به گزارش آتیه‌آنلاین، روز گذشته (شنبه) منابع دیپلماتیک اعلام کردند که ترکیه و قطر با طالبان افغانستان بر سر راه‌اندازی فرودگاه کابل و چهار فرودگاه دیگر در این کشور به توافق اولیه دست یافتند. از این رو خبرگزاری آناتولی با انتشار گزارشی به نقل از منابع آگاه نوشت: «نشست‌ و رایزنی‌های مقامات قطر و ترکیه در افغانستان در حالی برگزار شده است که هیات ترکیه - قطر که روز پنج‌شنبه وارد افغانستان شد، با طرف افغانی برای بهره‌برداری از فرودگاه کابل و چهار فرودگاه دیگر به توافق اولیه رسیده‌اند».

زد و بند قطری - تُرکی

این منابع با بیان اینکه مذاکره سازنده و موثری بین طرف‌ها در مورد احیای فرودگاه کابل و دیگر فرودگاه‌های این کشور صورت گرفت، خاطرنشان کردند: «قرار است تیم‌های فنی مشترکی برای تعیین جزئیات عملیات تشکیل شده و مذاکرات از طریق کمیته‌های فنی ادامه یابد. همچنین ظرف روزهای آینده دیدارهای فنی بین هیئت ترکیه - قطر از یک سو و دولت افغانستان از سوی دیگر در مورد جزئیات عملیات برگزار خواهد شد».

این درحالی است که روز چهارشنبه برخی منابع دیپلماتیک مدعی شدند که قطر و ترکیه توافق کردند به طور مشترک فرودگاه بین‌المللی کابل را راه‌اندازی کنند و روز پنجشنبه هیئت‌هایی از هر دو کشور، عازم افغانستان خواهند شد تا درخصوص توافق رسمی راه‌اندازی این فرودگاه با دولت انتقالی به گفت‌وگو بپردازند. لازم به ذکر است که فرودگاه بین‌المللی حامد کرزای که در ماه‌های گذشته آسیب زیادی دیده بود، مهمترین راه ارتباطی افغانستان با جهان محسوب می‌شود.

در همین حال انتشار خبر همراهی دوحه و آنکارا واکنش‌های مختلفی را به دنبال داشت که در این میان حامد کرزای نیز پس از اعلام خبر مذکور در اظهاراتی خواستار همراهی جامعه بین الملل با طالبان و کابل شد. بر همین اساس رئیس جمهوری پیشین افغانستان معتقد است وقتش رسیده که جامعه بین‌المللی با طالبان همکاری کرده و از مرگ میلیون‌ها تن به خاطر گرسنگی، جلوگیری کند. در همین راستا حامد کرزای، رئیس جمهوری سابق افغانستان در گفت‌وگو با خبرنگار سی.ان.ان اذعان داشت که جامعه بین‌المللی باید کمک‌های ضروری به افغانستان را در اولویت قرار داده و فعلاً بدگمانی‌هایش نسبت به طالبان را کنار بگذارد».

تاکید رئیس جمهور اسبق نسبت به همراهی جامعه بین‌الملل با امارت اسلامی در شرایطی عنوان شده است که طالبان در ماه اوت، با حملات رعدآسای نظامی خود، کنترل افغانستان را به دست گرفت. کابل، پایتخت افغانستان اندکی پس از آنکه آخرین سربازهای آمریکایی از افغانستان خارج شدند، سقوط کرد و همان حکومتی در افغانستان روی کار آمد که آمریکا در سال  ۲۰۰۱ با حمله به افغانستان، برکنارش کرده بود؛ حامد کرزای، نخستین رئیس جمهوری افغانستان پس از سقوط طالبان در ۲۰۰۱ بود.

کرزای در پاسخ به این سوال که چطور جامعه جهانی می‌تواند از گروهی حمایت کند که اسناد خشونت‌ها و قتل‌های فراقضایی‌اش موجود است، گفت: «مسئله خشونت، بخش تاسف‌آوری از زندگی ماست؛ اَعمال خشن توسط همه طرفین انجام شده است». در این میان اوضاع افغانستان، شورای امنیت سازمان ملل را بر آن داشت تا در قطعنامه‌ای، خواستار تسهیل ارسال کمک‌ به افغانستان شود اما تاکید کرد که این پول نباید به دست طالبان بیافتد.

