به گزارش آتیه‌آنلاین، با مشاهده تحولات در عراق آنچه در حوزه امنیت داخلی در این کشور توانسته بیش از سایر شاخص‌های موجود در این عرصه نقش‌آفرینی کند، نیروهای مردمی یا همان حشدالشعبی است. این تعابیر آخرین اظهارات شهید ابومهدی المهندس در مصاحبه با شبکه الغدیر عراق بود که چند روزیست بر سر زبانها افتاده است.

تزریق بحران به سبک بایدن

در این میان با روی کار آمدن دولت دمکرات و پیروزی «جو بایدن» در انتخابات ایالات متحده، برخی از سیاست‌های اجرایی آمریکا در عراق با اعمال نظر از سوی کاخ سفید و پنتاگون مسیر خود را تغییر داد. یکی از این تغییرات که به خصوص در دوران بایدن ملموس خواهد بود، استراتژی درگیری متقابل با توان مقاومت در عراق و تبدیل آن به اخلال در عملکرد نیروهای حشدالشعبی است.

واشنگتن با بررسی دقیق این راهبرد و همچنین با استناد به آخرین گزارش کمیته اطلاعاتی سنا به این جمع‌بندی رسید که ادامه تنش در عراق و گسترش دامنه آن نمیتواند به نفع سنتکام و نظامیان آمریکایی مستقر در پایگاه‌های مختلف عراق باشد. بر همین اساس میتوان به پروژه محدودسازی نیروهای تاکتیکال و تخلیه برخی مقرهای استقراری ارتش آمریکا در عراق اشاره داشت. اما با روی کار آمدن دولت بایدن در واشنگتن سناریوی اخلال در عملکرد حشدالشعبی و ایجاد تنش میان توان امنیتی و نظامی داخلی عراق با هدف رشد این تنش و آغاز درگیری‌های داخلی همچون دو دهه قبل در دستور کار قرار گرفته است.

حالا معاون فرمانده عملیات استان الانبار روز گذشته هشدار داد، هدف از بازداشت فرماندهان حشدالشعبی برهم زدن امنیت در استان کربلاست. در این رابطه خبرگزاری المعلومه با انتشار گزارشی مدعی شد، احمد نصرالله، معاون فرمانده عملیات الانبار نسبت به هدف‌گیری مستقیم برای برهم زدن امنیت استان کربلا از طریق بازداشت فرماندهان حشد الشعبی هشدار داد.

معاون فرمانده عملیات الانبار با بیان اینکه قاسم مصلح، مسئول عملیات حشدالشعبی در الانبار همیشه در برابر تحرکات مشکوک آمریکا ایستاده تاکید کرد: «قاسم مصلح از فرماندهان حشدالشعبی در حال حاضر در بخش امنیتی این سازمان حضور دارد و به همین جهت شیوه بازداشت او غیر قانونی و نادرست بود».

از طرفی، مرکز اطلاع‌رسانی امنیتی عراق نیز از خنثی‌سازی طرح تروریستی در استان الانبار خبر داد. این مرکز اعلام کرد که قرار بود یک موتورسیکلت بمب‌گذاری شده در راستای اجرای عملیات تروریستی در استان الانبار منفجر شود که به همراه مقادیری تجهیزات نظامی توسط نیروهای امنیتی کشور شناسایی و ضبط شد و سپس موتورسیکلت به صورت کنترل شده منهدم شد.

در همین راستا نوری المالکی، رئیس ائتلاف دولت قانون عراق در گفتگو با خبرگزاری العراقیه عنوان کرد: «تلاش برخی برای کشاندن حشدالشعبی به درگیری و برخورد با برخی از بخش‌های نیروهای مسلح شکست خورده است. این مبارزان قهرمان، خونشان در راه آزادی خاک و انسان‌ها ریخته شده است. نیروهای مسلح باید نسبت به فتنه‌انگیزان هوشیار بوده و با حشدالشعبی متحد باشند، همانطور که همواره در میدان جنگ متحد بوده‌اند».

در شرایطی که توجه اغلب رسانه‌های داخلی عراق به بازداشت غیر قانونی قاسم مصلح معطوف بو،د سخنگوی ائتلاف بین‌المللی تحت امر آمریکا روز گذشته (یکشنبه) در نشست خبری اعلام کرد که نبرد نیروهایش در عراق از مقابله مستقیم با داعش به ارائه پشتیبانی به نیروهای محلی تغییر ماموریت داده‌اند.

