به گزارش آتیه‌آنلاین، تحولات در افغانستان با سرعت بسیار بالایی در حال وقوع است و هر دقیقه خبری از پیشروی‌های بیشتر طالبان در این کشور در پی خروج نیروهای خارجی به گوش می‌رسد. با این همه، به نظر می‌رسد که بحران در افغانستان صرفا به طالبان خلاصه نمی‌شود.
بازگشت القاعده
در همین راستا رئیس دستگاه نظامی انگلیس خبر از وقوع فاجعه‌ای قریب‌الوقوع در افغانستان می‌دهد. وزیر دفاع بریتانیا روز گذشته (جمعه) گفت که تصمیم آمریکا برای خروج نیروهایش از افغانستان مشکلات زیادی را ایجاد می‌کند که جامعه بین‌الملل باید با آن روبه‌رو شود. به گزارش شبکه خبری اسکای نیوز، «بن والاس»، وزیر دفاع انگلیس گفت: «من به صورت علنی به این مسئله انتقاد دارم. خروج نیروهای آمریکایی یک تصمیم از سوی دولت این کشور است و به واشنگتن مربوط می‌شود اما از نظر استراتژیک، این روند مشکلات زیادی را به وجود می‌آورد که رسیدگی به آن برای جامعه بین‌الملل بسیار دشوار است.»
وی ادامه داد که افغانستان در حال تبدیل شدن به یک کشور شکست‌خورده و وارد شدن به ورطه جنگی داخلی است که در آن، گروه‌های شبه‌نظامی نظیر القاعده می‌توانند ظهور کنند و احتمالا بار دیگر تهدیدی برای غرب خواهد بود. والاس ادامه داد: «من کاملا نگران این هستم که افغانستان به محلی برای حضور شبه نظامیان بدل شود. القاعده احتمالا برمی‌گردد. غرب باید بفهمد که نمی‌تواند بلافاصله اوضاع کشورهایی چون افغانستان را درست کند بلکه باید اوضاع را در این کشورها مدیریت کند. اگر طالبان به القاعده پناه دهد، ما می‌توانیم برگردیم.»
این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که والاس پیشتر گفته بودکه چنانچه طالبان وارد دولت افغانستان شود، لندن با این گروه کار خواهد کرد. والاس هفته‌های گذشته در مصاحبه‌ای با دیلی تلگراف گفته بود: «هر دولتی که باشد، به شرط رعایت هنجارهای بین‌المللی مشخص، دولت انگلیس با آن تعامل خواهد کرد.» با این حال بن والاس هشدار داد که «اگر آنها به گونه‌ای رفتار کنند که حقیقتاً نقض حقوق بشر باشد»، انگلیس در هر رابطه‌ای بازنگری خواهد کرد.
وی در ادمه اذعان کرد که چشم‌انداز همکاری کشورش با طالبان جنجالی خواهد بود. والاس گفت: «آنچه طالبان عمیقا خواهان آن است، به رسمیت شناخته شدن بین‌المللی است. آنها به آزادسازی منابع مالی و حمایت از ملت‌سازی نیاز دارند و شما این کار را وقتی یک تروریست کلاه بالکلاوا بر سر گذاشته انجام نمی‌دهید. شما باید شریک صلح باشید، در غیر اینصورت با خطر انزوا مواجه می‌شوید. انزوا آنها را به همان جایی می‌کشاند که قبلا بودند.»
وزیر دفاع انگلیس همچنین از طالبان و «اشرف غنی»، رئیس‌جمهوری افغانستان خواست تا برای برقراری صلح در این کشور بعد از چند دهه درگیری همکاری کنند.
«جاناتان کملی»، تحلیل‌گر سیاسی به ایندپندنت گفت: «اظهارات اخیر والاس نشان‌دهنده تغییر اساسی در موضع لندن است. به نظر می‌رسد که نارضایتی عمیق بریتانیا از خروج نیروهایش از افغانستان خود را در قالب اظهارات والاس نشان می‌دهد، هرچند که از یاد نباید برد این اظهارات در صورت تحقق می‌تواند تهدیدی جدی برای جهان باشد و این امکان وجود دارد که شاهد وقوع رویدادهای تروریستی در جهان باشیم. از یاد نباید برد که ایده اصلی توافق میان آمریکا و طالبان نیز عدم همکاری این شبه‌نظامیان با القاعده بود، اما اظهارات والاس نشان می‌دهد که چندان نمی‌توان به این مسئله امید بست.»
