به گزارش آتیه‌آنلاین؛ الجزایر این روزها بار دیگر به سرخط خبرهای رسانه‌ها بدل شده است. طی روزهای گذشته هزاران تن از شهروندان الجزایری در شرق این کشور برای گرامیداشت دومین سالگرد قیام مردمی جنبش «الحراک» تظاهراتی برگزار کردند.

بنا به گزارش خبرگزاری فرانسه، معترضان الجزایری با در دست داشتن پرچم‌ الجزایر شعارهایی برای استقلال این کشور سر دادند. صدها تن از شهروندان الجزایر در شهر «خراطة» واقع در شرق پایتخت این کشور، تظاهراتی را پس از وقفه‌ای یک ساله به دلیل شیوع ویروس کرونا، برگزار کردند و معترضان با در دست داشتن پلاکاردهایی خواستار تشکیل یک دولت مدنی، استقلال دستگاه قضایی، آزادی بیان و مطبوعات و آزادی زندانیان عقیدتی شدند. به نظر می‌رسد که وضعیت در این کشور شمال آفریقا و مستعمره پیشین فرانسه، همچنان در حالت هشدار قرار دارد.

زخمی که سر باز کرد

تظاهرات اخیر در الجزایر را می‌توان ادامه اعتراض‌ها در سال ۲۰۱۹ دانست، اعتراض‌هایی که نشان داد وضعیت در این کشور آنچنان هم که به نظر می‌رسد مساعد نیست و عدم اشاره رسانه‌ها به اوضاع این کشور بدان معنا نیست که همه‌چیز در آن به‌سامان است. طی تظاهراتی که روزهای گذشته برگزار شد، شماری از شخصیت‌های سیاسی و مخالفان در راهپیمایی شرکت کردند. از جمله آن‌ها «کریم طابو»، سخنگوی حزب دموکراتیک اجتماعی، «محسن بعباس»، رئیس حزب تجمع برای فرهنگ و دموکراتیک و «زبیده عسول»، وکیل مدافع زندانیان الحراک و رئیس حزب اتحاد برای تغییر و پیشرفت هستند.

خراطة که در ۳۰۰ کیلومتری شرق پایتخت الجزایر واقع شده و خاستگاه اصلی جنبش الحراک است، در ۱۶ فوریه ۲۰۱۹ شاهد تجمع اعتراضی هزاران تن از شهروندان الجزایری در اعتراض به نامزدی بوتفلیقه برای تصدی پنجمین دوره ریاست جمهوری این کشور بود. پس از گذشت یک هفته، در ۲۲ فوریه این تظاهرات به پایتخت الجزایر و سایر نقاط این کشور امتداد یافت و زمینه برای شکل‌گیری یک جنبش مردمی بی‌سابقه در این کشور فراهم شد و معترضان در جریان این تظاهرات‌ها خواستار برچیده شدن نظام برجای مانده از زمان استقلال الجزایر در سال ۱۹۶۲ شدند.

شماری طی این تظاهرات دستگیر شده و رئیس دولت وعده تغییرات بزرگی را در ساختار سیاسی داد. وی روز یکشنبه گذشته در دیدار با رهبران سه حزب سیاسی اصلی، برخی مسائل از جمله انجام اصلاحات در کابینه و برگزاری انتخابات زودهنگام پارلمانی را بررسی کرد. بنا به گزارش القدس العربی، نهاد ریاست جمهوری الجزایر در بیانیه‌ای اعلام کرد، «عبدالمجید تبون»، رئیس دولت، یک روز پس از بازگشت از سفر درمانی آلمان، با «عبدالقادر بن قرینه»، رئیس جنبش ساخت ملی، «عبدالعزیز بلعید»، رئیس جبهه آینده و «سفیان جیلالی»، رئیس حزب نسل جدید دیدار کرد. بن قرینه طی اظهاراتی به روزنامه‌نگاران گفت که با تبون موضوع انحلال پارلمان و برگزاری انتخابات زودهنگام را بررسی کرده است و خواستار انجام این دو مورد طی روزهای آتی شده است. وی همچنین با اشاره به ناتوانی برخی بخش‌های وزارتی گفت که رئیس‌جمهوری اصلاحاتی متناسب در کابینه و در راستای خدمت به ملت الجزایر انجام خواهد داد.

از سوی دیگر، روز دوشنبه اسپوتنیک گزارش داد که احزاب سیاسی در الجزایر از تصمیم رئیس‌جمهوری این کشور برای انحلال پارلمان ظرف دو روز و برگزاری انتخابات زودهنگام خبر دادند. در همین راستا، روز پنج‌شنبه گزارش شد که تبون خواهان انحلال پارلمان الجزایر و برگزاری انتخابات زودهنگام شد. روزنامه النهار گزارش داد که رئیس‌جمهوری الجزایر در سخنرانی خود به مناسبت روز ملی شهید دستور انحلال پارلمان و برگزاری انتخابات زودهنگام را صادر کرد.