بر اساس گزارش سی.ان.ان کرزای در رابطه با قطعنامه ملل متحد عنوان کرد که از این قطعنامه استقبال می‌کنم؛ شاید کافی نباشد، اما شروع خوبی است. در بخش پایانی گزارش سی.ان.ان خبرنگار این شبکه خبری به ارتباط کرزای با طالبان و همچنین وجود شایعاتی در خصوص حضور مجدد وی در مسند ریاست دولت افغانستان اشاره کرد که پاسخ قاطع وی را به همراه داشت. از این رو حامد کرزای علیرغم شراکت‌های اخیرش با طالبان اذعان تصریح کرد که دورانش در دولت به سر رسیده و دیگر چنین قصدی ندارد و نخواهد داشت. وی تاکید کرد که می‌خواهم به عنوان یک شهروند عادی در این کشور زندگی کرده و از هرچه در توان دارم، برای کمک به کشورم و فرزندان افغانستان استفاده کنم تا کشوری آرام، با ثبات و شکوهمند داشته باشیم.

تنش بر سر یک مشت دلار!

با وجود افزایش روزافزون تنش در ولایات مختلف افغانستان و همچنین اپیدمی بحران اقتصادی و معیشتی در سرتاسر این کشور برخی کارشناسان مسائل افغانستان بر این باورند که حضور ترکیه و قطر نشان دهنده کورسوی امیدی برای برون رفت از وضعیت موجود است. این در حالی است که علیرغم تلاش کابل و سفیر افغانستان در پایتخت تاجیکستان برای اخذ برخی مطالبات امارات اسلامی، نه تنها دولت مستقر در دوشنبه واکنش منفی نشان داده است، بلکه خبرها حاکی از عدم همراهی و همکاری آنها با افغانستان است. در شرایطی که سفیر افغانستان در تاجیکستان از بازگرداندن ۷۸۶ هزار دلار به طالبان امتناع می‌کند، می‌گوید: «ما هم مثل تقریبا همه جهان، طالبان را به رسمیت نمی‌شناسیم».

در همین راستا روزنامه هندوستان تایمز روز گذشته با انتشار گزارشی در این رابطه نوشت که محمد ظاهر اغبر، سفیر افغانستان در تاجیکستان اظهار کرد که سفارت افغانستان در تاجیکستان از بازگرداندن تقریبا ۸۰۰ هزار دلار که در روزهای پایانی ریاست جمهوری اشرف غنی، رئیس جمهوری سابق افغانستان، از کابل ارسال شده بود، امتناع کرده است. به نوشته هندوستان تایمز دولت سابق افغانستان پس از فرار غنی از این کشور و پناهندگی‌اش در امارات، ۷۸۶ هزار دلار را به سفارت افغانستان در دوشنبه انتقال داده بود. این درحالی است که پس از اطلاع مقامات امارات اسلامی از انتقال برخی از اموال رسمی کابل به سفارت دوشنبه، طالبان نامه‌ای به این سفارت ارسال کرده و از هیات سفارت خواست تا این وجه را به کابل بازگرداند.

از اینرو خبرگزاری اسپوتنیک گزارش داده که اغبر به خبرنگاران گفت: «طالبان هیچ حقی در خصوص مطالبه این مبلغ ندارد و از آن جایی که سفارت افغانستان، اداره رسمی دیپلماتیک جمهوری اسلامی افغانستان است و به همین منظور مبالغ مختلفی در اینجا دریافت می‌شود، طالبان هیچ حقی ندارد تا سوالی را در این زمینه مطرح کند. ما هم مانند بخش قابل توجهی از جهان به همراه این سفارت، طالبان را به رسمیت نمی‌شناسیم. اکنون ما یک افغانستان کوچک به همراه تعداد زیادی از شهروندانمان که در اینجا کار و زندگی می‌کنند، هستیم». به نوشته اسپوتنیک این سفیر خاطرنشان کرد که تقریباً ۱۰ هزار افغان در تاجیکستان زندگی می‌کنند که می‌توانند کمک‌هایی را از این سفارت دریافت کنند.

در آخر باید خاطرنشان کرد که طالبان نه تنها با بحران داخلی و بین‌المللی دست و پنجه نرم میکند، بلکه یکی از مهمترین چالش‌های رو به روی امارت اسلامی عدم به رسمیت شناختن آنها از سوی اغلب کشورهای عضو سازمان ملل متحد است. موضوعی که در میان مدت باعث بروز فجایع و رخدادهای غیرقابل جبرانی برای امارت اسلامی و ملت افغانستان میشود و از سوی دیگر حالا طالبان منکر تحویل دادن فرودگاه کابل به قطر و ترکیه است.

گزارش: اردشیر حبیبی