به گزارش آتیهآنلاین، زخمهای اختلاف میان چین و تایوان طی روزهای اخیر بار دیگر سر باز کرده است و به نظر میرسد که وضعیت در این منطقه پرتنش به این زودیها بنا نیست روی آرامش را ببیند و دو طرف همچنان بر سر مواضع تند خود ماندهاند.
سالگرد ۱۰۰ سالگی
همهچیز بار دیگر از سخنرانی رئیسجمهوری چین در روزهای گذشته شروع شد. همزمان با صدمین سالروز تاسیس حزب حاکم کمونیست چین، رئیسجمهوری این کشور روز پنجشنبه تصریح کرد که مردم چین هرگز اجازه نخواهند داد هیچ قدرت خارجی آنها را تهدید کرده یا به آنها ظلم کند و بر آنها سلطه یابد. وی جهان جدیدی را که توسط مردم چین خلق شده، تحسین کرد. به گزارش خبرگزاری رویترز، «شی جینپینگ»، رئیسجمهوری چین در جریان یک سخنرانی یک ساعته از میدان «تیانآنمن» به مناسبت صدمین سالروز تاسیس حزب حاکم کمونیست چین متعهد شد تا ارتش کشورش را تقویت کند و اتحاد مجدد با تایوان را تحقق بخشد. وی گفت: «ضمن حفاظت از امنیت و تمامیت ارضی چین، ثبات اجتماعی در هنگکنگ تضمین خواهد شد.»
شی جینپینگ که قدرتمندترین رهبر چین از زمان «مائو زدونگ»، بنیانگذار جمهوری خلق چین محسوب میشود، گفت: «مردم چین نه تنها در تخریب جهان قدیمی خوب عمل کردهاند بلکه یک جهان جدید را نیز به وجود آوردهاند.» همزمان با اینکه چین با سرعت بهبودی خود را از پاندمی کووید-۱۹ بدست میآورد و در عرصه جهانی موضع قاطعانهتری را اتخاذ میکند، شی جینپینگ و حزب کمونیست چین به سرعت در حال پیشرفت و صعود هستند. این در حالی است که پکن با انتقادات خارجی نسبت به اقدامات سرکوبگرایانهاش در هنگکنگ و رفتارش با اقلیتهای قومی در سینکیانگ مواجه است و با یک چشمانداز بد جمعیتی که رشد اقتصادی بلند مدت را به خطر میاندازد، دست و پنجه نرم میکند.
شی در این سخنرانی گفت: «مردم چین هرگز اجازه نخواهند داد هیچ نیروی خارجی برای آنها قلدری کند، به آنها ستم کند یا بر آنها سلطه یابد. هر کسی که جرات انجام چنین کاری را داشته باشد، به شدت با دیوار بزرگ فولادی که توسط بیش از یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون چینی شکل گرفته، برخورد خواهد کرد.» این اظهارات البته تشویق ۷۰ هزار فردی که به این مراسم در میدان بزرگ تیانآنمن در مرکز پکن دعوت شده بودند را برانگیخت.
شی جینپینگ در ادامه تصریح کرد: «حل مساله تایوان و تحقق اتحاد مجدد کامل چین یکی از وظایف بیشک تاریخی حزب حاکم کمونیست است.» وی گفت: «همه پسران و دختران چین از جمله هموطنان در هر دو طرف تنگه تایوان باید با یکدیگر همکاری کنند، با همبستگی به طرف جلو حرکت کنند و قاطعانه هر گونه توطئه استقلال تایوان را بشکنند.» از سوی دیگر، شی درباره هنگکنگ و ماکائو تاکید کرد که چین به متن و روح اصل «یک کشور، دو سیستم» که بر اساس آن به این دو شهر سطح بالایی از خودمختاری وعده داده شده، پایبند است. گفتنی است که اگرچه چین هرگز استفاده از زور برای تحت کنترل درآوردن تایوان را انکار نکرده، شی جینپینگ خواستار یک روند «اتحاد مجدد صلحآمیز» شد. وی گفت: «هیچ کس نباید اراده قوی، عزم راسخ و توانایی بالای مردم چین در دفاع از حاکمیت ملی و تمامیت ارضی را دستکم بگیرد.»
