرآمده است. به گزارش شینهوا، این هشدار از سوی دولت چین انتقادی به ثروتمندترین دموکراسی‌های جهان است که به دنبال یک موضع مشترک در قبال پکن هستند. یکی از سخنگوهای سفارت چین در لندن گفت: «ما همیشه بر این باوریم که کشورها چه بزرگ و چه کوچک، قوی یا ضعیف و فقیر یا غنی، با یکدیگر یکسان و برابر هستند و امور دنیا باید از طریق رایزنی همه کشورها حل و فصل شود.»

قدرتمند شدن و ظهور مجدد چین به عنوان یک قدرت پیشروی جهانی یکی از مهم‌ترین رویدادهای ژئوپلیتیکی در دوران مدرن در کنار فروپاشی شوروی در ۱۹۹۱ است که به جنگ سرد پایان داد. همین خبرگزاری به نقل از یک دیپلمات قبلاً گزارش داده بود، برخی اختلافات بین کشورهای گروه در خصوص تنظیم بند مربوط به چین در بیانیه پایانی وجود داشت و ژاپن اصرار داشت موضعی شدیدتر در قبال چین در نظر گرفته شود.

این در حالی است که واکسن کرونا یکی دیگر از محورهای اصلی این نشست بود. طبق این بیانیه، گروه هفت با بخش خصوصی و گروه ۲۰ و کشورهای دیگر برای افزایش مشارکت در تولید واکسن طی ماه‌های آینده همکاری خواهد کرد. از سوی دیگر، دبیرکل سازمان جهانی بهداشت گفت: «تعهدات کشورهای گروه هفت برای تامین واکسن کرونا کافی نیست.» به گزارش رویترز، «تدروس آدهانوم» دبیر کل سازمان جهانی بهداشت هشدار داد: «۱۰ برابر بیش از آنچه کشورهای گروه هفت برای تامین واکسن کووید-۱۹ مورد نیاز کشورهای در حال توسعه متعهد شده‌اند، نیاز است تا همه‌گیری پایان یابد.»

روسیه و حواشی

یکی دیگر از محورهایی که در این نشست مطرح گردید مقابله با روسیه بود. جی هفت در بیانیه خود خواستار روابط مستمر و قابل پیش‌بینی بین خود و روسیه شد. در این بیانیه آمده است: «معتقدیم منافع ما در روابط مستمر و قابل پیش‌بینی با روسیه است و به همکاری با آن در زمینه‌های مهم مشترک ادامه خواهیم داد.» در این بیانیه آمده است: «ما بار دیگر از روسیه می‌خواهیم که رویکردهای بی‌ثبات کننده خود و فعالیت‌های خبیثانه را کنار بگذارد و به خصوص دست از مداخله در امور سازمان‌های دموکرات کشورهای دیگر بردارد.» بیانیه پایانی شامل دعوت از روسیه برای اجرای تعهدات بین‌المللی و وظایف آن در زمینه حقوق بشر است. این در حالی است که مسکو بارها اتهامات غرب علیه خود درخصوص انجام «سیاست‌های خصمانه و بی‌ثبات‌کننده» علیه کشورهای دیگر و نیز اتهامات نقض حقوق بشری را رد کرده است.

رئیس کمیسیون اروپا در حاشیه این نشست گفت که رهبران کشورهای گروه هفت برای افزایش همکاری خودشان و اشتراک اطلاعات در مسائل جرایم سایبری توافق کرده‌اند. به گزارش اسپوتنیک، «اورسولا فون درلاین»، رئیس کمیسیون اروپا در پیامی توییتری نوشت: «ما به یک واکنش مشترک قوی برای جرایم سایبری، به ویژه باج‌افزارها نیاز داریم. ما توافق کردیم که اشتراک اطلاعات را افزایش دهیم و در تحقیقات پلیس و اقدامات دیپلماتیک نزدیک‌تر هماهنگ شویم.»

رئیس کمیسیون اروپا تاکید کرد که اروپا «هر روز در حال مبارزه با اطلاعات غلط است» و تلاش‌ها برای مقابله با «مداخله خارجی» دوچندان خواهد شد. گفتنی است که بناست مسئله امنیت سایبری جزو موضوعات مهم مورد بحث میان رهبران جهان در نشست امروز (دوشنبه) ناتو باشد که در بروکسل برگزار می‌شود. طی هفته‌های اخیر موج حملات باج‌افزارها جهان را فرا گرفته است.

این نشست البته حواشی دیگری نیز داشت. دفتر نخست وزیر انگلیس دیروز (یکشنبه) اعلام کرد، بوریس جانسون و رئیس جمهور کره جنوبی در نشست دو جانبه‌ای در حاشیه اجلاس گروه هفت درباره تقویت روابط امنیتی و تجاری بین دو کشور توافق کردند. دفتر نخست‌وزیری بریتانیا در بیانیه‌ای اعلام کرد که «بوریس جانسون»، نخست‌وزیر انگلیس و «مون جائه این»، رئیس‌جمهوری کره جنوبی در نشست گروه هفت در کورنوال حضور داشتند و دو طرف بر افزایش همکاری‌های بین لندن و سئول در زمینه تجارت، امنیت و دفاع و همچنین تقویت روابط انگلیس با منطقه هند - پاسیفیک گفتگو و توافق کردند.

جانسون همچنین بر حمایت کامل کشورش از سیاست امنیتی سئول در شبه جزیره کره تاکید کرد و دو طرف به بررسی کنفرانس قریب‌الوقوع تغییرات آب و هوایی سازمان ملل که قرار است در پاییز در گلاسگو برگزار شود، پرداختند.

به طور کلی، نشست گروه هفت را می‌توان صف‌آرایی کشورهای بزرگ علیه قدرت‌های خارجی از جمله چین و روسیه دانست که برای این کشورها چالشی در زمینه معادلات ژئوپولتیک محسوب می‌شوند.

گزارش: فرزاد سیف‌نیا