به گزارش آتیه‌آنلاین، روند رو به رشد اقدامات تروریستی در عراق به علاوه تحرک بیش از حد هسته‌های مسلح منتسب به گروه‌های تکفیری باعث نگرانی بغداد و واشنگتن شده است و این در حالی است که ایالات متحده بار دیگر بر پایبندی خود به حمایت از عراق در مبارزه با داعش تاکید می‌کند.

اصرار بر تمدید یک قرارداد

در همین راستا خبرگزاری آناتولی ترکیه با انتشار گزارشی در خصوص مواضع بغداد و وزارت دفاع عراق به عنوان نهاد مسئول در قبال تامین امنیت عمومی نوشت: «وزارت دفاع عراق در بیانیه‌ای اعلام کرد، این اظهارات در جریان نشست کمیته فنی - نظامی مشترک در واشنگتن در چارچوب دور جدید از گفت‌وگوهای استراتژیک میان عراق و آمریکا مطرح شد».

در این بیانیه آمده است که واشنگتن و بغداد بار دیگر بر تعهد خود در تلاش برای مبارزه با داعش تاکید کرده و آینده روابط امنیت استراتژیک دو کشور را بررسی کردند. در این میان روز پنجشنبه فواد حسین، وزیر خارجه عراق در گفت‌وگو با خبرگزاری العراقیه با اشاره به مناسبات امنیتی میان بغداد و واشنگتن اظهار داشت: «مصطفی الکاظمی، نخست‌وزیر عراق به آمریکا سفر کرده و برای بررسی روابط دوجانبه با جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا دیدار خواهد کرد اما وی زمان این سفر را مشخص نکرد».

این در حالی است که هفتم آوریل بغداد اعلام کرد، عراق پیرامون تبدیل ماموریت نیروهای ائتلاف بین‌المللی از جنگی به آموزشی و مشورتی با واشنگتن به توافق رسیده است. پس از آن بغداد اعلام کرد، کمیته‌ای از فرماندهان در وزارت دفاع تشکیل داده که مسوولیت مذاکره با طرف آمریکایی برای تعیین مکانیزم‌ها و جدول زمانی مشخص برای خروج نظامیان خارجی را برعهده خواهد داشت.

نخستین دور از گفتگوی استراتژیک میان دو کشور در ژوئن سال قبل و دور دوم این گفت‌وگوها آگست و دور سوم آن اوایل بهار برگزار شد. در سال ۲۰۰۸ واشنگتن و بغداد توافقنامه چارچوب استراتژیک را به امضا رساندند که زمینه را برای خروج نیروهای آمریکایی از عراق تا پایان سال ۲۰۱۱، پس از هشت سال اشغالگری فراهم کرد.

در این میان برخی تحلیلگران عراقی بر این باورند که درخواست وزارت امور خارجه عراق از وزارت امور خارجه آمریکا برای از سرگیری گفت‌وگویی که سال گذشته میان دو کشور متوقف شد، نشانه روشنی از تصمیم بغداد برای گسترش روابط با واشنگتن، در چارچوب توافق‌نامه استراتژیک است که در سال ۲۰۰۸ ب هادف تقویت روابط دوجانبه در عرصه‌های مختلف میان آمریکا و عراق به امضا رسید.

این اقدام بغداد در حالی توجه برخی رسانه‌های داخلی و خارجی عراق را به خود جلب کرد که واشنگتن نیز در ارائه پاسخ به این درخواست تأخیر نداشت و اظهارات جن ساکی، سخنگوی اسبق کاخ‌سفید مبنی بر اینکه دولت آمریکا مشتاقانه منتظر بررسی آغاز مجدد مذاکرات استراتژیک با عراق در ماه آوریل آینده است، حکایت از علاقه‌مندی واشنگتن برای از سرگیری مذاکرات با عراق دارد. با وجود برگزاری سه دور از مذاکرات استراتژیک آنچه حائز اهمیت است مواضع کاخ سفید با وجود روی کار آمدن دمکرات‌ها در آمریکا و تغییر دولت در واشنگتن است. کاخ سفید با طرح مواضع متعددی در این رابطه بر این مساله تاکید دارد که هدف از آغاز گفت‌وگو میان بغداد و واشنگتن روشن ساختن ابعاد مأموریت نیروهای ائتلاف بوده است. ماموریتی که ماهیت آن به آموزش نیروهای عراقی و ارائه مشاوره برای اطمینان از بازگشت داعش محدود می‌شود.

