به گزارش آتیه آنلاین به نقل از روابط عمومی خانه کتاب و ادبیات ایران، نشست خبری پانزدهمین جشنواره شعر «فجر» یکشنبه (هفتم دی‌ماه) با حضور مریم جلالی، دبیر علمی و مصطفی راضی‌جلالی دبیر اجرایی این دوره از جشنواره شعر فجر به صورت مجازی برگزار شد.

در این نشست، مریم جلالی ضمن بیان این‌که به عنوان دبیر علمی از صفر تا ۱۰۰ این دوره، همراه دبیر اجرایی و هیات علمی جایزه و دبیرخانه خواهد بود و همکاری خواهد داشت گفت: انتخاب دبیر علمی این جایزه از چهره‌های آکادمیک اتفاق مبارکی است. ترویج و توزیع شعر فارسی در شکل جدید مرهون و مدیون تلاش‌های شاعران امروز و تجربه‌های قابل ملاحظه آن‌هایی که هم زبان قدرتمند داشتند و هم ذهن قوی، بوده است. ماجرا این است که اهالی آکادمیک بر مبنای هست‌ها پیش می‌روند یعنی نمی‌آیند تجویز کنند چه اتفاقی بیافتد؛ آن چیزی را که رخ داده بررسی می‌کنند و من گمان می‌کنم فرصتی بوده که چنین پیوندی ایجاد شود.

جلالی در پایان گفت: اگر نگاهی گذرا به بخش پایان‌نامه‌های دانشگاهی داشته باشیم، زحمت اهالی آکادمیک در این حوزه روشن می‌شود، اهالی آکادمیک ادبیات هیچ وقت تجویز نکردند شعر چگونه باشد، شعر خلق شده و آن‌ها این آثار را بررسی کرده‌اند. من فکر می‌کنم فرصت مغتنمی است برای این‌که دو گروه آکادمیک و تجربی در حوزه شعر بیشتر به هم نزدیک شوند. به عنوان یک دبیر علمی به همان شکل آیین‌نامه پیش خواهم رفت.

در ادامه این نشست، مصطفی راضی‌جلالی با بیان این‌که در پانزدهمین جشنواره بین‌المللی شعر «فجر» در بخش غیررقابتی، طلیعه محافل شعر فجر با برگزاری محفل «مردان میدان» با یادمان سردار شهید حاج قاسم سلیمانی و شهید فخری‌زاده برگزار می‌شود گفت: ۱۲۹ شعر و اثر در این مدت درباره این دو شهید منتشر شده که به لحاظ فنی، قابلیت و شان والایی دارند. همچنین در تلاش هستیم این آیین را بر مزار یکی از این دو شهید برگزار کنیم.

راضی‌جلالی بررسی و انتخاب چهره‌های برتر شعر دفاع مقدس به مناسبت ۴۰سالگی آغاز جنگ تحمیلی و دفاع حماسی ملت ایران را به عنوان بخش ویژه این دوره از جشنواره شعر «فجر» عنوان کرد و گفت: تجربه خوبی از حضور رسانه‌ها و خبرنگاران حوزه کتاب و ادبیات در انتخاب چهره‌های داستان و مستندنگاری حوزه دفاع مقدس در سیزدهمین جایزه ادبی «جلال آل احمد» داشتیم؛ این تجربه را در جشنواره بین‌المللی شعر «فجر» تکرار خواهیم کرد و رسانه و خبرنگاران حوزه کتاب و ادبیات در شعر «فجر» مسئولیت خواهند داشت و فراتر از اطلاع‌رسانی، حضوری کارشناسانه در عرصه داوری و انتخاب چهره‌های برتر شعر دفاع مقدس خواهند داشت.

او به تعداد آثار ارسالی به پانزدهمین دوره جشنواره شعر «فجر» اشاره کرد و گفت: تاکنون ۲۴۸۹ اثر به دبیرخانه جشنواره شعر «فجر» رسیده است که ۲۰۳۲ اثر در حوزه شعر بزرگسال، ۱۷۲ اثر در حوزه کودک و ۲۸۶ اثر درباره شعر (پژوهش‌های حوزه شعر) را شامل می‌شود که پس از بررسی داوران، برگزیدگان و شایستگان تقدیر معرفی و تجلیل می‌شوند.

