به گزارش آتیه‌آنلاین، در ادامه نابسامانی در ساختار سیاسی لبنان و عدم تشکیل دولت از سوی نخست وزیر مکلف، وضعیت داخلی در این کشور با بحرانی فراگیر رو به رو است. این در حالی است که فرانسه به دلیل حضور سنتی در سواحل مدیترانه، همواره از وجهه و جایگاه پراهمیتی در میان ساختار سیاسی لبنان و مردم این کشور برخوردار بوده و همین امر باعث شده تا به عنوان بازیگری اثرگذار در پرونده لبنان همپای ایالات متحده و اتحادیه عرب به سهم خواهی در این کشور ساحلی بپردازد.
بن‌بست تشکیل دولت
چندی قبل با وقوع انفجار در بندر بیروت و تحمیل هزینه هنگفت به دولت حاکم بر لبنان، امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه به عنوان اولین کشور عضو اتحادیه اروپا و همچنین با توجه ویژه به جایگاه لبنان در سیاست خارجی پاریس، وارد این کشور شد.
پس از ورود امانوئل مکرون به بیروت و دیدار از منطقه انفجار در بندر این شهر، ملاقات‌های متعددی با مقامات سیاسی لبنان در دستور کار قرار گرفت. بر اساس گزارش لوموند که بر اساس گفت‌وگوی خبرنگار این رسانه با چند تن از منابع مطلع در الیزه منتشر شد، مهمترین عامل در بروز وضعیت بحرانی و بی‌ثباتی در لبنان، عدم شکل‌گیری دولت و مدیریت امور از سوی ساختار سیاسی این کشور عنوان شد.
در همین راستا مکرون در روزهای آخر حضور خود در لبنان در اقدامی بی‌سابقه طرحی برای تشکیل دولت که برآمده از جلسات مکرر با مقامات سیاسی لبنان و مشاوران خود بود به ساختار سیاسی بیروت ارائه کرد. طرحی که در آن به تشکیل بدون وقفه دولت اشاره شده و از همه گروه‌های سیاسی در لبنان درخواست حداکثر همکاری و حداقل کارشکنی را داشت.
با نگاهی اجمالی به وضعیت سیاست داخلی در لبنان میتوان به روشنی درک کرد که نه تنها طرح فرانسه اجرایی نشد، بلکه کماکان ساختار سیاسی در بیروت بدون دولت و کابینه مستقر، شاهد رشد شاخص‌های بحران‌زا در نمودار سیاسی، اقتصادی و اجتماعی لبنان است.
حالا با گذشت چند ماه کمتر از یکسال، صبح پنجشنبه خبرگزاری آناتولی با انتشار گزارشی به نقل از منابع دیپلماتیک اعلام کرد که ژان ایو لودریان، وزیر خارجه فرانسه روز گذشته (جمعه) در چارچوب تشدید فشارها برای خروج بیروت از بحران سیاسی، راهی لبنان می‌شود.
این سفر پس از گذشت روزهای کمی از اشاره پاریس به امکان اعمال تحریم‌ها و ارائه شکایت به دستگاه قضایی فرانسه علیه ریاض سلامه، رئیس بانک مرکزی لبنان انجام می‌شود. چندی پیش هم خبرگزاری رویترز در گزارشی با اشاره به پیگیری الیزه در راستای وضعیت پرونده لبنان از حضور وزیر خارجه فرانسه در روزهای پنجم و ششم ماه مه در بیروت خبر داد.
این در حالی است که پنجشنبه گذشته وزیر خارجه فرانسه قبل از ورود به بیروت اعلام کرد که کشورش محدودیت‌هایی را علیه ورود شخصیت‌های لبنانی به خاک خود اعمال کرده است که «مانع روند سیاسی و از بین بردن فساد در این کشور می‌شوند». برخی رسانه‌های اروپایی نیز اظهارات لودریان در خصوص اعمال محدودیت علیه برخی مقامات لبنانی را حاکی از عصبانیت الیزه از اوضاع داخلی لبنان مطرح کرده و مدعی شدند واکنش تند مقامات فرانسه در برابر سیاستمداران لبنانی ریشه در عدم توجه ساختار سیاسی لبنان به طرح پیشنهادی مکرون و مصوبه‌های موجود در مناسبات دوجانبه بیروت - پاریس دارد.