در این رابطه روزنامه ساندی تایمز با انتشار گزارشی مبنی بر گسترش همکاری میان بغداد - واشنگتن و تمایل عراق برای پررنگ کردن نقش کاخ سفید در پرونده امنیت ملی این کشور نوشت: «در مذاکراتی که در ماه ژوئن ۲۰۲۰، بین بغداد و واشنگتن انجام شد، آمریکا بر تعهداتش در قبال حمایت از حاکیمت و تمامیت ارضی عراق، احترام به روابط خارجی بغداد، خروج برنامه‌ریزی شده نیروهای آمریکایی از خاک عراق در ظرف سه سال، پشتیبانی مداوم از نیروهای عراقی در مبارزه با داعش، همکاری در بازسازی نیروهای مسلح عراق، حمایت از اقتصاد و اجرای انتخابات عادلانه پارلمانی در این کشور را تأکید کرد».

به نوشته ساندی تایمز با وجود نمودار سینوسی رخدادهای امنیتی و ضد امنیتی در عراق کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان این کشور از سرگیری مذاکرات بین بغداد و واشنگتن را که حول موضوع تامین امنیت سرزمینی در دستور کار مقامات دوکشور قرار گرفته است را حائز اهمیت دانسته و به آن توجه جدی معطوف می‌دارد؛ زیرا برداشتن این گام می‌تواند به ثبات و حمایت از عراق در زمینه‌های مختلف کمک ‌کند.

تروریسم: بهانه حضور

در همین حال، شیرکو محمد صالح، رئیس کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان عراق، در گفت‌وگو با خبرگزاری الفرات نقش آمریکا در تامین امنیت در عراق را بر اساس اسناد همکاری میان بغداد و واشنگتن و همچنین رخدادهای میدانی از سوی نظامیان هر دو کشور مساله‌ای مهم توصیف و خاطرنشان کرد با وجود افزایش اقدامات تروریستی در عراق و همچنین گسترش تحرک گروه‌های تکفیری از جمله داعش در استان‌های مختلف شیعه و سنی‌نشین، نقش آمریکا به دلیل حضور قریب به دو دهه در عراق موضوعی غیر قابل انکار و حیاتی است.

این در حالی است که برخی کارشناسان غربی معتقدند به دلیل اینکه بخش قابل توجهی از ساختار نیروهای ضد تروریسم عراق از سوی نظامیان آمریکایی آموزش دیده‌اند، نقش واشنگتن در تمامی زمینه‌های مهم و حیاتی، به ویژه در بخش‌های امنیتی و اقتصادی از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. از سوی دیگر بسیاری از تحلیلگران داخلی در عراق با اتخاذ مواضعی تند حضور نیروهای اشغالگر آمریکایی در عراق را ریشه اکثر رخدادهای تروریستی مطرح کرده و معتقدند حضور غیرقانونی و ادامه سیاست اشغالگری در خصوص عراق میتواند نه تنها تهدیدی جدی برای امنیت ملی این کشور به شمار آید، بلکه فصل جدیدی از مخاصمات و ناامنی فراگیر در خاورمیانه را رقم بزند.

از طرفی انستیتو واشنگتن در گزارشی که با هدف توجیه ادامه سیاست اشغالگرانه ایالات متحده در عراق تهیه شده نوشت: «ایالات متحده و ائتلاف بین‌المللی تأثیر مثبتی در گسترش ثبات و امنیت در عراق داشته و می‌توانند در زمینه‌های مختلفی همچون اقتصاد، فرهنگ و آموزش نقش مؤثری ایفا کنند؛ علاوه بر اینکه عراق برای آموزش نیروهای نظامی و بالابردن توانایی آن‌ها در راستای حفظ امنیت کشور، نیاز به همکاری‌ ائتلاف بین‌المللی دارد».

در آخر باید خاطرنشان کرد آنچه در صحنه میدانی عراق در حال وقوع است افزایش روزافزون عملیات‌های ترور و خرابکاری از سوی هسته‌های  پنهان داعش در استان‌های مختلف این کشور است. اقداماتی که به اعتقاد برخی رسانه‌های داخلی و خارجی عراق علل و عوامل اصلی بروز آن همکاری اشغالگران آمریکایی با تروریست‌های داعشی مطرح شده است. در واقع انتشار متعدد اسناد همکاری نظاامیان آمریکایی با داعش که در مناطق بغداد، الانبار و برخی استان‌های کُردی و شمالی به دست آمده، خود بیانگر نقش کاخ سفید و سازمان‌های جاسوسی غرب در بی‌ثباتی و خلق و توزیع بحران تروریستی در عراق است.

گزارش: اردشیر حبیبی