به گزارش آتیه آنلاین، امروز، ۲۷ آبان ماه در ایران و جهان، روز جهانی فلسفه است. این تصور که فلسفه میتواند نقش مهمی در رفاه انسانی، رویارویی با پیچیدگیها و پیشبرد و ترویج صلح داشته باشد در مرکز اهمیت روز جهانی فلسفه قرار دارد.
واژه فلسفه را به مفهوم دوستداری خِرَد و دانش معنا کرده اند. گفته می شود که نخستین بار سقراط این واژه را به کار برد، زمانی که از او پرسیدند: آیا تو فردی خردمند هستی؟ وی پاسخ داد: نه، اما دوستدار خرد هستم.
روز جهانی فلسفه فرصتی است تا همگان به اندیشیدن مستقل، بدون تعصب، تعامل و صلح فراخوانده شوند. ایجاد شرایط مساعد فکری برای تغییر، توسعه و صلح پایدار، همواره دغدغه فکری تمام اندیشمندان و مصلحان بوده و ایران نیز به عنوان یکی از مهدهای حکمت و تفکر جهان و با دارا بودن فلاسفه و اندیشمندانی بزرگ، از ظرفیت مناسبی برای توسعه و گسترش این مهم برخوردار است.
سازمان یونسکو هدف از نامگذاری روز جهانی فلسفه را توجه به نقش مهم فلسفه برای ایجاد رفاه انسانی، پیشبرد و ترویج صلح در جامعه عنوان کرده است. همچنین تأکید بر اهمیت جهانی شدن آموزش فلسفه برای نسل های آینده، تحقیق و مطالعه در مورد مسایل مهم معاصر برای پاسخگویی به چالش های روز، بالا بردن سطح آگاهی عمومی از جایگاه فلسفه و استفاده منتقدانه از فلسفه در تحلیل مشکلات ناشی از تاثیر جهانی شدن یا ورود به مدرنیته از دیگر اهداف این نامگذاری بود. گسترش فرهنگ تحمل دیگری، مدارا و صلح را می توان از دیگر دلایل اهمیت فلسفه نام برد. فلسفه با اجازه دادن به ما برای کشف تنوع جریان های فکری در جهان، گفت وگو میان فرهنگ های مختلف را تسهیل میکند و شرایط فکری مساعد برای تغییر، توسعه و صلح پایدار را ایجاد میکند.
پیشینه فلسفه در ایران به پیش از اسلام باز میگردد اما با ظهور اسلام، حکمت یونانی از طریق سوریه به مسلمانان شرق منتقل شد. در این زمینه متفکران مسلمانی چون ابن سینا، فارابی و ابن مسکویه با استفاده از افکار و آرای اندیشمندان یونانی، نظام فکری جدید ایرانی اسلامی را پایه ریزی کردند. ابن سینا از مشهورترین فلاسفه ایرانی به شمار می رود که نظام فلسفی او آمیخته ای از مهم ترین عناصر فلسفه مشایی و ارسطویی و برخی موضوع های جهان بینی نوافلاطونی با جهان بینی دینی اسلامی به همراه نوآوریهایی در ساختار تفکر این فیلسوف بزرگ است. از دیگر شخصیتهای بزرگ فلسفه اسلامی می توان به شیخ شهاب الدین سهروردی اشاره کرد. مکتب فلسفی سهروردی بر اشراق به معنای درخشندگی و برآمدن آفتاب استوار شده است، این مکتب آمیزه ای از فلسفه و عرفان را دربرمی گیرد و ضمن اعتقاد به عقل، آن را تنها مرجع شناخت نمی داند. شاید بتوان ملاصدرا را به عنوان یکی از برجستهترین فلاسفه متاخر نام برد، او که به فلسفه و عرفان اسلامی تسلط کامل داشت و نظرهای جدید فراوانی را به آثار فیلسوفان متقدم افزود. علامه محمدحسین طباطبایی و علامه محمدتقی جعفری از بزرگترین شخصیت های معاصر در فلسفه اسلامی به شمار میروند.
نخستین همایش روز جهانی فلسفه در ۲۰۰۲ میلادی در محل اصلی یونسکو برگزار شد و از آن به بعد هر ساله در یک کشور برگزار می شود. اما سازمان یونسکو، زمانی که قرار بود کنگره جهانی فلسفه از ۳۰ آبان تا دوم آذر ۱۳۸۹ خورشیدی در تهران برگزار شود، با انتشار بیانیه ای انصراف خود را نسبت به کمک در برگزاری این کنگره اعلام کرد. با وجود غرض ورزی های سیاسی و عدم همکاری یونسکو برای کمک به برگزاری کنگره روز جهانی فلسفه در ایران، با همت موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، این همایش بین المللی با شعار «فلسفه؛ نظر و عمل» در کتابخانه ملی ایران برگزار شد و از آن پس، سالیانه نشست روز جهانی فلسفه در موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران برگزار میشود.
نظر شما