شبکه خبری سومریه نیوز با پوشش این گزارش و انتشار خبر آن نوشت: «واین ماروتو، سخنگوی ائتلاف بین‌المللی عنوان کرد که ماموریت نیروهای ائتلاف از مبارزه مستقیم به ماموریت حمایت از طریق ارائه مشورت و آموزش به نیروهای عراقی تبدیل شده است».

وی مدعی شد که نیروهای ائتلاف بین‌المللی با دعوت رسمی دولت عراق در این کشور حضور دارند و به ارائه اطلاعات امنیتی، نظارت، عملیات شناسایی، ارائه خدمات لجستیک و مشورت به نیروهای عراقی به منظور از بین بردن عناصر داعش ادامه می‌دهند. این مقام ائتلاف بین‌المللی تحت امر آمریکا گفت که این ائتلاف به نظارت بر برنامه‌های صندوق حمایت مالی در آموزش و تجهیز برای مبارزه با داعش ادامه می‌دهد و آمریکا نیز به پشتیبانی از نیروهای عراقی از طریق رایزنی، آموزش، اارئه سلاح و مهمات ادامه خواهد داد.

ترس از ترور

نکته مهم این است که در آوریل گذشته، واشنگتن و بغداد در بیانیه‌ای مشترک در مورد تغییر نقش نیروهای ائتلاف از مقابله با داعش به نقش مشورتی و آموزشی به همراه عقب‌نشینی تدریجی نیروهای خارجی از عراق بر اساس جدول زمانی مشخص توافق کردند. از سوی دیگر کمیساریای عالی انتخابات عراق از موعد کمپین رسانه‌ای ویژه انتخابات پارلمانی خبر داد. همچنین برخی منابع سیاسی عراق از کناره‌گیری تعدادی از نامزدهای انتخابات پارلمانی عراق به دلیل تهدیدات و فشارهایی که علیه آن‌ها وجود دارد، خبر دادند.

بر اساس مستندات موجود این نامزدها از استان‌های دیالی، نینوا و بغداد هستند. دو نماینده عراقی اعلام کردند که تعدادی از این نامزدها احساس کردند که جانشان در خطر است و تضمین امنیتی درباره آن‌ها وجود ندارد و به همین دلیل کناره‌گیری کرده‌اند. در همین راستا یک منبع عراقی فضای سیاسی در استان‌های عراق را به دلیل رقابت شدید در حوزه‌های کوچک انتخاباتی پر تنش خواند.

به گفته یک نماینده عراقی یکی از نامزدها در نینوا تماسی از یک شخصیت عضو یک گروه مسلح با نفوذ دریافت کرده که به شدت به او به دلیل نامزدی‌اش حمله کرده است. ریاض التمیمی، نماینده عراقی در دیالی گفت: «فشارهای زیادی علیه نامزدهای این استان وجود دارد که هدف آن به تأخیر انداختن انتخابات یا ممانعت از مشارکت در آن است». وی گفت که افراد فاسد در این نوع از تهدیدات دست دارند؛ چراکه برگزاری انتخابات شفاف چالشی برای آنها به حساب می‌آید. التمیمی از وجود توطئه‌ای خبر داد که هدف آن کارشکنی در برگزاری انتخابات و فشار برای کناره‌گیری نامزدها است.

در آخر باید خاطرنشان کرد که اغلب تحلیلگران داخلی در عراق بر این باورند که حضور ایالات متحده و ادامه استقرار اشغالگرانه آنها مولد فتنه و آشوب‌های گوناگون در عراق است. حضوری که یکی از محصولات آنرا میتوان چند میلیون کشته متشکل از زنان و کودکان در این کشور عربی برشمرد. حالا با افزایش تنش و عدم توجه به قانون مصوب پارلمان عراق در خصوص خروج آمریکایی‌ها از این کشور، فضای داخلی در همسایه غربی ایران، آنهم در آستانه انتخابات پارلمانی ملتهب است و ادامه وضعیت کنونی به گفته مقامات عراق میتواند زمینه‌ساز بحران سراسری باشد؛. مسئله‌ای که حل و فصل آن چاره‌اندیشی جامعه نخبگانی عراق را میطلبد؛ چراکه ما شاهد ایجاد یک «آنومی» یا به زبانی شیواتر، بحران چندضلعی در بغداد هستیم.

گزارش: اردشیر حبیبی