به گزارش آتیه‌آنلاین، رهبران کشورهای آلمان و آمریکا در حالی با یکدیگر دیدار کردند که چالش‌های بسیاری منطقه و جهان را در بر گرفته است و دو کشور درگیر نزاع‌های آشکار و خاموش بسیاری هستند. با این همه، چنین به نظر می‌رسد که به‌رغم تهدیدهای مشترک، دو طرف همچنان با یکدیگر بر سر بسیاری مسائل توافق ندارند.

مرکل در واشنگتن

«آنگلا مرکل»، صدراعظم آلمان بالاخره به واشنگتن رفت. این نخستین سفر صدراعظم آلمان به آمریکا پس از روی کار آمدن «جو بایدن»، رئیس‌جمهوری این کشور است. درباره این نشست گمانه‌زنی‌های بسیاری مطرح بود، به‌ویژه به این خاطر که در دوران ریاست‌جمهوری «دونالد ترامپ»، رئیس پیشین کاخ سفید، روابط دو کشور بسیار شکرآب بود. بسیاری گمان می‌کردند که با روی کار آمدن دولت دموکرات بایدن، روابط واشنگتن-برلین بار دیگر شاهد روزهای خوش گذشته خود خواهد بود و آلمان همراه با آمریکا به سمت حل چالش‌هایی که امروزه دو کشور با آن سروکار دارند پیش خواهد رفت. با این همه، نشست اخیر نشان داد که اوضاع آنچنان هم جالب‌ نیست.

رئیس‌جمهوری آمریکا و صدراعظم آلمان درباره پروژه خط لوله گازی روسی که واشنگتن مخالف آن است، با یکدیگر توافق کردند تا نگذارند روسیه از این خط لوله به عنوان سلاح استفاده کند و قول دادند تا در مقابل «تهاجم مسکو» و «اقدامات ضد دموکراتیک پکن‌ با یکدیگر متحد باشند.

به گزارش ‌خبرگزاری رویترز، جو بایدن‌ در دیدارش با آنگلا مرکل‌ در کاخ سفید پیش از آنکه مرکل از عرصه سیاست بازنشسته شود، «زندگی پر ماجرا و شگفت انگیز» صدراعظم آلمان را مورد ستایش قرار داد. مرکل که با چهار رئیس جمهور مختلف آمریکا کار کرده به زودی قدرت را ترک خواهد کرد. روابط بین اروپا و آمریکا در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ پر تنش بود و هم مرکل و هم بایدن برای نشان دادن بهبود روابط بین دو طرف بیش از هر زمان دیگری تلاش دارند.

مرکل در دفتر کار ریاست جمهوری آمریکا با اشاره به نقش این کشور در ایجاد آلمانی آزاد و دموکراتیک پس از جنگ دوم جهانی گفت:‌ «من به این دوستی ارزش می‌گذارم.» با این همه و با وجود نشان دادن دوستی بین دو طرف اما اختلافاتی نیز وجود دارد. بایدن بر نگرانی‌هایش درباره پروژه خط لوله گازی روسی نورد استریم-۲ که مسیرش روسیه تا آلمان است، تاکید کرد. آمریکا می‌ترسد روسیه با این خط لوله به دنبال دور زدن اوکراین و نشان دادن زهر چشم به این کشور باشد. این پروژه ۱۱ میلیارد دلاری که انتظار می‌رود سپتامبر سال جاری میلادی پایان یابد، اوکراین را دور می‌زند و به صورت بالقوه روسیه دیگر به اوکراین پولی بابت عبور گاز به اروپا نمی‌پردازد. بایدن همچنین تاکید کرد که به دنبال وضع تحریم‌هایی علیه کمپانی‌هایی است که با این پروژه همکاری می‌کنند، تصمیمی که انتقادهایی را از جانب دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان در پی داشته است.

بایدن درباره این خط لوله گازی در جریان نشست خبری مشترکش با مرکل گفت:‌ «دوستان خوب می‌توانند اختلافاتی داشته باشند. ما در کنار یکدیگر قرار داریم و به این روش ادامه می‌دهیم تا در مقابل تهاجم روسیه از متحدان همفکر خود در ناتو دفاع کنیم.» مرکل نیز گفت:‌ «ما تمام ارزش‌های یکسان را به اشتراک می‌گذاریم و به دنبال راهکارهای مشابه برای مقابله با چالش‌ها هستیم.»

