به گزارش آتیه‌آنلاین، اوکراین از زمان پایان درگیری‌ها در دونباس، یک روز خوش را در عرصه سیاست داخلی و خارجی تجربه نکرده است. این کشور بارها بدل به محل نزاع میان روسیه، آمریکا و سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) بدل شده و به نظر نمی‌رسد که این کلاف سردرگم به این زودی‌ها بتواند باز شود.
کی‌یف در آغوش ناتو
اوکراین تلاش بسیار کرده تا بتواند خود را به پیمان آتلانتیک شمالی نزدیک کند. حال به نظر می‌رسد که این تلاش‌ها بالاخره به بار نشسته است. اوکراین روز گذشته (دوشنبه) به رزمایش‌های مشترک با آمریکا و سایر نیروهای ناتو ملحق شد. به گزارش خبرگزاری رویترز، این رزمایش‌ها درست در زمانی اتفاق افتاده که روسیه و بلاروس نیز مانورهای نظامی در مقیاس بزرگ که هشداری برای غرب محسوب می‌شود، آغاز کرده‌اند. اوکراین که از ۲۰۱۴ و از زمان الحاق شبه‌جزیره کریمه به روسیه در نبرد با مسکو است، مدت‌هاست که به دنبال ادغام بیشتر با ارتش‌های غربی به امید پیوستن به ناتو است.
یکی از سخنگوهای وزارت دفاع اوکراین در بیانیه‌ای اعلام کرد، چهار هزار سرباز این کشور و دو هزار نیروی خارجی در این رزمایش با عنوان «ترایدنت سریع-۲۰۲۱» که تا اول اکتبر سال جاری میلادی ادامه دارد، شرکت کرده‌اند. «ایهور پالانیوک»، فرماندهی آموزشی نیروهای اوکراینی در مراسمی در مرکز بین‌المللی امنیت صلح‌بانی در غرب این کشور گفت: «بر این باورم که هرکدام از شما تمامی دانسته‌ها و مهارت‌های خود را به کشورهای متخاصم برای اینکه به آنها بفهمانید هیچ شانسی ندارند، نشان می‌دهید.»
ارتش آمریکا نیز در بیانیه‌ای اعلام کرد این رزمایش با حضور یک تیم ضربتی از گارد ملی واشنگتن مستقر در اوکراین از آوریل به عنوان بخشی از نیروی آموزشی چند ملیتی در حال برگزاری است. سربازانی از ۱۲ کشور در این مانورهای مشترک حضور دارند و هدف‌شان تقویت قابلیت همکاری در میان کشورها و شرکای متحد و نشان دادن آمادگی است. این رزمایش در بحبوحه افزایش مانورهای نظامی از سوی مسکو در نزدیکی مرزهای اتحادیه اروپا و ناتو در هفته‌های اخیر برگزار می‌شود و روسیه می‌گوید که در این رزمایش‌های مشترک با بلاروس ۲۰۰ هزار سرباز حضور دارند. این در حالی است که روز گذشته حدود ۲۰ ناو روسی یک رزمایش بزرگ با استفاده از تسلیحات واقعی را در دریای سیاه آغاز کردند.
رزمایش اخیر فرصت خوبی برای کی‌یف است تا برای همیشه زیر پرچم ناتو به حیات خود ادامه دهد، مسئله‌ای که سال‌هاست یکی از خواسته‌های اصلی دولت اوکراین بوده است. در همین راستا، رئیس جمهوری اوکراین روز جمعه از آمادگی کشورش برای عضویت در ناتو خبر داد. به گزارش اسپوتنیک، «ولودومیر زلنسکی»، رئیس‌جمهوری اوکراین گفت که بر این باور است که ائتلاف ناتو به این کشور نیاز دارد. رئیس‌جمهوری اوکراین همچنین ادامه داد: «موضع من خیلی مشخص است. ما آماده پیوستن به ناتو با ارتش و متخصصان خود هستیم. اصلاحات صورت گرفته در کشور نه تنها برای ناتو و اتحادیه اروپا بلکه برای ما و مردم اوکراین ضرورت دارد.» وی ادامه داد: «ما به تلاش‌های خود ادامه می‌دهیم و به نظر می‌رسد که ناتو به ما نیاز دارد و به نظر می‌رسد که بدون اوکراین، اتحادیه اروپا قوی نخواهد بود.»
