به گزارش آتیه‌آنلاین، خبرگزاری اسپوتنیک روسیه روز گذشته در خبری به نقل از یک سخنگوی وزارت دفاع آمریکا مدعی شد، ایالات متحده به دنبال پایگاه‌هایی در میان کشورهای همسایه افغانستان پس از خروج نیروهای آمریکایی از این کشور است اما در حال حاضر چیزی برای اعلام کردن ندارد. این ادعا در حالی توجه اغلب تحلیلگران و رسانه‌های آمریکایی را به خود جلب کرد که انتشار خبر استقرار ایستگاه سازمان سیا در منطقه شبه قاره و جنوب شرق آسیا برای دومین بار متوالی از سوی رسانه‌های مسکو مطرح میشود.

رصد طالبان

در سال ۲۰۱۱ خبرگزاری روسیه در گزارشی با اشاره به فعالیت سازمان سیا در نوار شمالی پاکستان و مناطق جنوبی افغانستان مدعی شد، آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا در ادامه اجرای برخی سیاست‌های تخریبی در منطقه آسیای مرکزی حالا در شمال مناطق پاکستان اقدام به ایجاد یک پایگاه اشراف به علاوه یک مقر عملیات پهپادی برای مقابله با برخی گروه‌ها در افغانستان و حتی پاکستان کرده است. با وجود اینکه این خبر از سوی مقامات این آژانس هیچگاه تایید یا تکذیب نگردید، اما روزنامه ساندی تایمز در گزارشی به نقل از منابع آگاه در اسلام آباد نوشت که این قبیل اقدامات واشنگتن و سیا در پاکستان و به خصوص مناطق قبیله‌ای شمال این کشور، واکنش مقامات اسلام‌آباد را به دنبال داشته است.

موضوعی که به اعتقاد برخی از کارشناسان مسائل امنیتی از عمده دلایل تیرگی روابط در مناسبات دوجانبه اسلام آباد - واشنگتن در حوزه ضد تروریسم به شمار میرود و باعث شد در نهایت حضور و تردد عناصر مرتبط با جامعه اطلاعاتی آمریکا در این کشور با محدودیتی جدی همراه شود.

این در حالی است که رسانه‌های آمریکایی روز یکشنبه گزارش دادند که مقامهای دولت بایدن در حال رایزنی با مقام‌های پاکستانی برای تضمین پایگاه‌هایی در نزدیکی افغانستان برای عملیاتهای آتی هستند. سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا یک پایگاه در پاکستان داشت که از آن برای حملات پهپادی علیه شبه نظامیان استفاده میکرد اما با تیرگی روابط دوجانبه در سال ۲۰۱۱ از این تاسیسات بیرون شد.

سخنگوی وزارت دفاع آمریکا هم در این رابطه گفت: «در حالیکه که ما هیچ توافقی روی پایگاه‌ها نداشتیم که اعلام کنیم، می‌دانیم که همسایگان افغانستان اشتیاق ما برای مقابله با آفت تروریسم جهانی را دارند. ایالات متحده به پیگیری گزینه‌هایش با شرکا و متحدانش در این منطقه ادامه خواهد داد». این سخنگو افزود: «وزارت دفاع آمریکا در حال ارزیابی گزینه‌های جدیدی به عنوان پایگاه به همراه وزارت خارجه و جامعه اطلاعاتی آمریکاست».

خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان و ضرب‌الاجل سپتامبر در حالی در نمودار امنیتی افغانستان اثر مستقیم داشته است که مقام‌های ارشد دولت کابل اعلام کردند، در ۲۴ ساعت گذشته و در نتیجه افزایش حملات از سوی طالبان و همزمان با خروج نیروهای خارجی از افغانستان، دست کم ۱۵۰ سرباز افغان کشته یا زخمی شده‌اند.

خبرگزاری رویترز با انتشار گزارشی در این خصوص مدعی شد، درگیری‌ها در ۲۶ ولایت از ۳۴ ولایت افغانستان اکنون به وقوع پیوسته و تلفات به شدت رو به افزایش است. دولت کابل می‌گوید، درگیری‌ها در مناطق در حالی افزایش یافته است که آمریکا نیروهای خود را از افغانستان خارج می‌کند و قصد دارد تا ۱۱ سپتامبر سال جاری میلادی این خروج را تکمیل کند.

