به گزارش «آتیه‌آنلاین»، روز گذشته (جمعه) سخنگوی وزارت خارجه روسیه در بیانیه‌ای اعلام کرد که تنها راه حل و فصل وضعیت اسفناک امنیتی اروپا این است که مسکو و ناتو توافق‌نامه‌های بلند مدتی برای جلوگیری از گسترش ائتلاف به سمت شرق ایجاد کنند.

درخواست تضمین از غرب

در همین راستا خبرگزاری تاس در گزارشی با اشاره به بیانیه وزارت خارجه روسیه نوشت که در قسمتی از این بیانیه آمده است: «از زمان پایان جنگ سرد، روسیه بارها تعهداتی را دریافت کرده است که حوزه قضایی و نیروهای ناتو یک اینچ به سمت شرق حرکت نخواهند کرد. همه این وعده‌ها فراموش شد و هیچکدام عملی نشد. نتیجه آن وضعیت اسفناک امنیتی کنونی در اروپا است. ما مطمئن هستیم که تنها راه حل این وضعیت، توسعه مشترک توافق‌نامه‌های بلند مدت است که از گسترش بیشتر ناتو به سمت شرق و استقرار سیستم‌های تسلیحاتی که ما را در مجاورت مرزهای روسیه تهدید می‌کند، جلوگیری می‌کند».

ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه در ادامه اظهارات خود خاطرنشان کرد که نشست اخیر وزرای خارجه ناتو که از ۳۰ نوامبر تا ۱ دسامبر در ریگا، پایتخت لتونی برگزار شد، باری دیگر وسواس این ائتلاف را در مبارزه با تهدیدات خیالی به‌ جای همکاری با دیگران در مبارزه با چالش‌های واقعی نشان داد. یکی از تمرکزها، باری دیگر روسیه و تجاوز احتمالی آن به اوکراین بود. روسیه متهم به انجام اقدامات تنش‌زا در نزدیکی مرزهای ناتو و تهدید ائتلاف با انتقال نیروهای خود در خاک خودش شد و این ناتو بود که به مرزهای روسیه نزدیک شد. استقرار نظامی ناتو و رزمایش‌های بزرگ در نزدیکی مرزهای روسیه در حال انجام است.

بر اساس آنچه در گزارش تاس آمده است زاخارووا در ادامه سخنان خود تصریح کرد که الحاق اوکراین به ناتو برای ما خطی قرمز است و ما مدت‌هاست که پیرامون آن صحبت می‌کنیم. سیاست جاری با هدف کشاندن کی‌یف به مدار ائتلاف و اقدام واقعی ناتو برای استفاده از زیرساخت‌های نظامی اوکراین و تلاش برای تبدیل اوکراین به پایگاهی در بن‌بست با روسیه ممکن است به پیامدهای منفی جدی منجر شود و وضعیت نظامی و سیاسی در اروپا را وخیرم‌تر کند.

مواضع وزارت خارجه روسیه در حالی از تمرکز جدی مسکو بر روی اوکراین و افزایش نگرانی مقامات روسیه از پیوستن اوکراین به ناتو خبر میدهد که رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا هم روز گذشته (جمعه) در سخنانی اعلام کرد که آمریکا به اندازه کافی شاخص‌ها و هشدارهای مربوط به فعالیت نظامی روسیه در نزدیکی اوکراین که نگرانی‌های زیادی را ایجاد کرده، دنبال می‌کند و لحن روسیه به طور فزاینده‌ای تند به نظر می‌رسد. از این رو خبرگزاری رویترز با انتشار گزارشی تفصیلی در خصوص واکنش آمریکا در قبال مواضع مسکو عنوان کرد که  مارک میلی، رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا، از گمانه‌زنی درخصوص انواع گزینه‌هایی که آمریکا ممکن است در صورت تهاجم روسیه در نظر بگیرد، خودداری کرد؛ اما بر اهمیت حاکمیت اوکراین برای واشنگتن و ائتلاف ناتو تاکید کرد.

با وجود تاکید رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا بر تلاش واشنگتن در خصوص تامین منافع ایالات متحده و همچنین افزایش تنش میان ناتو و مسکو، دیروز (جمعه) روسیه از بسته جدید خود برای امنیت اروپا خبر داد.

