به گزارش آتیه آنلاین، روز جمعه سعد حریری، نخست وزیر مامور به تشکیل دولت لبنان که برای دیدار با میشل عون، رئیس جمهوری این کشور به کاخ بعبدا رفته بود، در سخنانی با تاکید بر لزوم تشکیل دولت تکنوکرات‌، اعلام کرد که تا به الان هیچ پیشرفتی در این مسیر حاصل نشده است.

حریری اعلام کرد که با رئیس جمهور رایزنی کرده و این گفت‌وگوها با هدف حل مشکلات تکمیل خواهد شد. او در این بین خاطر نشان کرد که در گفت‌وگوها در خصوص فرصت طلائی که در اختیار ما است، مذاکراتی انجام شد که در نهایت به ریاست دولت تاکید داشتم، اما از امروز به بعد هر گروهی (حزب سیاسی) مسئول مواضع خود است.

این در حالی است که به اعتقاد برخی کارشناسان مسائل لبنان موضوع شکل‌گیری دولت در بیروت از چند عامل بیرونی و شاخص موثر داخلی تاثیر میگرد و در واقع هر یک از این عوامل به تنهایی در میزان حل و فصل مشکلات تشکیل دولت در لبنان نقش‌آفرینی میکند.

به عبارت ساده‌تر باید از ریاض و پاریس در کنار واشنگتن و تل‌آویو آن هم در یک جبهه با منافع متغیر به عنوان عوامل اثرگذار یاد کرد. از سوی دیگر مقاومت در منطقه  و به خصوص لبنان در کنار دولتهای دمشق و بغداد از دیگر عوامل موثر در پرونده دولت لبنان به شمار می‌آیند. از طرفی مصر و اتحادیه عرب به شکل مجزا و در بعضی شاخص‌ها به شکل همسو با عربستان در این مساله دخالت دارد که علاوه بر آنها اگر نگاهی گذرا به اظهارات مقامات اتحادیه اروپا در قبال لبنان داشته باشیم تا حدودی میتوان به درک درستی از حضور و میزان تاثیر آنها در این موضوع رسید.

تقابل آشکار

فارغ از این مسائل، از طرف دیگر مشکلات داخلی لبنان و از همه مهمتر مسائل حل نشده میان حریری و عون بر پیچیدگی این پرونده می‌افزاید. در همین راستا با وجود اظهارات حریری در خصوص دیدار با عون و طرح این مسئله که با رییس جمهور لبنان رایزنی‌هایی صورت گرفته و رییس دولت در بیروت از ابعاد  مختلف موثر در تشکیل دولت از سوی حریری آگاه شده است، اما باز شاهد انتشار برخی اخبار از سوی میشل عون در مورد حریری و بروز تضادها به شکل رسانه‌ای و آشکارا هستیم.

در این خصوص ریاست جمهوری لبنان پس از گفتگوهای روز جمعه اعلام کرد که نخست‌وزیر مکلف این کشور در جریان دیدار آن روز با میشل عون فرمول جدیدی را درباره تشکیل دولت مطرح نکرده است.

پایگاه خبری صدی البلد لبنان در گزارشی با اشاره به سخنان میشل عون نوشت، ریاست جمهوری لبنان در بیانیه‌ای با اشاره به دیدار روز جمعه میان سعد حریری، نخست‌وزیر مکلف و میشل عون، رئیس جمهوری لبنان در کاخ بعبدا تأکید کرد که حریری در اینباره طرح جدیدی درباره تشکیل دولت آینده لبنان مطرح نکرد. این اظهارات واکنش‌های مختلفی را به دنبال داشت که در این میان برخی تحلیلگران رسانه‌ای در لبنان معتقدند تضاد موجود در میان اظهارات عون و حریری خود از عمق مشکلات و اختلاف‌های حل نشده در میان آنها برای تشکیل کابینه خبر میدهد.

در بیانیه منتشر شده پس از دیدار روز جمعه آمده که میشل عون به درخواست حریری میزبان وی در کاخ بعبدا بود و دو طرف درباره موضوع تشکیل دولت جدید پس از سفرهای حریری به خارج از کشور گفت‌وگو کردند و مشخص شد که حریری مساله جدیدی درباره تشکیل دولت به دست نیاورده است. این در حالی است که حریری از گفت‌وگو و رایزنی صحبت کرده و در مصاحبه پس از این نشست از توجیه عون نسبت به وضعیت موجود و طبعات عدم تشکیل دولت خبر داده است.

لازم به ذکر است که سعد حریری در اکتبر مکلف به تشکیل دولت شده است. در همین راستا وی متعهد شد تا در اولین فرصت دولتی برای احیای نقشه راه ابلاغی از سوی پاریس تشکیل دهد که متاسفانه مشکلات سیاسی در داخل و تن‌ های موجود میان وی و میشل عون باعث شد تا تشکیل دولت در بیروت تا به امروز ناکام بماند.

سنگ‌اندازی از خارج

از طرفی این وضعیت نابسامان در ساختار سیاست خارجی لبنان در شرایطی باعث افزایش روزافزون تنش در داخل این کشور در حوزه سیاسی، اقتصادی و امنیتی می‌گردد که لبنان با گذشت هر روز و ماندن در چنین اوضاع و احوالی به خلق و بروز بحران نزدیک‌تر میشود. علاوه بر این، سازمان‌های بین‌المللی و حقوق بشری نیز هرکدام به طور جداگانه نگرانی خود را نسبت به اوضاع بد اقتصادی، بحران معیشتی و طبعات منفی برآمده از بحران کرونا در کنار بحران تحمیلی از انفجار بندر بیروت به میشل عون و حریری گوشزد کرده‌اند.

در آخر باید خاطرنشان کرد حریری جمعه پس از حدود دو ماه قطعی روابط و اختلاف با میشل عون به کاخ بعبدا رفت و با رئیس جمهوری لبنان دیدار کرد. این در حالی است که سفر حریری برای دیدار با سیسی در قاهره و مناسبات جدید وی با امارات بیانگر فعالیت کشورهای عربی و اتحادیه عرب در شکل‌گیری دولت لبنان و همسویی کشورهای عضو این اتحادیه است. سناریویی که از سوی پاریس و تل‌آویو به شکل هماهنگ با هدف تضعیف نقش مقاومت در دولت و همگرایی دولت حریری با آنها دنبال میشود.

در همین راستا برخی ناظران مسائل بین‌الملل معتقدند که اگر وضعیت لبنان در شرایط کنونی تثبیت شود و موضوع تشکیل دولت با هرگونه کارشکنی از سوی هر عامل موثر ادامه پیدا کند عروس خاورمیانه باید منتظر بروز بحرانی تمام عیار در تمام سطوح اجتماعی خود باشد. بحرانی که یک سر آن در انفجار بندر بیروت و باقی شاخص‌های آن از مشکلات برآمده از کرونا به علاوه وضع نامطلوب اقتصادی - معیشتی نشأت میگیرد. با این وجود به نظر می‌رسد که طی چند روز آینده بازهم فرانسوی‌ها برای تنظیم و آرام کردن امور لبنان دست به کار خواهند شد و سفر احتمالی امانوئل مکرون هم در این میان متصور است؛ اما بعید به نظر می‌رسد که او هم بتواند گره کور بیروت را با دست خود باز کند.  

گزارش: اردشیر حبیبی