به گزارش آتیه‌آنلاین، سه روز پیش (چهارشنبه ۲۶ مه) انتخابات ریاست جمهوری سوریه بر اساس اعلام قبلی دولت این کشور برگزار شد و روز گذشته (جمعه) نتایج نهایی پس از شمارش آرا از سوی تلویزون دولتی و رسانه‌های این کشور اعلام شد.

بشار پیروز میدان

اسکای‌نیوز عربی در این رابطه گزارش داد که، تعداد کل رأی‌دهندگان سوریه در این دوره از انتخابات به ۱۴ میلیون و ۲۳۹ هزار و ۱۴۰ نفر رسید که از این تعداد ۱۳ میلیون و ۵۴۰ هزار و ۸۶۰ نفر به اسد رأی دادند. دیگر نامزد این انتخابات یعنی «محمود احمد مرعی» با ۴۷۰ هزار و ۲۷۶ رأی، یعنی ۳.۳ درصد آرا، نفر دوم و نامزد سوم یعنی «عبدالله سلوم عبدالله» با ۲۱۳ هزار و ۹۶۸ رأی، توانست ۱.۵ درصد آرا را به خود اختصاص دهد.

در همین راستا، حمودة صباغ، رئیس پارلمان سوریه میزان مشارکت مردمی را ۷۸ درصد اعلام کرد و افزود: «۱۴ میلیون و ۲۳۹ هزار و ۱۴۰ نفر از واجدین شرایط در این انتخابات شرکت کردند». او اعلام کرد که بدین ترتیب بشار اسد که از سال ۲۰۰۰ میلادی کرسی ریاست جمهوری سوریه را در اختیار دارد، برای دور چهارم و برای هفت سال دیگر رئیس‌جمهور سوریه خواهد بود و اگر قانون اساسی سوریه تغییر نکند، این آخرین دوره ریاست‌جمهوری او محسوب می‌شود.

در این راستا بسیاری از منتقدان اسد در داخل و خارج از سوریه، نتایج انتخابات را یک امر از پیش تعیین شده دانستند و حتی برخی دیگر از آنها به سخنان رئیس پارلمان سوریه که گفته بود «اگر قانون اساسی سوریه تغییر نکند، این آخرین دوره ریاست‌جمهوری اسد محسوب می‌شود» انتقاد کردند. آنها معتقدند که به احتمال زیاد سوریه هم همان راه ولادیمیر پوتین در روسیه و رجب طیب اردوغان در ترکیه را پیش می‌گیرد و با تغییر قانون اساسی فضا را برای ادامه بشار اسد پس از هفته سال آینده فراهم می‌کند.

اینکه هفت سال آینده چه اتفاقی رخ خواهد داد و سوریه در کجایی مدارِ روابط بین‌الملل خواهد بود، موضوعی است که صحبت کردن در مورد آن بسیار زود است و باید منتظر ماند. اما در این میان کشورها و شخصیت‌هایی وجود دارند که پیروزی مجدد بشار اسد را به فال نیک گرفتند. به عنوان نمونه روسیه و رئیس جمهوری آن یکی از ارسال کنندگان پیام تبریک به دمشق بود. راشاتودی گزارش داد که کرملین اعلام کرده ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه دیروز (جمعه) پیامی برای بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه فرستاد و در آن عنوان داشته است که نتایج رای‌گیری به صورت کامل، بر آوازه سیاسی بالای شما و اعتماد شهروندان کشورتان به روش رهبری شما جهت ثبات اوضاع در سوریه و تقویت نهادهای دولت در سریع‌ترین زمان ممکن تاکید داشت.

وزارت خارجه چین هم به بشار اسد برای پیروزی وی در انتخابات ریاست جمهوری تبریک گفت و آمادگی خود را برای کمک به دمشق جهت دفاع از حاکمیت و تمامیت سوریه اعلام کرد. اما آنچه در این بین بیش از هر چیز خودنمایی کرد، مقاله رابرت فورد، سفیر پیشین آمریکا در دمشق بود که در روزنامه واشنگتن پست به چاپ رسید. فورد در این روزنامه نوشت: «اقدام سوریه در برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در تاریخ تعیین شده آن، علاوه بر اینکه دیپلماسی آمریکا و هم‌پیمانان آن را برای مدتی به چالش می‌کشد، شکستی برای سیاست آمریکا محسوب می‌شود». او تاکید کرد که این انتخابات بر نبود هیچ گونه نفوذی از سمت آمریکا دلالت دارد؛ چراکه در غیر این صورت اسد نمی‌توانست چنین کمپینی را با حمایت کامل نیروهای نظامی و دستگاه‌های امنیتی به راه بیندازد.

