به گزارش آتیه‌آنلاین، بحث مذاکرات میان آمریکا و روسیه بر سر تضمین‌های امنیتی در زمینه توسعه ناتو در شرق اروپا همچنان داغ است. کرملین طی روزهای اخیر بارها عنوان کرده که بنا ندارد بر سر پیشنهادهایی که برای کاهش تنش‌ها ارائه کرده کوتاه بیاید و بسیاری امید زیادی به مذاکرات پیش رو بسته‌اند.
اولین دور مذاکرات
وزیر خارجه روسیه روز گذشته (دوشنبه) گفت که مذاکرات کشورش با آمریکا بر سر مسئله ضمانت‌های امنیتی بعد از تعطیلات سال نوی میلادی برگزار خواهد شد.
به گزارش خبرگزاری اسپوتنیک، «سرگئی لاوروف»، وزیر خارجه روسیه با اشاره به مذاکرات میان روسیه و آمریکا بر سر موضوع ضمانت‌های امنیتی اظهار کرد: «ما دور اصلی مذاکرات با آمریکا را بلافاصله بعد از پایان تعطیلات سال نوی میلادی برگزار خواهیم کرد.» وزیر خارجه روسیه در عین حال بیان کرد که مسکو منتظر پاسخ ناتو به این سوال است که آیا مقامات نظامی باید در هیئت‌های مذاکرات گنجانده شوند یا خیر.
رئیس دستگاه دیپلماسی روسیه گفت: «روسیه هشدار نهایی را درباره مدت این مذاکرات امنیتی صادر نمی‌کند؛ اما این مذاکرات می‌تواند نامحدود باشد.» لاوروف خاطرنشان کرد: «مسئولان ارشد نظامی در نشست شورای روسیه و ناتو در ۱۲ ژانویه شرکت خواهند کرد و مسکو امیدوار است ناتو در سطح بالایی در این نشست شرکت کند.»
این وزیر افزود: «ناتو در حال حاضر طرحی صرفاً ژئوسیاسی برای الحاق اراضی که بعد از فروپاشی ائتلاف ورشو و جماهیر شوروی سابق بدون صاحب مانده‌اند، مطرح می‌کند» لاوروف در ادامه افزود: «کلمه ناتو اعتباری ندارد.» وزیر خارجه روسیه همچنین گفت روسیه این احتمال را که غرب درصدد تحریک وقوع یک «جنگ کوچک» در اوکراین و انداختن تقصیر آن به گردن روسیه باشد را رد نمی‌کند.
در حالی که کشورهای غربی روسیه را متهم به تنش‌زایی در شرق اوکراین کرده و اقدامات مسکو را یادآور الحاق شبه‌جزیره کریمه به این کشور می‌دانند، عالی‌ترین مقام نظامی روسیه از رویدادهای سال ۲۰۱۴ دفاع کرد. «سرگی شویگو» وزیر دفاع روسیه اعلام کرد که اگر کریمه در سال ۲۰۱۴ به فدراسیون روسیه بازگردانده نمی‌شد، نئونازی‌های اوکراینی به صورت گسترده وارد این شبه‌جزیره می‌شدند. وزیر دفاع روسیه افزود: «پس از کودتا در اوکراین، قرار بود نئوفاشیست‌های اوکراینی، ملی‌گرایان افراطی و مزدوران از اروپا و ایالات متحده به این شبه‌جزیره بروند.»
وی در ادامه بیان داشت که خداوند را شاکریم که برقراری صلح در کریمه ممکن شد. ارشدترین مقام وزارت دفاع روسیه، در پایان خاطرنشان کرد که فدراسیون روسیه همچنان شاهد اقدامات این گروه‌ها و نیروهای نظامی اوکراین به منظور برقراری نظم در مناطق «دونتسک» و «لوهانسک» است.
از سوی دیگر، مقام ارشد جمهوری خودمختار چچن گفت که روسیه در مقابل استقرار پایگاه‌های نظامی غرب در اوکراین، به جد مقاومت می‌کند. به گزارش خبرگزاری تاس، «رمضان قدیروف»، رئیس دولت چچن در کنفرانس خبری سالانه خود گفت: «با وجود کی‌یف، غرب همواره جایی را برای استقرار پایگاه‌های نظامی و دیکته کردن خواسته‌هایش در مورد کشور ما دارد، اما من اطمینان دارم که رئیس جمهوری ما (ولادیمیر پوتین) این اجازه را نخواهد داد.»
مقابله با تهدید روسیه؟
مقام‌های روسیه در حالی نسبت به مذاکرات تضمین‌های امنیتی با آمریکا نگاه مثبتی دارند که از قرار معلوم، از سطح روس‌ستیزی مقام‌های ایالات متحده کاسته نشده است. روز گذشته، «کاملا هریس»، معاون رئیس‌جمهوری آمریکا تهدید کرد که در صورت تشدید اوضاع و نقض حاکمیت اوکراین، روسیه ممکن است با تحریم‌های جدیدی روبرو شود.