وی گفت که تمامی مطالبات مردمی درباره اصلاح قانون اساسی مد نظر گرفته شده است. تبون افزود که اختیارات رئیس‌جمهوری کاهش و اختیارات پارلمان را بیشتر کرده است و پس از انحلال پارلمان فعلی، انتخابات پارلمانی شفافی برگزار خواهد شد. رئیس‌جمهوری الجزایر ادامه داد که طی روزهای آینده در کابینه و مشخصاً بخش هایی که در عملکرد خود ضعیف بودند، اصلاحاتی انجام خواهد داد.

نسیم تغییر!

این تحولات سبب شد که طرف‌های غربی نسبت به الجزایر رویکرد مثبت‌تری اتخاذ کنند. روز گذشته (‌یکشنبه) گزارش شد که «امانوئل ماکرون»، رئیس‌جمهوری فرانسه طی تماسی تلفنی با همتای الجزایری خود در جهت پیشبرد همکاری‌های دو کشور در زمینه‌های مختلف و نزدیک‌سازی رویکردهایشان درباره مسایل مختلف توافق کردند. دفتر ریاست‌جمهوری الجزایر در بیانیه‌ای اعلام کرد که در این گفتگوی تلفنی دو طرف افق‌های توسعه روابط دو جانبه را بررسی کردند. تبون و ماکرون در ادامه نیز درباره استمرار هماهنگی‌های دو کشور جهت پیشبرد همکاری‌هایشان در زمینه‌های مختلف و نزدیک‌سازی رویکردها درباره مسایل مختلف توافق کردند.

این دومین تماس تلفنی تبون و ماکرون در کمتر از یک ماه گذشته و سومین گفتگوی تلفنی آن دو از تاریخ ۱۹ دسامبر گذشته محسوب می‌شود. دو روز پیش از این، تبون در سخنانی برگزاری انتخابات پارلمانی زودهنگام و صدور حکم عفو برای افراد بازداشت شده در اعتراضات را چند روز پیش از دومین سالگرد آغاز آن، اعلام کرد. طبق بیانیه منتشر شده از سوی دفتر ریاست جمهوری الجزایر، در تماس تلفنی که این دو در تاریخ ۲۴ ژانویه با یکدیگر داشتند، ماکرون تمایل خود برای از سرگیری همکاری‌ها با الجزایر در پرونده‌های مهم مشترک را اعلام کرد. از جمله مسائل مهم و دارای اولویت میان فرانسه و الجزایر طرح آشتی میان دو کشور درباره استعمار فرانسه و جنگ استقلال الجزایر در سال‌های ۱۹۵۴ تا ۱۹۶۲ است.

این در حالی است که در پی صدور حکم عفو از سوی رییس حمهور الجزایر، دستکم ۳۵ تن از بازداشتی‌های اعتراضات اخیر در ۴۸ ساعت گذشته آزاد شدند. رویترز گزارش داد که کمیته ملی آزادسازی بازداشتی‌ها اعلام کرد، مسؤولان الجزایر بر اساس حکم عفو صادر شده از سوی عبدالمجید تبون، دستکم ۳۵ تن از بازداشتی‌های اعتراضات این کشور را ظرف ۴۸ ساعت گذشته آزاد کردند. وزارت دادگستری الجزایر که عصر جمعه از آزادی ۳۳ تن از محکومان و متهمان پرونده‌های جرائم مرتبط با استفاده از شبکه‌های اجتماعی و یا اقدامات برهم‌زننده امنیت در تجمع‌ها خبر داده بود، روز شنبه آمار جدیدی را اعلام نکرد اما کمیته ملی آزادسازی بازداشتی‌ها که حامی زندانیان عقیدتی است، روز شنبه از یک عملیات آزادسازی جدید خبر داد.

این آزادسازی‌ها در مناطق مختلف الجزایر و چند روز قبل از دومین سالگرد آغاز جنبش اعتراضی مردم این کشور در تاریخ ۲۲ فوریه انجام شدند. از جمله چهره‌هایی که روز جمعه آزاد شدند، می‌توان به «رشید نکاز»، چهره مخالف الجزایر و «خالد درارنی»، روزنامه‌نگار این کشور اشاره کرد که در این کشور نماد مبارزه برای آزادی مطبوعات شد.

اروپا نیز البته واکنش مثبتی به این رویدادهای اخیر نشان داد و با استقبال از خبر آزادی تعداد زیادی از زندانیان الجزایری با حکم عفو تبون، آن را تصمیمی در راستای به رسمیت شناختن اهمیت آزادی بیان و تعددگرایی در روند دموکراسی دانست.

حال باید دید که آیا این تحولات قادر خواهد بود اوضاع این کشور بحران‌زده را بهبود بخشد یا بار دیگر شاهد موج جدید اعتراض‌ها در این کشور در میانه پاندمی مرگبار کرونا خواهیم بود.

گزارش: فرزاد سیف‌نیا