تاخت و تاز طالبان

این در حالی است که طالبان منطقه شهرک در ولایت غور واقع در غرب افغانستان را دیروز (سه‌شنبه) تصرف کرد و سربازان افغان را مجبور کرده تا به روستاهای همجوار عقب‌نشینی کنند. همچنین انفجار خودروی بمب گذاری شده در مقر پلیس در منطقه خاص بلخ در ولایت بلخ نیز دست‌کم باعث کشته شدن چهار تن و زخمی شدن ۵۰ غیرنظامی شد.

روز دوشنبه همچنین شبه‌نظامیان طالبان به منطقه قیصر در ولایت فاریاب واقع در شمال افغانستان حمله کرده و ده‌ها نیروی امنیتی را کشته یا زخمی کردند. در مقابل سربازان دولت افغانستان عملیاتی را برای باز پس‌گیری ولایت وردک که در چند کیلومتری کابل است انجام دادند.

یکی از مقام‌های ارشد دولت افغانستان که خواست نامش فاش نشود، اعلام کرد که در ۲۴ ساعت گذشته متاسفانه ۱۵۷ نیروی ارتش کشته یا زخمی شدند. مذاکرات سیاسی بین دولت کابل و طالبان در حالی متوقف شده است که واشنگتن پس از ۲۰ سال در حال خروج نیروهای خود از افغانستان است. در مقابل طالبان و دولت کابل یکدیگر را به انجام اقدامات تحریک‌آمیز و ناکامی در توقف حملات علیه غیرنظامیان متهم می‌کنند.

از طرفی شتاب آمریکا در خارج کردن نیروهایش از افغانستان، آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) را واداشته تا به دنبال پایگاه جدیدی برای زیر نظر گرفتن و پیگیری تحولات این کشور بگردد. روزنامه نیویورک‌تایمز با اشاره به بحران مذکور نوشت: «گزینه‌ها و راهکارها در این زمینه بسیار محدود هستند و اکثر آنها در خاک کشور همسایه یعنی پاکستان یافت می‌شوند». این روزنامه در اینباره به مذاکرات سخت بین واشنگتن و اسلام‌آباد اشاره کرد؛ چراکه مقامات پاکستان از سال‌ها پیش جنبش طالبان را تحت پوشش داشته و همکاری زیادی با آمریکا در تلاش برای مهار بلندپروازی‌های این گروه نداشته‌اند. پاکستانی‌ها از طرف آمریکایی خواستند محدودیت‌های مختلف به منظور استفاده از یک پایگاه در کشورشان را بپذیرد اما گویا گوش واشنگتن به این حرف‌ها بدهکار نیست.

نیویورک‌تایمز در این میان اعلام کرده که یکی از راهکارهای تحت بررسی، احداث پایگاه در یکی از جمهوری شوروی سابق در آسیای مرکزی است؛ جمهوری‌هایی که آمریکا با آنها در جریان جنگ افغانستان همکاری می‌کرد و با این وجود این روزنامه افزوده است که به طور قطع مسکو با این ایده مخالفت خواهد کرد و واشنگتن این را به خوبی می‌داند.

این روزنامه در ادامه نوشته است که کارشناسان آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا به آینده افغانستان بعد از خروج نیروهای آمریکایی از این کشور بدبین هستند. آنها هشدار می‌دهند دولت کنونی کابل بعد از سال‌های اندکی تحت حملات طالبان سقوط خواهد کرد؛ طالبانی که به قدرت بازخواهد گشت تا در سایه دولت آن، افغانستان به پناهگاه طیف‌های مختلف مسلح که متعهد به مقابله با غرب شده‌اند، تبدیل شود.

در آخر باید خاطر نشان کرد که جو بایدن،‌ رئیس‌جمهوری آمریکا ۱۴ ماه مه طرح آغاز خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان را اعلام کرد که قرار است با فرارسیدن ۱۱ سپتامبر ۲۰۲۱ تکمیل شود. این بعد از آن است که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری سابق آمریکا با طالبان در دوحه قطر توافقی را به امضا رساند که بر اساس آن واشنگتن متعهد به تکمیل پروسه خروج نیروهای خود و هم‌پیمانانش از افغانستان با فرارسیدن ۱۱ سپتامبر ۲۰۲۱ شد؛ خروجی که پیامدهای آن مشخص نیست.

گزارش: اردشیر حبیبی