فارسی‌نویسان دور از وطن

۱۷ مهر زادروز دو تن از داستان نویسان و مترجمان ایرانی است؛ گلی ترقی و تقی مدرسی.

به گزارش آتیه آنلاین، گلی ترقی، با نام اصلی زهره مقدم ترقی، ۱۷ مهر ۱۳۱۸ در تهران به دنیا آمد. پدرش لطف‌الله ترقی، مدیر مجله ترقی بود. گلی ترقی در شمیران به مدرسه و سپس دبیرستان انوشیروان دادگر رفت. در ۱۹۵۴ پس از به پایان رساندن سیکل اول دبیرستان به آمریکا رفت، ۶ سال در آنجا زندگی کرد و در رشته فلسفه فارغ‌التحصیل شد. از آن‌جا که زندگی در آمریکا را دوست نداشت به ایران بازگشت. پس از بازگشت، به داستان‌نویسی روی آورد. او ۹ سال در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران به تدریس در رشته شناخت اساطیر و نمادهای آغازین پرداخت، سپس به فرانسه رفت.

گلی ترقی هنگامی که در ایران بود با هژیر داریوش، سینماگر و منتقد ازدواج کرد و دارای ۲ فرزند شدند و سپس از یکدیگر جدا شدند.

داستان‌نویسی

اولین مجموعه داستانی گلی ترقی به نام من هم چه‌گوارا هستم در ۱۳۴۸ توسط انتشارات مروارید منتشر شد. پس از انقلاب به فرانسه رفت در آنجا هم به نوشتن ادامه داد یکی از داستان‌های‌اش به نام بزرگ‌بانوی روح من به فرانسه ترجمه شد. در ۱۹۸۵ این داستان به عنوان بهترین قصه سال در فرانسه برگزیده شد.

در نخستین داستان‌های گلی ترقی شخصیت آدم‌ها بیمارگونه، ناامید، ناتوان و تنها و منزوی هستند که از همه چیز بیم دارند، سرخورده‌اند و رابطه‌ای با اجتماع ندارند، چرا که اغلب مردم جامعه را نادان و سطحی می‌بینند. ترقی پس از سال ۱۳۵۷ داستان‌های تامل‌برانگیزی مانند «بزرگ بانوی روح من»، «اتوبوس شمیران»، و «خانه‌ای در آسمان» نوشته‌است که نمونه‌های برجسته ادبیات داستانی معاصر ایران هستند. آثار او بجز خواب زمستانی به صورت داستان کوتاه بوده‌است.

ترقی برنده دومین دوره جایزه بیتا به سال ۲۰۰۹ است.

فارسی‌نویسان دور از وطن

کتاب‌شناسی

مجموعه داستان‌ها

۱۳۴۸ - من هم چه‌گوارا هستم، انتشارات مروارید

۱۳۷۳ - خاطره‌های پراکنده، انتشارات باغ آیینه

۱۳۷۹ - جایی دیگر، انتشارات نیلوفر

۱۳۸۱ - دو دنیا، انتشارات نیلوفر

۱۳۹۳ - فرصت دوباره، انتشارات نیلوفر

رمان‌ها

۱۳۵۴ - خواب زمستانی، انتشارات آگاه

۱۳۹۳ - اتفاق، انتشارات نیلوفر

۱۳۹۷ - بازگشت، انتشارات نیلوفر

داستان منظوم

۱۳۷۸ - دریا پری، کاکل‌زری، انتشارات فرزان.

فیلم‌نامه

فیلم‌نامه فیلم «بیتا»

فیلم درخت گلابی به کارگردانی داریوش مهرجویی که در ۱۳۷۶ ساخته شد اقتباسی از داستان درخت گلابی گلی ترقی است.

طرح اولیه داستان فیلم چه خوبه که برگشتی از گلی ترقی است.

تک داستان‌های برگزیده

۱۹۸۵، ترجمه فرانسوی داستان بزرگ‌بانوی روح من به عنوان به‌ترین داستان سال فرانسه برگزیده شد.

۱۳۸۰، توسط داوران دورهٔ اول جایزه هوشنگ گلشیری انار بانو و پسرهایش، بزرگ بانوی روح منو درخت گلابی، [۷] از مجموعهُ جایی دیگر به عنوان داستان برگزیده انتخاب شدند.

۱۳۸۲، توسط داوران دوره سوم جایزه هوشنگ گلشیری داستان‌های آن سوی دیوار و گل‌های شیراز از مجموعه دو دنیا به عنوان داستان برگزیده انتخاب شدند.

