فائزه هاشمی رفسنجانی، فعال حوزه زنان و از اعضای بنیانگذار حزب کارگزاران سازندگی در پاسخ به این پرسش که یک زن چه مراحل مدیریتی را باید طی کرده باشد تا برای ریاست جمهوری آماده کاندیداتوری باشد،  گفت: قانون اساسی شرایط ریاست جمهور را مدیر و مدبر پیش‌بینی کرده و از رجل سیاسی نام برده است. به نظر می‌آید که شخصیت برجسته سیاسی منظور این عبارات باشند.  به نظر می‌آید فردی که می‌خواهد رئیس‌جمهوری باشد باید دوره هایی از مدیریت را گذرانده باشد. باید بتوان تحقیق کرد که در مدیریت کارآمد بوده یا خیر؟ منظور مدیر و مدبر این است که یک فرد به اصطلاح صفر کیلومتر و بدون سابقه اجرایی بر بالاترین مسند اجرایی کشور ننشیند. آیا ما چنین زنانی داریم؟ بله داریم.
فعال حوزه زنان ادامه داد: برای نمونه ما خانم ابتکار را داریم. که اکنون معاونت رئیس‌جمهوری در حوزه زنان و خانواده را بر عهده دارند و قبلا رئیس سازمان محیط‌زیست بودند. دوره‌های متعددی در هیات دولت بودند. به هر حال سمت‌های مدیریتی کلان داشته‌اند. دقت کنید که این موضوع فراجناحی است. فرقی نمی‌کند زن اصولگرا یا زن اصلاح طلب باشد. خوشبختانه اصولگرایان هم در این قضیه وارد شدند. در یکی دو تا مصاحبه دیدم که آنها هم به موضوع ورود کرده‌اند. یا خانم دکتر وحید را داریم. یک دوره وزیر بوده است. چندین دوره رئیس مجلس بوده است. ایشان هم می‌تواند چهره مناسبی برای کاندیداتوری باشد. هاشمی افزود: به نظر بنده خانمهایی که چندین دوره نماینده مجلس بودند، می‌توانند واجد ویژگی‌های مذکور در قانون اساسی باشند. یا چندین معاون وزیر زن داریم. به هر حال فرد که فیالبداهه معاون وزیر نشده و حتما شرایطی داشته است.  آقایان فیالبداهه بر مسندها می‌نشینند، اما خانم‌ها را معمولا نمیگذارند. بنابراین هستند خانم‌های زیادی که شرایط ذکر شده در قانون اساسی را داشته باشند.

شرکت در انتخابات با حضور زنان به عنوان کاندیدا

خود من از کسانی بودم که در انتخابات قبلی شرکت نکردم. به اصلاحطلبان و اصول‌گرایان و کل مجموعه معترض بودم. فکر کردم که شاید با رای ندادن بتوانم اعتراضم را نشان دهم. گمان می‌کردم رای دادن در سرنوشت ما اثری ندارد. در رابطه با شرکت در انتخابات، حتی برای خود من هم تعارضی ایجاد شد. نمی‌دانستم که چه باید بکنیم. نمی‌دانستم باید وارد این بحث بشویم. آیا می‌خواهیم در انتخابات شرکت بکنیم یا خیر؟ یا نه این معنا را نمی‌دهد. ایا ما باید شرکت در انتخابات را از موضوع کاندیداتوری یک زن جدا کنیم. به نظرم می‌توانیم این دو موضوع را از هم تفکیک کنیم.

از فرصتی که آقای کدخدایی ایجاد کرده استفاده کنیم

فائزه هاشمی در ادامه افزود: بنابراین موضوع انتخاب یک زن به عنوان نامزد ریاست جمهوری و تایید آن از سوی شورای نگهبان با حضور در انتخابات مباحث متفاوتی در این مقطع زمانی است. آقای کدخدایی حرف خوبی زده‌اند.  مشکل فقهی و مشکل قانونی وجود ندارد. آقای الهام به عنوان سخنگوی سابق شورای نگهبان نظر منفی در این مورد داشت. باید از فرصتی که سخنان آقای کدخدایی ایجاد کرده بهره‌برداری کرد. باید این را تا قسمت اول (یعنی کاندیداتوری یک زن) ادامه بدهیم. تا بعدا در مورد انتخابات تصمیم بگیریم. شاید نیت آقای کدخدایی خنثی کردن موج منفی عمده جامعه (امتناع از رای دادن را که در انتخابات مجلس اخیر دیدیم) بوده است. اما نباید نیت خوانی کنیم. باید از این فضا بهره‌برداری کنیم و گول هم نخوریم. یعنی نباید این فضا را از دست بدهیم. اما یک موضوع را نباید فراموش کنیم. این حرف‌ها قبلا هم زده شده است. قانون و روند قانونی موضوعی دیگر است. این اظهارنظر باید تبدیل به یک تفسیر مدون و مطلوب شود. لازم است این تفسیر در شوراینگهبان محفوظ بماند.  این طور نشود که در دوره‌های بعد تا حرف از کاندیداتوری زنان شد، بگویند ما که نگفتیم حتما باشند، ما گفتیم می‌شود که باشند. دوباره حرف‌ها عوض نشود و شرایط را تغییر ندهد. جامعه مدنی و کسانی که دغدغهمند هستند و دوست دارند این قضیه را پیگیری کنند، باید تفسیری که شورای نگهبان ارائه می‌دهد را دنبال کنند.