هریس در پاسخ به این پرسش که آیا طی چند هفته آینده جنگ داغ در اروپا آغاز خواهد شد، گفت: «ما به طور مستقیم با روسیه صحبت می‌کنیم. ما به طور واضح توضیح می‌دهیم که روسیه نباید به حاکمیت اوکراین تجاوز کند و ما از حاکمیت ارضی آن دفاع می‌کنیم. واشنگتن به وضوح اعلام کرد که آماده اعمال تحریم‌های بی‌سابقه است».
همزمان «ویکتوریا نولاند»، معاون سیاسی وزیر خارجه آمریکا در امور سیاسی نیز از احتمال اتخاذ اقدام‌های جدید علیه روسیه خبر داد. نولاند در کی‌یف گفت: «ما در پیام خود به مسکو جدی هستیم که اگر آنها گام‌هایی برای بی‌ثبات کردن اوکراین بردارند و از نیروهای خود برای حمله به این کشور استفاده کنند، تحریم‌ها و اقدام‌های خطرناک اقتصادی رخ خواهد داد که در گذشته اتفاق نیفتاده است». وی با اشاره به عدم پایبندی به بسیاری از مفاد توافق‌های مینسک افزود که مذاکرات در مورد دونباس به بن‌بست رسیده است اما در عین حال آمریکا می‌تواند به حل و فصل مناقشه در شرق اوکراین کمک کند.
همچنین بنا به گزارش‌ها، رئیس‌جمهوری اوکراین در بحبوحه تنش‌ها میان کی‌یف و مسکو، در تماسی ویدیویی با بیش از ۲۰ تن از قانونگذاران آمریکایی رایزنی کرد. به گزارش پایگاه خبری هیل، در پی برگزاری این جلسه، سناتور «باب پورتمن» از حزب جمهوری‌خواه که ریاست کمیته اوکراین در سنای آمریکا را بر عهده دارد و در تماس با «ولودیمیر زلنسکی»، رئیس‌جمهوری اوکراین مشارکت داشت، گفت که این رایزنی درباره تهدید روسیه در مرزهای اوکراین بود و همچنین زلنسکی بابت کمک نظامی آمریکا و مخالفت آن با خط لوله نورد استریم-۲ و دیگر مسائل قدردانی کرد. پورتمن در بیانیه‌ای گفت: «این فرصت مهیا شد تا مستقیما از رئیس جمهور زلنسکی درباره تقویت قوای نیروهای روس در امتداد مرز روسیه - اوکراین بشنویم و همبستگی جدی خود را با این مردم و دولت منتخب دموکراتیک اوکراین ابراز کنیم.»
زلنسکی پس از این جلسه در بیانیه‌ای گفت که به هیات آمریکایی متشکل از سناتورها و اعضای مجلس نمایندگان درباره گام‌هایی برای دستیابی به صلح در چارچوب فرمت‌های کنونی مذاکرات اطلاع‌رسانی کرده است.
از طرف دیگر، «سرگئی ریابکوف» معاون وزیر خارجه روسیه اعلام کرد که کشورش باید به گسترش ناتو به سمت شرق پایان دهد و اوکراین باید از پیوستن به این ائتلاف حذف شود. ریابکوف تصریح کرد که موضوع پیوستن اوکراین به ناتو به همان اندازه‌ای که برای اوکراین مهم است برای روسیه نیز اهمیت دارد حتی اگر بیشتر از آن نباشد. وی گفت: «پس از چندین دهه توسعه ژئوپلیتیکی ناتو در منطقه، جایی که روسیه دارای منافع حیاتی طولانی، ثابت و غیرقابل انکار است، اهمیت مسئله پیوستن احتمالی اوکراین به ناتو برای روسیه کمتر از اوکراین نیست».
در همین رابطه، ریابکوف تاکید کرد که مسکو نمی‌پذیرد که پیشنهاداتش درباره ضمانت‌های امنیتی مربوط به تغییر مرزها باشد، بلکه طرف روسی در مورد استانداردهای امنیتی صحبت می‌کند و نه تقسیم جهان به مناطق نفوذ.
به هر ترتیب این مولفه‌ها نشان از آن دارد که مذاکرات تضمین‌های امنیتی میان روسیه و آمریکا تنها گامی کوچک در مسیر طولانی و پر دست‌انداز تنش‌زایی میان کاخ سفید و کرملین بوده و باید منتظر ماند و دید که این تحولات چه نتایجی در آینده سیاسی – امنیتی جهان و به خصوص روابط دوجانبه مسکو - واشنگتن خواهد داشت.
گزارش: فرزاد سیف‌نیا
نظر شما