واکنش تایوان
این اظهارات رئیسجمهور شی واکنش سریع و جدی از سوی مقامهای تایوان را در پی داشت. شورای امور چین تایوان در بیانیهای از این اظهارات شی جینپینگ انتقاد کرد. در این بیانیه آمده است: «حزب کمونیست به توسعه اقتصادی در چین دست یافته است اما دموکراسی را سرکوب، حقوق بشر را نقض کرده و در داخل کشور دیکتاتوری گسترش یافته است.» در ادامه این بیانیه آمده است: «دموکراسی، آزادی، حقوق بشر و اجرای قانون اصول اساسی جامعه تایوان هستند که یک تفاوت اساسی نهادی با آن طرف تنگه تایوان محسوب میشود.» شورای امور چین و تایوان افزود: «دولت تایوان همچنان مصمم است تا از دموکراسی و حق حاکمیت این جزیره دفاع کند. مردم تایوان مدتها اصل چین واحد را رد کرده و از پکن میخواهند تا از ارعاب و تهدید نظامی این جزیره دست بردارد.»
این در حالی است که تایوان همچنین به یکی از موضوعات بحثبرانگیز میان آمریکا و چین تبدیل شده است. آمریکا در سالهای اخیر به تایوان نزدیکتر شده است؛ اقدامی که پکن را عصبانی کرده؛ چراکه معتقد است این جزیره هیچ حقی برای اجرای دموکراسی خود ندارد.
در این میان کشورهای دیگر در منطقه نیز تلاش کردهاند موضع خود را در این زمینه مشخص کنند. روز سهشنبه گذشته، نماینده دولت ژاپن در وزارت دفاع این کشور نسبت به افزایش تهدیدها به واسطه همکاری چین و روسیه هشدار داد و گفت زمان آن رسیده که در مقابل فشار پکن علیه تایوان از خواب برخیزیم و از این جزیره به عنوان یک «کشور دموکراتیک» دفاع کنیم. به گزارش خبرگزاری رویترز، «یاسوهیده ناکایاما»، نماینده دولت ژاپن در وزارت دفاع این کشور در سخنرانی خود در اندیشکده هادسون این مساله را مطرح کرد که آیا تصمیم بسیاری از کشورها از جمله ژاپن و آمریکا در تبعیت از سیاست «چین واحد» که از دهه ۱۹۷۰ به جای تایپه، پکن را به رسمیت شناخته است، امتحان زمان است یا خیر.
ناکایاما همچنین گفت که کشورهای دموکراتیک باید از یکدیگر دفاع کنند و به این مساله اشاره کرد که در گذشته تایوان را یک خط قرمز میدانسته است. این مقام مسئول ژاپنی همچنین گفت: «ما باید از تایوان به عنوان یک کشور دموکراتیک دفاع کنیم. ژاپن و تایوان از نظر جغرافیایی به یکدیگر نزدیک هستند و اگر اتفاقی برای تایوان بیفتد بر استان اوکیناوای ژاپن نیز تاثیر میگذارد که نیروهای آمریکایی و خانوادههایشان در این استان ساکن هستند.»
این اظهارات البته از چشم مقامهای چین پنهان نماند و سخنگوی وزارت خارجه این کشور در واکنش عنوان کرد: «ما نسبت به اظهارات غلط مقام ارشد دولت ژاپن تاسف میخوریم و به طرح اعتراض دیپلماتیک پرداختیم. این شدیداً نادرست، خطرناک و غیرمسئولانه است. این سیاستمدار همچنین علناً تایوان را یک کشور خواند که نقض جدی بیانیه مشترک چین- ژاپن است.»
بر این اساس به نظر میرسد که در سالگرد ۱۰۰ سالگی تاسیس حزب حاکم بر چین، مسئلهای چون تایوان همچنان خط قرمزی مهم برای دولت پکن محسوب شده و باید منتظر ماند و دید که این مقوله چه تاثیری در سیاستهای آینده این کشور خواهد گذاشت.
گزارش: فرزاد سیفنیا
نظر شما