به گزارش آتیه آنلاین، نمایش‌نامۀ غم‌انگیز آنتونی و کلئوپاترا، یکی از سه نمایش‌نامۀ عاشقانۀ شکسپیر، مکمل نمایش‌نامۀ ژولیوس سزار است. نمایش‌نامۀ ژولیوس سزار در سال ۱۵۹۹ و نمایش‌نامۀ آنتونی و کلئوپاترا هفت یا هشت سال پس از آن، در ۱۶۰۶ یا ۱۶۰۷ میلادی نگاشته شده است. آنتونی و کلئوپاترا در کنار دو اثر عاشقانۀ دیگر شکسپیر، یعنی رومئو و ژولیت و ترایلوس و کرسیدا، سه‌گانۀ عشاقِ شکسپیر را تشکیل می‌دهند.
موضوع نمایشنامه برگرفته از تاریخ پلوتارک، مورخ یونایی قرن دوم میلادی در شرح زندگانی مارکوس آنتونیوس است. تاریخ پلوتارک ابتدا از زبان یونانی به فرانسه و سپس در سال ۱۵۷۹ به انگلیسی ترجمه شد و به دست شکسپیر رسید. شکسپیر برخلاف ژولیوس سزار که حاصل بازنویسیِ انتخابی او از تاریخ پلوتارک بود، نمایش‌نامۀ آنتونی و کلئوپاترا را بدون تغییرات و بازنویسی از متن پلوتارک، یکسره به نمایش‌نامۀ تبدیل کرد. در آنتونی و کلئوپاترا برخی از شخصیت‌های حاضر در ژولیوس سزار حاضرند، با این تفاوت که در نمایش‌نامۀ پسینِ آنتونی و کلئوپاترا روابط میان آنتونی و قیصر اوکتاویوس متلاطم شده است و آنان بر سر تقسیم امپراتوری و قلمرو حکومت با یکدیگر رقابت می‌کنند.
داستان نمایش‌نامۀ آنتونی و کلئوپاترا، ملکۀ مصر، حول دلباختگی و عشق آنتونی و کلئوپاترا می‌گردد؛ عشقی چنان گرم و آتشین که مطابق نقل مشهور حتی خبر مرگ همسر آنتونی هم آن را سرد نمی‌کند و اطرافیان سردار بزرگ، آنتونی، را دربارۀ تأثیر منفی آن در ترک مسئولیت‌های خطیر به نگرانی واداشته است. اتحاد بر ضدّ پمپی، رقیب هر دوی آنتونی و قیصر و بستن قرارداد صلحی که به ازدواج خواهر اوکتاویوس با آنتونی منجر می‌شود، نقطۀ عطف نمایشنامه است؛ ازدواجی که خوش‌عاقبت نیست و پس از بازگشت خواهر قیصر به روم و ترک آنتونی، باعث درگرفتن جنگی بزرگ میان آن دو می‌شود. آنتونی در جنگ با هم‌پیمان سابق یعنی قیصر، شکست می‌خورد و پس از رد کردن درخواست صلح از سوی قیصر، خودکشی می‌کند. خودکشی آنتونی، معشوق او یعنی کلئوپاترا را در متن حوادث می‌نشاند. او زنده به دام قیصر می‌افتد، ولی با فریبی در حضور خودِ قیصر فرصتی می‌یابد و او نیز خود را می‌کُشد. شکسپیر در این نمایش‌نامۀ عاشقانه، داستان خود را در میانۀ تلاطم‌های زمامداری و امپراتوری دو سردار رومی و نیرنگ‌های سیاسی روایت می‌کند.
این نمایش‌نامۀ دیرپا و کهن از سال ۱۳۳۴ به همت ماندگار برگردانِ علاءالدین پازارگادی (۱۲۹۲ـ۱۳۸۳ش) در دسترس فارسی‌زبانان قرار گرفته است. پازارگادی همان‌طور که در مقدمۀ کتاب نگاشته است، کوشیده است که متن انگلیسی فاخر و ادبی شکسپیر تا نهایت امکان در برگردان فارسی هم بازتاب یابد، هر چند انتقال تمامی صنایع صوتی و ادبی نمایش‌نامه‌های بلیغ شکسپیر که موضوع هزاران پایان‌نامه و نقد است، کاری نشدنی است. نیز همان‌طور که در میان پژوهشگران آثار شکسپیر مشهور است که دربارۀ شکل واقعی کلمات و عبارات اصلی اثر اختلاف نظر وجود دارد و جزئیات داستانی‌ای که در یک متن موردتوافق همگان باشد، وجود ندارد، پازارگادی ترجمۀ خود را از روی نسخه‌ای انجام داده است که به وسیلۀ پروفسور هاریسون استاد ادبیات دانشگاه کیمبریج و لندن تصحیح و تنظیم شده است.
چاپ دهم نمایش‌نامۀ شهیر آنتونی و کلئوپاترای شکسپیر در پاییز ۱۴۰۰ و در شمارگان ۱۰۰۰ با قیمت ۶۳ هزارتومان به دست انتشارات علمی و فرهنگی در اختیار دوستداران نمایشنامه و آثار شکسپیر قرار گرفته است.
نظر شما