محور مقابله شرق و غرب
اوکراین در حالی خود را به غرب نزدیک می‌کند که روسیه نیز سناریوی مشابهی را بر روی بلاروس پیاده کرده است. مقامات اوکراینی که از اهمیت خود برای دولت‌های اروپای غربی و ایالات متحده آگاهند، به طُرُق گوناگون تلاش دارند از این ماجرا به بهترین نحو استفاده کنند. برای مثال، «دمیترو کولبا»، وزیر خارجه اوکراین طی روزهای اخیر گفت که کی‌یف نیازمند حمایت آمریکا در زمینه توسعه ظرفیت دفاعی بالاتر از سطح یک هم‌پیمان مهم خارج از ائتلاف ناتو است.
به گزارش آسوشیتدپرس، در جریان سفر چند روز پیش ولودیمیر زلنسکی به آمریکا، طرف‌ها به امضای یک توافق در خصوص چارچوب استراتژیک یک شراکت دفاعی بین کی‌یف و واشنگتن پرداختند. این توافق گام‌های بیشتر مربوط به تعامل بین وزارت دفاع اوکراین و وزارت دفاع آمریکا با هدف افزایش آمادگی و پتانسیل نظامی اوکراین برای حفظ تمامیت ارضی کشور و پیشرفت در سازگاری با ناتو را تعریف می‌کند.
کولبا در مصاحبه با آی.سی.تی.وی گفت: «وزرای دفاع اوکراین و آمریکا در جریان سفیر اخیر رئیس‌جمهور اوکراین به امضای توافق همکاری در حوزه دفاعی پرداختند. اوکراین و آمریکا هرگز سندی با چنین محتوایی نداشته‌اند. این یک کیفیت مطلقاً جدید در زمینه همکاری ما در حوزه دفاعی و امنیتی است و برخی پارامترهای این توافق بالاتر از سطح وضعیت یک هم‌پیمان عمده خارج از ناتو است.» وی خاطر نشان کرد: «در مقطع فعلی بهترین کاری که آمریکا می‌تواند انجام دهد این است که حداکثر حمایت را از توسعه قابلیت‌های دفاعی اوکراین به عمل بیاورد. و این یکی از عناوین کلیدی بود که رئیس‌جمهور از جمله در نشست خود با جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا مطرح کرد و مسائل خیلی جزئی در سطح انواع مشخص تسلیحات ذکر شد.»
سایه روسیه اما همچنان بر سر دولت اوکراین سنگینی می‌کند. در آخرین اظهارنظر، رئیس‌جمهوری اوکراین گفت که یک جنگ تمام‌عیار با روسیه احتمال دارد اما این را هم گفت که می‌خواهد یک نشست حقیقی با «ولادیمیر پوتین»، رئیس‌جمهوری روسیه داشته باشد. به گزارش خبرگزاری رویترز، ولودومیر زلنسکی، در نشست استراتژی اروپایی یالتا در پاسخ به این سوال که آیا احتمال یک جنگ تمام عیار با روسیه وجود دارد یا خیر، گفت: «فکر می‌کنم چنین احتمالی وجود داشته باشد.» وی ادامه داد: «این بدترین چیزی است که می‌تواند اتفاق بیفتد اما متاسفانه احتمالش وجود دارد.»
وی با پیوند دادن تهدید روسیه به عضویت کشورش در سازمان پیمان آتلانتیک شمالی افزود: «ما پاسخی مشخص درباره پیوستن اوکراین به ناتو دریافت نکرده‌ایم. اوکراین مدت‌هاست که آماده چنین کاری است. امتناع از پذیرش اوکراین، ناتو را که دارد با چالش‌های روسیه دست و پنجه نرم می‌کند، تضعیف می‌کند.»
این در حالی است که گازپروم، شرکت نفت و گاز روسیه از اتمام مراحل ساخت خط لوله انتقال گاز طبیعی نورد استریم از این کشور به آلمان خبر داده است. مخالفان این پروژه در اروپا و آمریکا می‌گویند که احداث این خط لوله وابستگی اروپا به رقیب اصلی غرب، یعنی روسیه را برای تأمین انرژی هر چه بیشتر افزایش خواهد داد. آنها همچنین این پروژه را خیانت به منافع اوکراین، متحد غرب در مقابل مسکو می‌دانند.
بر این اساس به نظر می‌رسد که اوکراین بدل به گران‌بهایی برای بازی‌های ژئوپولتیک میان روسیه و آمریکا و متحدانش شده است و این مسئله می‌تواند در آینده اثرات بلندمدت بسیاری داشته باشد.
گزارش: فرزاد سیف‌نیا
نظر شما