به گزارش آتیه‌آنلاین، هرچه بیشتر از عمر دولت «جو بایدن»، رئیس‌جمهوری آمریکا می‌گذرد، تلاش کاخ سفید برای حل بحران‌های گوناگونی که این کشور با آن سروکار داشته بیشتر می‌شود. از خروج نیروها از افغانستان گرفته تا روابط با روسیه و کره شمالی.  

بحران پناهندگان در دستور کار

از جمله مسائلی که دولت‌های پیشین آمریکا از جمله «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهوری اسبق این کشور با آن سروکار داشت، مسئله موج پناهجویان در مرزهای جنوبی است. گزینه رئیس پیشین کاخ سفید برای حل این معضل البته احداث دیوار حائل در مرز با مکزیک بود؛ مسئله‌ای که البته برای وی جنجال‌های بسیار آفرید و مجلس نمایندگان موانع زیادی برای تامین بودجه آن ایجاد کرد.

دولت بایدن که منتقد بسیاری از سیاست‌های ترامپ بود، معتقد بوده که شیوه مواجهه رئیس جمهور پیشین آمریکا با مسئله مهاجرت کمکی به حل این بحران نمی‌کند. در همین راستا، بایدن از قطع بودجه ساخت دیوار مرزی با مکزیک خبر داد و در عین حال شرایط اردوگاه‌های مرزی را بهبود بخشیده و نحوه پذیرش مهاجران را نیز تسهیل کرد؛ اقدامی که البته صدای بسیاری از جمهوری‌خواهان ضدمهاجر را درآورد.

در همین راستا، سفرهای بین‌المللی مقام‌های رسمی آمریکا آغازیدن گرفت که از جمله آن‌ها می‌توان به سفر معاون رئیس‌جمهور اشاره کرد. سفر «کامالا هریس»، معاون رئیس‌جمهوری آمریکا، به گواتمالا و مکزیک با هدف حل و فصل بحران مهاجرت غیرقانونی از کشورهای همسایه آمریکای جنوبی صورت می‌گیرد؛ مسئله‌ای که از سال‌ها پیش ساکنان کاخ سفید موفق به حل آن نشده‌اند.

معاون رئیس جمهوری آمریکا روز یکشنبه در نخستین سفر خارجی خود با هدف رسیدگی به مسئله بحران مهاجرتی، عازم گواتمالا و مکزیک شد. کامالا هریس این سفر دو روزه را به عنوان بخشی از تلاش‌های خود برای هدایت گفت‌وگوهای دیپلماتیک برای مقابله با آنچه دولت به عنوان «علل اصلی» بحران در مرزهای جنوبی توصیف می‌کند، به دو کشور آمریکای مرکزی آغاز کرد. وی پس از تاخیر چند ساعته در پرواز خود به دلیل نقص فنی هواپیما، واشنگتن را با ماموریت حل بحران مهاجرتی و مبارزه علیه فساد که هیچ یک از مستاجران کاخ سفید از سال‌ها پیش تاکنون موفق به اجرای آن نشده‌اند، به مقصد گواتمالا ترک کرد. این در حالیست که مبارزه با بحران مهاجرت همسایگان جنوبی به ایالات متحده، به اولین نگرانی جو بایدن تبدیل شده؛ به طوری که از ماه مارس‌ معاون خود را مامور رسیدگی به آن کرده است. همان طور که «باراک اوباما»، رئیس‌جمهوری دو دوره پیشین آمریکا معاون وقت خود، جو بایدن را مامور رسیدگی به آن کرده بود.

برخلاف دولت پیشین، معاون فعلی رئیس‌جمهوری آمریکا که در هندوراس و السالوادور به دلیل وضعیت داخلی این کشورها، مخاطب باثباتی برای تبادل نظر رویکرد و برنامه خود نمی‌یابد، گواتمالا را به عنوان کشور هدف خود برگزیده است. با وجود اتهامات فساد مالی وارده از سوی دادگاه نیویورک به «خوان اورلاندو هرناندز» رئیس‌جمهوری هندوراس و «نجیب بوکل» رئیس‌جمهوری السالوادور که از سوی واشنگتن به گرایش روزافزون به روابط با چین متهم است، هریس را ناگزیر کرد که اولین بازدید خود را در روز گذشته (دوشنبه) از گواتمالا آغاز کند.

بنا به برنامه اعلام‌شده از سوی کاخ سفید، معاون ریاست جمهوری آمریکا پس از گواتمالا به مکزیک، یعنی دیگر کشور درگیر با موضوع مهاجرتی سفر خواهد کرد.