واشنگتن پست در ادامه نوشت: «سیاست آمریکا در دوره ریاست جمهوری جو بایدن حاکی از قصد این کشور برای حضور فعال در سوریه و انجام کاری فراتر از حمایت از انتقال کمک‌های بشردوستانه نیست و این کشور تا این لحظه فرستاده ویژه‌ای برای خود در سوریه تعیین نکرده است». انتشار چنین تحلیلی آنهم از سمت روزنامه‌ای مانند واشنگتن پست به خوبی این پیام را مخابره می‌کند که آمریکای جو بایدن هنوز در مورد سوریه مُردد است و از سوی دیگر به جهانیان میفهماند که اسد به مشکلاتی روبرو خواهد بود؛ اما کدام مشکلات؟

سه چالش اصلی

بشار اسد بعد از اعلام پیروزی‌اش در پیامی از تمامی سوری‌ها به خاطر احساس ملی‌گرایی بالایشان و مشارکت چشم‌گیرشان در این اقدام ملی قدردانی کرد و در بخشی از پیام خود تاکید کرد که باید از فردا مرحله جدید کار را شروع کنیم تا امید به ساختن سوریه را در بین مردم بیشتر کنیم. این مدل از سخن گفتن بشار اسد به صورت رسمی اشاره بر مشکلات جاری این کشور دارد که بزرگترین چالش آن اقتصاد خواهد بود.

همه میدانند که دولت دونالد ترامپ تحریمهای شدیدی طی سال‌های گذشته علیه سوریه، لبنان و ایران اعمال کرده و همین موضوع ساختار اقتصادی دمشق را با مشکل روبرو کرده است. حالا با آمدن بایدن بسیاری معتقدند که احتمالاً این موضوع حل می‌شود؛ چراکه منابع خبری روز گذشته (جمعه) اعلام کردند که رئیس جمهوری آمریکا در راستای تصحیح سیاست ترامپ در قبال کردهای سوریه، قصد دارد معافیت یک شرکت آمریکایی از تحریم بهره‌برداری از میادین نفتی سوریه را لغو کند. این خبر اگرچه به نفع دولت سوریه ارزیابی می‌شود اما واقعیت این است که آمریکایی‌ها به این راحتی با سوری‌ها و دمشق کنار نخواهد آمد؛ چراکه آنها به صورت غیرقانونی نظامیان خود را وارد خاک این کشور کرده‌اند و از منظر آنها دولت سوریه مشروعیت ندارد.

بر این اساس یکی از چالشهای پیش‌روی اسد، مساله ترمیم اقتصاد است. چالش دوم که کمی پیچیده‌تر خواهد بود، پاکسازی شهذ ادلب به عنوان آخرین سنگر تروریستهای داعش و القاعده است که به کلکسیونی از گروه‌های تکفیری تبدیل شده است. اسد برای پاکسازی این شهر با موانعی مانند ترکیه و روسیه روبرو است که هر کدام از آنها منافع خاصی در این پرونده دارند و به نظر می‌رسد او به راحتی نمی‌تواند ادلب را پاکسازی کند.

اما سومین چالش رئیس جمهوری سوریه که بسیار هزینه‌بردار خواهد بود، بازسازی کشور جنگ زده‌ای است که تمام زیرساخت‌های آن نابود شده است. تاخت و تاز داعش و القاعده در جای جای این کشور به حدی خسارت به بار آورده که باید میلیاردها دلار هزینه شود تا سوریه بتواند به سال ۲۰۱۱ میلادی برگردد. درست است که بخش کوچکی از این کشور بازسازی شده، اما واقعیت این است که در اوضاع و احوال فعلی که کرونا، اقتصاد جهان را فلج کرده و آثارش تا چند سال باقی خواهد ماند، مشخص نیست که کدام کشور یا نهاد بین‌المللی مایل باشد تا به بازسازی سوریه کمک کند. حال آنکه آوارگان سوری هم آرام آرام در حال بازگشت به کاشانه خود هستند.

گزارش: اردشیر حبیبی