طرح «انرژی-کد» در کشور آغاز شد
معاون برنامهریزی و امور اقتصادی شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور از اجرای آزمایشی الگوی جدید«یارانه هدفمند آب» خبر داد و گفت: در حال حاضر سالانه حدود ۱۶ هزار میلیارد تومان فقط به دلیل تفاوت تعرفه با قیمت تمام شده، زیان میدهیم. برنامه آینده، قطع یارانه آب صنایع و تخصیص پساب به جای آن است.
سیدمصطفی علویانصدر، معاون برنامهریزی و امور اقتصادی شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور با اشاره به این عقبافتادگی محاسباتی گفت: «ما بر اساس قیمت تمام شده سال قبل یعنی ۶ هزار و ۶۸۰ تومان محاسبه میکنیم، به عبارتی همیشه در قیمت تمام شده یک سال عقبیم.»
او در گفتوگو با ایلنا با شکافتن ابعاد زیان شرکتهای آب و فاضلاب اضافه کرد: «در حال حاضر برای مشترکانی که زیر الگو مصرف دارند نزدیک هفت هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان زیان ناشی از تعرفههای تکلیفی آب پرداخت میشود، برای دو برابر الگو ۹ هزار میلیارد تومان زیان میدهیم. این ارقام نشان میدهد که سیستم تعرفهگذاری کنونی نه تنها هزینه واقعی آب را پوشش نمیدهد، بلکه سالانه بار مالی سنگینی بر دامی شرکتهای تأمین کننده آب تحمیل میکند.»
علویانصدر درباره برنامه بلندمدت برای واقعیسازی قیمت آب گفت: «واقعی کردن قیمت آب جزء آمال ما است، یعنی برنامه داریم قیمت آب را واقعی و یارانه را به افراد مشخصی پرداخت کنیم. ما این تفکر را در قالب "انرژی-کد" دنبال میکنیم اما هنوز بسترها آماده نیست.»
او توضیح داد: «در این طرح، یارانه برای آب مصرفی هر فرد ۱۲ متر مکعب در ماه است و برای مصارف بیش از این، نرخ تمام شده پرداخت شود. برای اجرای این پروژه نیاز است بسترهای خاصی مهیا شود.»
معاون برنامهریزی آب و فاضلاب کشور از اجرای آزمایشی این طرح خبر داد و گفت: «ما به صورت آزمایشی و پایلوت در چند نقطه کشور در کنار تعرفهها این برنامه را اجرا میکنیم که ببینیم روی مردم چه اثری دارد. عدالت نیست که به ازای هر نفر در خانوار یارانه اختصاص دهیم. اکنون به ازای بعد خانوار متوسط هر شهر ۱۲ متر مکعب آب توزیع میکنیم، در صورت اجرای طرح جدید متناسب با بعد هر خانوار الگوی مصرف متفاوت میشود، شاید زمان ببرد اما عدالتمحور است.»
او در تشریح رویکرد کنونی گفت: «اکنون تفکر ما این است که تعرفه به صورت پلکانی اعمال و از مشترکان زیر الگو حمایت شود. در حال حاضر عملاً تعرفه مشترکان زیر الگو ۸۷۹ تومان بابت هر متر مکعب و برای بالای الگو به صورت پلکانی افزایشی میشود اما همچنان با رقم تمام شده فاصله دارد. طی این چند سال سیستم تعرفه آب به گونهای است که به جامعه تنش وارد نشود. حتی رقمهای تعرفه را مرحله به مرحله شکاندیم که مردم دچار آسیب نشوند زیرا معتقدیم در این شرایط اقتصادی باید حامی و در کنار مردم باشیم.»
علویانصدر در ادامه با اشاره به تغییر سیاست اصلی در تأمین آب بخش صنعت هشدار داد: «بر اساس قانون برنامه هفتم توسعه به صنعت و فضای سبز آب متعارف (آب شرب و بهداشتی) نمیدهیم و این بازتخصیص باید اتفاق بیفتد و پساب بعنوان بخشی از آب نامتعارف وارد آب مصرفی صنعت، فضای سبز جامعه و کشاورزی صنعتی شود. این به معنای یک تغییر اساسی و قطع یارانه پنهان آب از صنایع بزرگ است.»
او با بیان اینکه روشهای مختلفی برای عرضه پساب از جمله بورس، مزایده و مناقصه داریم، تاکید کرد: «بر این اساس به دنبال بازتخصیص هستیم.» معاون برنامهریزی آب و فاضلاب کشور در پایان با تأکید بر ضرورت این تغییر گفت: «هیچ وقت یک مدل در دستور کار نیست. از همه ظرفیتها استفاده میکنیم اما واقعیت اینکه صنایع هنوز به حساسیت استفاده از آب متعارف نرسیدهاند. باید گام به گام و با ایجاد زیرساختهای صنعت و خطوط انتقال این فرصت فراهم شود، زیرا ما آب متعارفی نداریم که در اختیار صنعت قرار دهیم و این موضوع باید کاملا در جامعه نهادینه شود.»
این اعلام موضع نشان میدهد که فشار اصلی برای واقعیسازی قیمت آب و مدیریت منابع، به زودی از بخش خانگی به سمت بخش صنعتی و کشاورزی صنعتی که مصرفکنندگان بزرگ هستند، منتقل خواهد شد. موفقیت این انتقال وابسته به ایجاد زیرساختهای گسترده برای تصفیه و انتقال پساب و همکاری بخش صنعت است.