اعزام نیرو به افغانستان
این تحولات در حالی است که شماری از کشورهای جهان در حال بررسی احتمال ارسال شماری از نیروهای خود به افغانستان با هدف تخلیه کارکنان خود در سفارتخانه‌ها هستند. آمریکا به دلیل روبرو شدن با افزایش فعالیت‌های طالبان، تصمیم گرفته تا تعداد کارمندان در سفارتش در کابل را کاهش دهد و حدود سه هزار سرباز را به صورت موقت برای کمک به تخلیه کارمندان در کابل بفرستد. به گزارش خبرگزاری رویترز، بر اساس تخمین‌های دولت آمریکا، طالبان می‌تواند ظرف ۳۰ روز کابل را محاصره و ظرف ۹۰ روز کنترل آن را به دست بگیرد. همین مسئله باعث شده تا واشنگتن نگران حضور اتباعش در سفارت آمریکا در کابل باشد و تعداد آنها را به شدت کاهش دهد. انگلیس نیز تعداد پرسنلش در سفارت کابل را کاهش می‌دهد.
«ند پرایس»، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفت: «ما هر روز در حال ارزیابی اوضاع امنیتی هستیم تا مشخص کنیم بهترین راه ممکن برای تامین امنیت نیروهای غیرنظامی خود در سفارت چیست. انتظار داریم حضور دیپلماتیک خود را در افغانستان در هفته آتی کاهش دهیم. اما سفارت بسته نمی‌شود.» اما یکی از مقام‌های مطلع گفته که هیچ تضمینی برای باز ماندن سفارت آمریکا در کابل وجود ندارد.
از سوی دیگر، یک منبع آگاه از اعزام نیروهای ویژه کانادا به افغانستان خبر داد. کانادا با اعزام این نیروهای ویژه به افغانستان، تصمیم دارد اتباع خود را از این کشور خارج کرده و سفارتخانه خود را تعطیل کند. تعداد نیروهای ویژه کانادا که قرار است به افغانستان اعزام شوند، مشخص نشده است. بریتانیایی‌ها هم برای خارج کردن اتباع خود و افغان‌هایی که به آنها کمک کرده بودند، نیروهای نظامی به افغانستان اعزام می‌کنند.
این تحولات در حالی روی می‌دهد که سفیر افغانستان در آمریکا از پنتاگون خواست تا موضع خود را برای حمایت و پشتیبانی هوایی فوری از نیروهای افغان حفظ کند و تاکید کرد، مردان و زنان کشورش برای دفاع از افغانستان در مقابل طالبان آماده دفاع تا آخرین لحظه هستند. به گزارش خبرگزاری اسپوتنیک، «عادله راز»، سفیر افغانستان در آمریکا با اشاره به اظهارات اخیر «جان کربی»، سخنگوی پنتاگون درباره اینکه این امر برای آمریکا همیشه امکان‌پذیر نیست که به حمایت هوایی از نیروهای افغان بپردازد، گفت: «این امر همیشگی است چون شما این کار را پس از ۱۱ سپتامبر انجام دادید و موثر واقع شد. شما کنترل کشور را ظرف دو هفته به دست گرفتید و من آنجا بودم.»
وی هشدار داد که پشتیبانی هوایی کنونی آمریکا از نیروهای افغان به شدت محدود است و از کاخ سفید خواست تا کمک‌رسانی به نیروهای افغان را همزمان با خروج نیروهای آمریکا و ناتو از افغانستان بیشتر کند، چراکه سرعت زیاد خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان پیامدهای خطرناکی را در پی داشته است.
سفیر افغانستان در آمریکا با اشاره به انتقادها از سوی مقام‌های آمریکایی از جمله رئیس‌جمهوری این کشور درباره آمادگی ضعیف نیروهای امنیتی افغان در مواجهه با طالبان تا به امروز تاکید کرد: «ما در دفاع از خودمان و صلح و امنیت جهان مبارزه می‌کنیم. ما تا آخرین لحظه از کشور دفاع می‌کنیم. من از آمریکا و متحدانش می‌خواهم تا علیه رهبران بیشتری از طالبان تحریم شامل ممنوعیت سفر وضع کنند.»
با این وجود به نظر می‌رسد که تحولات افغانستان می‌تواند آبستن بحران‌های جدیدی در جهان باشد و باید منتظر ماند و دید که این روند به چه سمت و سویی سوق داده خواهد شد.
گزارش: فرزاد سیف‌نیا
نظر شما