تاریخ تاریک واشنگتن در آمریکای‌لاتین

همزمان با سفر کامالا هریس به گواتمالا، «جردن رودز» نماینده حقوق بشر سازمان ملل در گواتمالا هشدار داد که این کشور آمریکای جنوبی در زمینه حقوق بشر «عقبگرد» سریع داشته و در مبارزه با فساد، به ویژه در پی خروج کمیسیون بین المللی مقابله با معافیت از مجازات در گواتمالا با مشکلات اساسی روبرو شده است. رودز قبل از ورود هریس به گواتمالا، ساختار فعلی کشور را بسیار شبیه به دوره دیکتاتوری نظامی اواخر قرن بیستم ارزیابی کرد و گفت‌ که با وجود «خفقان اقتصادی» و مافیای مالی در کشور، مبارزه با شبکه فسادهای مالی بسیار دشوار خواهد بود.

کمیسیون مقابله با مصونیت قضایی که از سال ۲۰۰۶ از سوی واشنگتن در گواتمالا مستقر شده، پس از ۱۲ سال حضور در این کشور، به دستور «جیمی مورالس» رئیس‌جمهوری سابق گواتمالا در سال ۲۰۱۸ مجبور به ترک خاک این کشور آمریکای جنوبی شد. براساس گزارش دیده‌بان حقوق بشر در سال گذشته میلادی، پس از خروج این نهاد آمریکایی، شکایات مبنی بر پیگرد قضایی مدافعان حقوق بشر، رهبران اجتماعی و سیاسی، روزنامه‌نگاران و فعالان اجتماعی افزایش یافته در حالی که روند رسیدگی به آن‌ها بسیار کند شده و این امر امکان پاسخگویی به شکایات را محدود کرده است. 

از سوی دیگر، طی روزهای گذشته، سفر «آنتونی بلینکن»، وزیر خارجه آمریکا به کاستاریکا واکنش‌های بسیاری را در پی داشت. مداخله، کودتا و چپاول منابع کشورهای آمریکای لاتین و کارائیب توسط دولت‌های آمریکا در ادوار مختلف آنچنان تلخ و تاریک در حافظه تاریخی مردم این منطقه حک شده است که سفر وزیر خارجه آمریکا به کاستاریکا با ادعای رسیدگی به بحران مهاجرت نتوانسته خیال ناراحت گروه‌های مردم را آسوده کند.

سازمان «لوئیسا گونزالس» متشکل از فعالان زن کاستاریکا در بیانیه‌ای ضمن هشدار از سفر بلینکن به این کشور اعلام کرد: «تاریخ آمریکای لاتین و کارائیب واقعیت بی‌رحمانه‌ای را به ما نشان داده است. ما به عنوان زنان کاستاریکا، به شدت نگران هرگونه مداخله و نقض حاکمیت مردم هستیم.» در متن این بیانیه آمده است: «ما به دیدار وزیر امور خارجه آمریکا  که در روزهای آغازین روی کارآمدن، از اسرائیل برای تداوم نسل‌کشی در فلسطین، اعلام حمایت کرد، به دیده تردید و سرشار از نگرانی می‌نگریم.»

این انجمن همچنین تصریح کرد: «ما کاملاً هوشیار هستیم تا این دیدار به نشانه حمله و هجوم به میهن بزرگ ما به ویژه علیه کشورهایی همچون بولیوی، نیکاراگوئه، کوبا و ونزوئلا نباشد.» این نهاد غیر دولتی فمنیستی ضمن تاکید به دولت کاستاریکا برای تامل در سیاست بین‌المللی خود و جلوگیری از مشارکت در اقدامات نفرت‌انگیز و خشونت‌آمیز، از رئیس‌جمهوری خواست تا مخالفت خود علیه کشتارها در کلمبیا و فلسطین را ابراز کند. با وجود این انتقادات، «ادگار گوتیرز» وزیر خارجه سابق بر این باور بوده که رویکرد بایدن درباره گواتمالا، به مقامات این کشور برای پیشبرد مذاکرات با آمریکا قدرت می‌دهد.

همچنین از یاد نباید برد که افزایش حضور کشورهایی همچون چین و روسیه در آمریکای لاتین، تقویت روابط متحدان استراتژیک همچون ونزوئلا، سیاست‌های ضد مهاجران لاتین‌تبار، تقویت روحیه ضدآمریکایی کشورهای چپ‌گرا، زنگ خطرها از خدشه بر امنیت و تضعیف دامنه سلطه آمریکا را برای دولتمردان  دموکرات کاخ سفید به صدا درآورده است.

به نظر می‌رسد که سفر چهره‌ای چون کامالا هریس نه ‌تنها بر ابعاد مهاجرتی متمرکز بوده بلکه اهداف ژئوپولتیک پنهانی نیز داشته باشد.

گزارش: فرزاد سیف‌نیا