دبیر اجرایی پانزدهمین جشنواره شعر «فجر» با اشاره به تفاوت این دوره از جشنواره با دوره گذشته بیان کرد: با توجه به نظر اهالی رسانه و استادان حوزه شعر که معتقد بودند در بخش شعر بزرگسال امکان داوری شعر کلاسیک و نو با یک ملاک و معیار وجود ندارد با موافقت اعضای هیات علمی جشنواره و معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این دوره، بخش شعر بزرگسال را در سه بخش بررسی می‌کنیم تا از این طریق در اعطای جایزه به شاعرانی که در بخش بزرگسال در سال ۱۳۹۸ اثر منتشر کرده‌اند، افزایش ظرفیتی داشته باشیم. بخش شعر بزرگسال شامل مجموعه‌های قالب کلاسیک، مجموعه شعرهای قالب نو (سپید و نیمایی) و شعر محاوره است. هیات علمی به داوران الزام نمی‌کند که حتما در هر سه بخش برگزیده داشته باشند. این ظرفیت ایجاد شده است تا در آثار قابل دفاع در این عرصه‌ها در هر سه بخش برگزیده داشته باشیم.

او با بیان این‌که تعداد داوران بخش شعر بزرگسال به هفت داور افزایش پیدا کرده است اظهار کرد: در جشنواره امسال‌ به جهت تنوع قالب‌های شعری تعداد داوران را از سه داور در برخی دوره‌ها و پنج داور در برخی دوره‌های دیگر به هفت داور افزایش داده‌ایم. داوری بخش شعر بزرگسال به شکل کاملا مجزا با حضور هفت داور است؛ سه داور اشعار نو (نیمایی و سپید) و سه داور آثار کلاسیک را بررسی می‌کنند و یک داور با نگاه شاعری و آکادمیک حضور دارد که در هر دو حوزه صاحب‌نظر  است.

راضی‌جلالی ادامه داد: آیین‌نامه جشنواره به شکلی است که داوران شعر بزرگسال را در قالب یک گروه داوری می‌بینند اما در عمل کارها توسط گروه داوری تخصصی بررسی می‌شود و آثار و نامزدها امضای هر هفت داوری را خواهد داشت. شاعرانی که سابقه شعر ترانه را دارند برای داوری انتخاب شده‌اند تا این قالب شعری را بررسی کنند.

او درباره انتخاب دبیر علمی این دوره از جشنواره شعر فجر گفت: دبیر امسال از شاعران و استادان دانشگاهی انتخاب شده و این ظرفیت در بین بانوان شاعر وجود دارد که دبیر علمی جشنواره از بین آن‌ها انتخاب شود. اما اگر قرار باشد به واسطه حضور یک بانو در جایگاه دبیر علمی، سهم جداگانه‌ای برای خانم‌ها قائل شویم نگاه دقیقی نیست چرا که بانوان در عرصه شعر و ادبیات صاحب‌نام هستند و نیاز به ایجاد ظرفیت، دایره و مربع جداگانه برای رقابت با آقایان ندارند. بنابراین نگاه جنسیتی در این جایزه وجود ندارد.

راضی‌جلالی سپس با اشاره به چرایی برگزار نشدن جایزه «پروین اعتصامی» بیان کرد: زمان برگزاری و تشکیل هیات علمی این جایزه  همزمان با آغاز روند گسترش ویروس کرونا بود که در ماه‌های ابتدایی امکان برگزاری آن وجود نداشت چرا که تصمیم‌گیری‌ها به سادگی امکان‌پذیر نبود. ما تا خودمان را با دستورالعمل‌ها هماهنگ کردیم، زمان از دست رفت و وارد مراحل جایزه ادبی «جلال آل احمد» شدیم. تلاش می‌کنیم در فرصت مناسبی تا پایان امسال یا سال آینده آن را برگزار کنیم.

دبیر اجرایی این دوره از جشنواره شعر «فجر» در پاسخ به این سوال که آیا  امکان ادغام جایزه پروین در جشنواره شعر «فجر» و «جلال» وجود دارد، گفت: ما برگزارکننده این جوایز هستیم و قطعاً تصمیم‌گیر این جوایز نیستیم و مسئول آن شورای عالی انقلاب فرهنگی است که ما از آن‌ها برای برگزاری یا عدم برگزاری دستور می‌گیریم. اگر پیشنهادی هم داشته باشیم اعلام می‌کنیم و در صورت تایید انجام می‌دهیم و خبر تعطیلی این جایزه را تکذیب می‌کنم.

او در پایان گفت: هر سال دبیرخانه جشنواره از معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی استعلام می‌کند که میزان جایزه را تعیین کنند و به محض اطلاع آن را اعلام می‌کنیم و تلاش خواهیم کرد میزان جایزه نسبت به دوره‌های قبل افزایش پیدا کند.