واشنگتن و برلین همچنین اختلافاتی درباره روابط با چین دارند، چون آلمان روی تجارت با چین حساب باز کرده است. مرکل گفت: «درک مشترک زیادی وجود دارد که چین، در بسیاری از زمینه‌ها، رقیب ما است. تجارت با چین باید بر این فرض باشد که ما شرایط بازی برابر داریم.» بایدن نیز گفت:‌ «ما متحد هستیم و در تعهد خود برای رفع عقب ماندگی دموکراتیک، فساد و پوپولیسم ساختگی با اتحادیه اروپا یا کاندیداهای عضویت در اتحادیه اروپا یا هرجای دیگری که در جهان پیدا کنیم، متحد هستیم.» بایدن همچنین به خبرنگاران گفت که آمریکا «در این مقطع» برنامه‌ای برای اعزام نیرو به هائیتی ندارد، کشوری که در پی ترور رئیس‌جمهورش شاهد ناآرامی‌های فزاینده است.

مسکو؛ جبهه مشترک

در عین حال که آمریکا و آلمان در بسیاری از زمینه‌ها با یکدیگر هم‌رای هستند، در بسیاری موارد نیز همان‌گونه که گفته شد، اختلاف‌هایی وجود دارد. روسیه از جمله مسائلی است که آلمان در آن نه ‌تنها با آمریکا بلکه بسیاری کشورها اختلاف دارد. آمریکا بارها نشان داده که بنا ندارد در برابر روسیه کوتاه بیاید. این در حالی است که در دوران ریاست‌جمهوری ترامپ، تمرکز واشنگتن از مسکو بر روی پکن گذاشته شده بود. بایدن البته رویکرد مشابهی را در دستور کار قرار داده و بنا ندارد که در برابر دیوار بزرگ و ستبر چین کوتاه بیاید. با این همه، بایدن همچنین برخلاف ترامپ نشان داده که روسیه و اختلاف با این کشور را در اولویت‌های اصلی خود قرار داده است.

پس از نشست میان بایدن و «ولادیمیر پوتین»، رئیس‌جمهوری روسیه، بایدن اظهار کرد که در زمینه مسائلی چون امنیت سایبری از روسیه انتظار همکاری دارد. پوتین نیز البته عنوان کرده بود که مسکو در زمینه مسائلی چون امنیت استراتژیک آماده همکاری با آمریکا است. البته از یاد نباید برد که خروج آمریکا از افغانستان گمانه‌زنی‌های بسیاری را ایجاد کرده است، از جمله این احتمال که واشنگتن برنامه دارد پای مسکو را بار دیگر به افغانستان باز کند. این امر البته بارها از سوی مقام‌های مسکو رد شده است و سخنگوی وزارت خارجه روسیه روز چهارشنبه عنوان کرد که این کشور به هیچ عنوان بنا ندارد وارد خاک افغانستان شود. این در حالی است که روز گذشته (جمعه) نیز «سرگئی لاوروف»، وزیر خارجه روسیه نیز از احتمال کشیده شدن تنش‌های افغانستان به کشورها همسایه ابراز نگرانی و عنوان کرد که خروج ناگهانی و عجولانه آمریکا سبب خواهد شد که وضعیت پایدار در این کشور به ‌سرعت افت کند.

آلمان اما از سوی دیگر رویکردی کمابیش محافظه‌کارانه‌تر در قبال روسیه داشته و اخیراً نیز به همراه فرانسه طرح مذاکره با کرملین را در دستور کار قرار داد؛ پیشنهادی که البته از سوی دیگر کشورهای عضو اتحادیه اروپا رد شد. با این وجود، برلین بارها نشان داده که برخلاف کشورهایی چون آمریکا به این نتیجه رسیده که بهتر است به جای منازعه مستقیم با روسیه با کاخ‌نشینان کرملین سازش کرده و سطح اختلاف‌ها در عین حفظ رویکرد آمرانه، کاهش پیدا کند.

تمامی این مسائل و تحولات نشان از آن دارد که دوستی میان آمریکا و آلمان به‌رغم اختلاف‌ها همچنان پایدار بوده و باید دید که چه تحولاتی در داد و ستدهای سیاسی میان دو کشور به خصوص پس از کناره‌گیری مرکل صورت می‌گیرد.

گزارش: فرزاد سیف‌نیا