این قبیل گمانه‌زنی‌ها در رابطه با عصبانیت پاریس از جدی نگرفتن الیزه در بیروت با اظهارات لودریان در آستانه سفرش به لبنان تقویت شد. وزیر امور خارجه فرانسه در اظهاراتی تاکید کرد که کشورش با کسانی که مانع تشکیل دولت در لبنان می‌شوند، قاطعانه برخورد خواهد کرد. لودریان با اشاره به همبستگی میان کشور خود و لبنان خاطر نشان کرد: «سفر من بیانگر همبستگی فرانسه در زمینه‌های آموزش، پزشکی و باستان‌شناسی و حمایت آن از لبنانی‌هایی است که تمام تلاش خود را برای کشورشان انجام می‌دهند. گروه‌های سیاسی لبنان نابینا هستند و با وجود وعده‌هایی که داده شده، برای نجات کشور حرکتی نمی‌کنند و این یک جرم محسوب می‌شود. آنها توافق را رد می‌کنند و مطالبات غیر عملی دارند».
خط و نشان برای بیروت
به هر ترتیب و با گذر از این شکایات، وزیر خارجه فرانسه روز پنجشنبه به منظور انجام رایزنی‌هایی با هدف خارج کردن لبنان از وضعیت رکود سیاسی وارد این کشور شد و پس از ورود در اولین ملاقات با میشل عون، رئیس جمهور لبنان دیدار و گفتگو کرد. این در حالی است که رسانه‌های لبنانی با اشاره به عدم انتشار محتوای ملاقات میشل عون و لودریان مدعی شدند، رئیس دستگاه دیپلماسی فرانسه پس از ملاقات با عون بدون هیچگونه توضیحی درباره محتوای آن، کاخ بعبدا را ترک کرد.
طبق بیانیه ریاست جمهوری لبنان، میشل عون طی این نشست تأکید کرد که تشکیل یک دولت جدید که از اعتماد پارلمان برخوردار باشد اولویت اصلی است. وی در این دیدار خاطرنشان کرده که با وجود موانع داخلی و خارجی و عدم همسویی افراد ذیربط در پیروی از اصول قانون اساسی در حوزه تشکیل دولت‌ها، تلاش خود را برای رسیدن به نتایج عملی ادامه خواهد داد.
عون خواستار کمک اروپا برای بازگرداندن اموال قاچاق شده به خارج از کشور شده و عملاً اعلام کرده این امر به تحقق اصلاحات کمک می‌کند و انجام اصلاحات لازمه پیشرفت لبنان و بازگرداندن اعتماد لبنانی‌ها و جامعه بین‌المللی است. همچنین رئیس جمهور لبنان در پیامی به امانوئل ماکرون، از اهتمام مستمر وی به لبنان و کمک آن در همه زمینه‌های سیاسی، اجتماعی، بهداشتی و آموزشی تشکر کرد. در ادامه سفر وزیر خارجه فرانسه به لبنان، سایت خبری النشره با انتشار گزارشی از دیدار رسمی ژان ایو لودریان، با سعد حریری، نخست وزیر مکلف لبنان در کاخ صنوبر خبر داد و اعلام کرد درباره جزئیات این دیدار چیزی در دست نیست.
از سوی دیگر وزیرخارجه فرانسه در ادامه حضور خود دیدارهایی با احزاب سیاسی مخالف و نمایندگان جامعه مدنی داشت. نکته قابل تأمل این است که سفارت فرانسه در لبنان برنامه سفر لودریان و هیئت همراه او به بیروت را اعلام نکرد. سالم زهران، روزنامه‌نگار لبنانی در توییتی نوشت: «به نظر می‌رسد وزیر خارجه دولت ماکرون برای اعلام خبر مرگ ابتکار عمل فرانسه آمده است!».
در آخر باید خاطر نشان کرد وضعیت کنونی در لبنان محصول عدم اجرای طرح الیزه نبوده و به اعتقاد اکثر کارشناسان مسائل لبنان، سهم خواهی ریاض و اتحادیه اروپا در کنار دخالت پنهان رژیم صهیونیستی و آمریکایی‌ها، موثرترین عوامل در این بی‌ثباتی به شمار می‌رود. شاید اگر دخالت‌های خارجی و طومار سهم خواهی مثلث عبری- عربی- غربی منقطع شود، بتوان آینده‌ای روشن را برای عروس خاورمیانه در نظر داشت.
گزارش: اردشیرحبیبی
نظر شما