بر همین اساس خبرگزاری رویترز در گزارشی با اشاره به مواضع وزارت خارجه روسیه در خصوص بسته پیشنهادی در رابطه با امنیت اروپا نوشت: «سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه در نشست سازمان امنیت و همکاری اروپا در استکهلم، سوئد درباره ارائه پیشنهادهای جدید بسته امنیتی جدید اروپا صحبت کرد». وزیر خارجه روسیه در این نشست اعلام کرد که مسکو قصد دارد به زودی پیشنهادهایی را برای بسته جدید امنیت اروپا ارائه کند و امیدوار است که این روند، ناتو را از گسترش فعالیت‌هایش به سمت شرق بازدارد.

بر اساس آنچه در گزارش رویترز آمده است وزیرخارجه مسکو در ادامه اظهارات خود تصریح کرد که آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، مقام‌های ناتو و اوکراینی اخیرا بارها نگرانی خود را بابت این مساله ابزار کردند که روسیه به زودی حمله‌ای جدید علیه اوکراین انجام می‌دهد؛‌ ایده‌ای که مسکو آن را رد کرده است. روسیه در سال ۲۰۱۴ کریمه را به خود ملحق کرد و از جدایی‌طلبان مورد حمایت خود که شرق اوکراین را تصرف کردند،‌ حمایت می‌کند.

خط و نشان برای ناتو

اظهارات نسبتا قابل توجه وزیر خارج روسیه در سوئد در شرایطی توجه برخی رسانه‌های غربی را به خود جلب کرد که ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه اخیرا از کمک‌های نظامی غرب به اوکراین انتقاد کرده و آن را گسترش ناتو به سمت مرزهای روسیه دانسته است. وی همچنین درباره استقرار سامانه‌های دفاعی ناتو در اوکراین نیز هشدار داده است.

در این میان روزنامه ساندی تایمز بریتانیا نیز با انتشار گزارشی در خصوص نشست استکهلم و اظهارات وزیر خارجه روسیه عنوان کرد: «لاوروف در سخنرانی خود در نشست استکهلم با بیان اینکه اروپا در حال بازگشت به آن چیزی است که کابوس رویارویی نظامی خواند، اظهار امیدواری کرد که پیشنهادات روسیه در مورد پیمان امنیتی جدید اروپا با دقت مورد بررسی قرار گیرد».

به نوشته ساندی تایمز این دیپلمات ارشد روسی در ادامه سخنان خود همچنین ادامه داد: «معماری ثبات استراتژیک به سرعت در حال نابودی است. ناتو از بررسی سازنده پیشنهادات ما برای تنش زدایی و جلوگیری از حوادث خطرناک خودداری می‌کند. در عوض، زیرساخت‌های نظامی ائتلاف ناتو به مرزهای روسیه نزدیک می‌شود. سناریوی کابوس رویارویی نظامی در حال بازگشت است و مسکو نمی‌تواند تهدیدهای نظامی جدیدی را که در مرزهایش ظاهر می‌شود، بپذیرد».

در بخش پایانی گزارش ساندی تایمز آمده است که وزیرخارجه روسیه با تاکید بر جدیدت مسکو در رابطه با کمربند امنیتی روسیه در برخی کشورهای جدا شده خاطرنشان کرده که ‌تبدیل کشورهای همسایه به پل‌های رویارویی با روسیه و استقرار نیروهای ناتو در مجاورت مستقیم مناطق دارای اهمیت استراتژیک برای امنیت روسیه، قطعا غیرقابل قبول است. انتقال کشتی‌های حامل سلاح به اوکراین، دولت کی‌یف را تشویق می‌کند تا فکر کند می‌تواند با زور مشکلات سرزمینی را حل و فصل کند. مسکو نگران این است که موشک‌های میان برد آمریکایی در اروپا مستقر شوند.

در آخر باید  خاطر نشان کرد که درگیری روسیه و آمریکا نه تنها عمقی به وسعت چند دهه دارد بلکه مساله اوکراین و حضور ناتو در جمهوری‌های جدا شده از اتحاد جماهیر شوروی نه تنها موضوعی غیرقابل قبول برای مسکو به شمار میرود، بلکه ادامه روند فعلی و تاکید آمریکا بر عضویت اوکراین در ناتو به علاوه استقرار سامانه های تسلیحاتی ناتو در جمهوری‌های جدا شده میتواند فصل جدیدی از تقابل در میان روسیه با اروپا و آمریکا رقم بزند.

گزارش: اردشیر حبیبی