انتظار جامعه زنان از رئیس‌جمهوری و قالیباف

فائزه هاشمی در این مصاحبه به انتظارات خود نیز پرداخته و تاکید کرد: این تفسیر را ما از رئیس‌جمهوری انتظار داریم. همچنین این انتظار را از مجلس و اعضای شورای نگهبان داریم. در آیین نامه شورای نگهبان هم آمده است که رئیس جمهور، رئیس مجلس یا یکی از اعضای شورای نگهبان می‌تواند متقاضی این تفسیر باشد، تا این موضوع را دنبال بکند. همه باید دست به‌دست هم بدهند که این اتفاق بیافتد.

هاشمی در پاسخ به این پرسش که اگر زنانی از طیف‌های مختلف بتوانند در این انتخابات حضور پیدا کنند، نگاه مردم متفاوت شود، گفت: این خیلی محتمل نیست. این را بخاطر سوابقی می‌گویم که تا الان دیدهام. مگر اتفاقی در آینده رخ دهد. شما همین انتخابات مجلس اخیر را ببینید. رد صلاحیت‌ها وحشتناک بود. خیلی از زنان و مردانی که در مجلس قبلی بودند و هیج خطایی جز نقد سیستم و مطالبه حقوق مردم نداشتند، رد صلاحیت شدند. چه برسد این‌که فرد بخواهد در موضع کاندیدای ریاست‌جمهوری قرار گیرد. با این روند فعلی و عملکرد شورای نگهبان (به ‌ویژه در این اواخر) بعید می‌دانم. مثلا شورای نگهبان چند دوره است که دنبال احراز صلاحیت است به جای احراز عدم صلاحیت. وی افزود: این دو از نظر حقوقی بسیار متفاوت هستند. اگر به قانوناساسی برگردیم، نگاه خودی و غیرخودی را برداریم، اگر فراجناحی به موضوع نگاه کنیم، تا هرکس شرایط مدیریتی و ویژگی‌های خاص کاندیداتوری را دارد کاندیدا شود،  محتمل است. اما ما نشانه‌ای ندیدیم که امید چنین چیزی را داشته باشیم. حتی هر چه پیش آمدیم شرایط بستهتر شده و احتمالش از نظر من ضعیف است.

طرح مجلس در خصوص اختیارات شورای نگهبان خطاست

فائزه هاشمی اشاره کرد: متاسفانه مجلس طرحی را برای اصلاح آیین نامه ریاست جمهوری در دست دارد که اختیارات فراقانونی شورای نگهبان را چند برابر می‌کند. آن طرح ایرادات اساسی دارد. یک بند نشان می‌دهد که نگاهی به ریاست جمهوری زنان ندارند. اگر به تصویب برسد، یا حتی اگر بخش هایی از آن به تصویب برسد، فاجعه است و کار را سخت و سختتر می‌کند. در آن طرح معافیت دائم از سربازی یا داشتن کارت پایان خدمت، یکی از مفاد است. از آن جهت که آنجا نوشته نشده است برای مردان، یعنی زنان هم باید کارت پایان خدمت داشته باشند که طبیعتا ندارند و یعنی در این قانون به آنها فکر نشده است. یک بند دیگر و خطرناک هم داشت که کلا شرکت زنان را ملغی می‌کند.

مگر الان روحانی خیلی کارآمد است؟

فائزه هاشمی، در پاسخ به این پرسش که اگر زنی بتواند رئیس‌جمهور شود، می‌تواند کارآمد باشد؟  گفت: این ربطی به زن یا مرد بودن رئیس‌جمهوری ندارد. مگر الان روحانی خیلی کارآمد است؟ کارآمد بودن یک زن در جایگاه رئیس‌جمهوری آنهم در کشور ایران با شرایط سیاسی و اجتماعی نکته‌ای در مرحله دوم اهمیت این مبحث مطرح شده است. باز تاکید می‌کنم که اصل ماجرا در حال ‌حاضر این است که یک زن را به عنوان نامزد ریاست جمهوری تایید کنند در خصوص مراحل بعدی باید در ادامه تصمیم گرفت.

مجلس بی‌اثر، دولت بی‌اثر، شورای شهر بی‌اثر

فائزه هاشمی تاکید داشت: طیفی از جامعه در انتخابات مجلس رای نداد چون دید نمایندگان مجلس با تمام تلاشی که داشتند کاملا بی‌اثر بودند. اما باید توجه کنیم که نماینده مجلس، یک نفر است و تصمیمات مجلس با رای است. نمایندگان اصلاح طلب اکثریت نبودند. حتی برخی از مردان اصلاح طلب در تصمیمات زنان هم‌پا نبودند. نباید فعالیت زنان مجلس دهم را زیر سوال برد، ‌ چون حداقل من آگاهم که آن‌ها چه کارهایی کردند. معتقدم خیلی بیشتر از دوره ما کار کردند. اما نتیجه مجلس بی‌اثر، دولت بی‌اثر، شورای شهر بی‌اثر است که هیچ کدام از انتظارات را برآورده نکرد. بنابراین مرد و زن ندارد. زن یا مرد در مجلس یا دولت باشد بی‌اثر است. همینی است که است. البته اگر شرایط همین بماند. اگر شرایط تغییر کند و سیاست‌های داخلی و خارجی ما، سطح مدیریت ما تغییر کند، هر گزینه‌ای می‌تواند نتایج دیگری بدهد.