فارسی‌نویسان دور از وطن

تقی مدرسی

سیدمحمدتقی مدرسی روحانی، معروف به تقی مدرسی، رمان‌نویس و روانپزشک ایرانی در ۱۷ مهر ۱۳۱۱ در خیابان عین الدوله تهران زاده شد. پدرش اسماعیل محضر اسناد رسمی داشت و مادرش راضیه طباطبایی نوه سید محمد طباطبایی از رهبران جنبش مشروطه بود. دوران دبستان را دبستان ناصر خسرو، هفده دی و دبستان عنصری گذارند، هنوز دو سال از ورودش به دبستان نمی‌گذشت که پدرش را از دست داد و به ناچار به همراه مادر و دو برادرش به خانه پدربزرگ نقل مکان کردند. سیدمحمدتقی مدرسی روحانی پس از اتمام دوره دبستان، برای تحصیلات متوسطه به دبیرستان رهنما رفت. در سال ۱۳۲۵ و در حالی که در سال پنجم متوسطه بود مجموعه داستان دائم‌الخمر را منتشر کرد.

پس از اتمام دوره دبیرستان وارد دانشکده پزشکی شد و همزمان برای کمک به مخارج تحصیل در بانک ملی تهران نیز کار می‌کرد. در سال ۱۳۳۳ رمان یکلیا و تنهایی او را نوشت و با کمک ابوالحسن نجفی توانست آن را منتشر کند. این رمان در سال ۱۳۳۵ از سوی مجله سخن به عنوان کتاب برگزیده سال انتخاب شد. این کتاب با نگاه و استناد به شخصیت و داستان‌های عهد عتیق نوشته شد و مدرسی در آن ارجاعات فراوانی به کتاب مقدس داده است. این رمان در واقع واگویه سرخوردگی‌های شخصی و سیاسی پس از کودتای ۲۸ مرداد است. تقی مدرسی در گفتگویی با علی دهباشی چنین عنوان کرد که فکر نوشتن یکلیا بعد از کودتای ۱۳۳۲ به سرم افتاد. زبان توصیفی، محکم و زیبا و نیز روایتی منظم و منسجم رمان باعث شهرت نویسنده‌اش می‌شود و نامش را به عنوان داستان‌نویس تثبیت می‌کند. این رمان یکی از اولین تجربه‌ها در استفاده از اسطوره‌های غیربومی در زیرساخت روایی یک اثر داستانی ایرانی است. در سال ۱۳۳۷ مدرسی با همکاری ابوالحسن نجفی، عبدالحسین آل‌رسول، محمود کیانوش، بهرام صادقی و سیروس پرهام مجله صدف را منتشر می‌کند. مدرسی به منظور مطالعه مراسم زار جهت استفاده در پایان‌نامه دکتری به جنوب ایران سفر می‌کند و با تکمیل این مطالعات در سال ۱۳۳۸ تحصیلاتش را در رشته پزشکی به اتمام می‌رساند.

مهاجرت به آمریکا

وی در سال ۱۳۳۸ به ایالات متحده آمریکا رفت و دو سال بعد به عنوان رزیدنتی در رشته روان‌پزشکی دانشکده پزشکی دانشگاه دوک شهر دورهام کارولینای شمالی دست یافت. سیدمحمدتقی مدرسی روحانی در سال ۱۳۴۱ داستان کوتاهش با نام «یک شب بارانی» را منتشر کرددر سال۱۳۴۲ با آن تایلر ازدواج نمود و در سال ۱۳۴۳ نیز در رشته روان‌پزشکی نوزادان و کودکان با درجه ممتاز از دانشگاه مک‌گیل مونترال کانادا فارغ‌التحصیل شد. مدرسی در سال ۱۹۶۷ به استخدام دانشکده روانپزشکی دانشگاه مریلند در می‌آید. در همین دانشگاه بود که در سال ۱۹۸۲ مرکز تحقیقات نوزادان را بنیاد نهاد. مدرسی در سال ۱۳۴۳ با آن تایلر رمان‌نویس آمریکایی ازدواج کرد که حاصل این ازدواج دو دختر به نام‌های تژ و میترا است.

مرگ

تقی مدرسی در ۲ اردیبهشت ماه ۱۳۷۶ در شهر بالتیمور در ایالت مریلند در سن ۶۵ سالگی بر اثر بیماری سرطان درگذشت. پس از مرگ وی کتابخانه شخصی‌اش به دانشگاه دوک اهدا شد.

فارسی‌نویسان دور از وطن

کتاب‌شناسی

دائم‌الخمر (۱۳۲۵)

یکلیا و تنهایی او (۱۳۳۴)

شریفجان، شریفجان (۱۳۴۴)

کتاب آدم‌های غایب (۱۳۶۵)

آداب زیارت (۱۳۶۸)

عَذرای خلوت‌نشین (۱۳۷۷)

کد خبر: 30393

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • 8 + 10 =