به گزارش آتیه آنلاین، اگرچه سال‌هاست تصویر حاجی فیروز برای ما به سر چهارراه ها خلاصه شده، اما در اصل حاجی فیروز یا خواجه پیروز، یک چهرهٔ افسانه‌ای در فولکلورِ ایرانیان است که در نخستین روزهای هر سال، در کنار عمو نوروز، به شهرها می‌آیند تا از آمدنِ نوروز به مردم آگهی دهد، اشعار شاد می‌خواندند و حتی نمایش‌های خیابانی و میدانی اجرا می‌کردند.
شهرداری تهران هم تصمیم داشت تا در نوروز برای شادی مردم کارناوال‌های نوروزی راه بیندازد، اما معاونت امور فرهنگی و اجتماعی شهرداری تهران استفاده از حاجی فیروز با صورت سیاه را ممنوع کرد و محمدرضا جوادی یگانه - معاون شهردار تهران در امور اجتماعی و فرهنگی - در روزهای آغازین تعطیلات نوروزی ۱۴۰۰، در توئیتی نوشت: «حاجی فیروز ریشه‌های اساطیری هم دارد اما سوء برداشت نژادی از چهره سیاه او را نمی‌توان انکار کرد. ضمن دعوت از اهالی علم و هنر برای پژوهش و گفت‌وگو برای روشن‌تر شدن ابعاد موضوع، شهرداری تهران از این پس و تا آن زمان، در برنامه‌هایش از حاجی فیروز با صورت سیاه استفاده نمی‌کند.»
اما «محمدجواد حق شناس» رییس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای اسلامی شهر تهران با انتقاد از این سخنان در صفحه اینستاگرام شخصی خود نوشت: این سخن یک مغالطه آشکار است و نشان از عدم دقت و مطالعه کافی دارد.
«علی اعطا» سخنگوی شورای اسلامی شهر تهران هم در واکنش به نامه معاونت فرهنگی اجتماعی مبنی بر لزوم عدم استفاده از حاجی فیروز با صورت سیاه در برنامه های شهرداری تهران در توییتر نوشت: برای دکتر جوادی به عنوان یک جامعه شناس بادانش، احترام فراوان قائلم؛ اما به عنوان یک فرد علاقمند با مختصر مطالعاتی در حوزه فرهنگ و ادبیات، منطق اقدام ایشان را درک نمی کنم.
توئیت این مسئول جدا از آنکه با انتقاد ۲ عضو شورای اسلامی شهر مواجه شد در شبکه های اجتماعی نیز بازتاب فراوانی داشت و هنرمندان و چهره‌های فرهنگی و هنری نیز واکنش‌های متعددی را نشان داده‌اند.
علی نصیریان چهره مطرح و شناخته شده بازیگری سینما، تئاتر و تلویزیون در واکنش به تصمیم اتخاد شده از سوی معاونت امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران و مطرح کردن برداشت‌های نژادپرستانه از رنگ سیاه حاجی فیروز، گفت: «برایم قابل باور نیست که از چهره سیاه حاجی فیروز برداشت‌های نژادپرستانه بشود و این موضوع یک سوءتفاهم است. چهره سیاه حاجی فیروز ارتباطی به نژاد ندارد و برگرفته از نمایش‌های سنتی ایرانی است. حاجی فیروز و عمو نوروز مژده بهار، عوض‌شدن فصل و سال جدید را می‌دهند. شخصیت مبارک و سیاه در خیمه شب بازی و تخته حوضی سنتی ما نیز از شخصیت‌های اصلی هستند و ربطی به نژاد ندارند.»
حسین کیانی، نمایشنامه‌نویس و کارگردان تئاتر نیز نوشت: «حاجی فیروز سال‌هاست مرده است و چیزی از استخوان‌های او هم باقی نمانده است. همه شخصیت‌ها و اسطوره‌های آیینی و نمایشی فرهنگ ایران‌زمین چنین شده‌اند.»
حامد بهداد هم در واکنش به این موضوع گفت: «یک کارشناس تئاتر کتاب نمایش در ایران استاد بیضایی را به شهرداری هدیه کند تا خود نخست از سوءتفاهم بیرون آمده و خواستگاه آیینی رسومات ایرانی را دریافته و کمتر حرف های نامربوط به خوردمان دهند. قصص اساطیر و آئین‌های به جا مانده از نیاکان ایران باستان ربطی به این افکار سانتیمانتال و نظریه های من در آوردی ندارد. »
نظر شما