به گزارش آتیهآنلاین، خانواده تئاتر بعد از یک سال سخت و نفسگیر، سال ۱۴۰۰ را با این امید آغاز کردند که شرایط قدری مساعدتر شود، اما در کمتر از یک هفته پس از انتقال تئاتر به گروه مشاغل ۲ و بازگشایی آنها در شرایط نارنجی، با قرمز شدن وضعیت کرونایی در پایتخت، بار دیگر این صنف با تعطیلی کرونایی مواجه شد و بحران حاکم بر فعالیت تئاتر وارد دومین سال شد. تا اینکه ۱۸ اردیبهشت بعد از چند هفته تعطیلی، بار دیگر در تصمیم ستاد ملی مقابله با کرونا اعلام شد که سالنهای سینما و تئاتر میتوانند فعالیت خود را ادامه دهند. اما این بازگشایی آنطور که باید مورد استقبال گروه های نمایشی قرار نگرفته است چراکه هنوز چشمانداز مشخصی برای حضور تماشاگران در سالن های تئاتر وجود ندارد و گروههای نمایشی نیز برای اجرای نمایش تمایلی ندارد.
حالا دیگر تئاتر تعطیل نیست اما زیر سایه کرونا حتی به سختی نفس میکشد و هیچ بعید نیست در آینده نهچندان دور آن هم قطع شود. تئاتر مانند سینما نیست که فیلمبرداری ها کماکان ادامه دارند و و فیلم های سینمایی نیز در صورت اکران نشدن و بسته بودن سینماها اجرای آنلاین داشته و بتوانند مقدار کمی از ضررهای وارد شده را کاهش دهند. در روزهای کرونایی که گذشت چند کار تئاتری آنلاین در این مدت اجرا شد؟ آیا مردم توانستند آنها را مشاهده کنند؟ در صورتی که یک حمایتگر میتوانست، زمینههایی را حداقل برای اجرا آنلاین و جذب تماشاگران فراهم کند.
سال گذشته مدتی بعد از شروع همه گیری کرونا بود که اعلام شد «تلویزیون تئاتر ایران» راهاندازی میشود تا تئاتر نیز مانند سینما با راهکارهایی مانند اکران آنلاین به حیات خود ادامه بدهد و با نزدیک شدن به زمان برگزاری سی و نهمین جشنواره تئاتر فجر از فاز نخست این تلویزیون رونمایی شد و عنوان شد که این تلویزیون ظرفیتی ارزشمند برای تئاتر کشور خواهد بود و علاوه بر حوزه مستندنگاری، قرار است مکانی برای ارایه نمایشهای ضبط شده با کیفیت بالا باشد. حالا چندین ماه از رونمایی فاز نخست این تلویزیون میگذرد و اگر سری به این سامانه بزنید تنها آرشیوی از اختتامیه دورههای قبل جشنوارههای تئاتری خواهید دید.
اگرچه بخش مهمی از شرایط فعلی هنر نمایش، جنبه جهانی دارد و همهگیر است اما بخشی از مشکلات و معضلات تنها مختص ماست و ربطی به جای دیگری ندارد. چرا؟ چون در کشورهای پیشرفته، معمولا دولت اجازه نمیدهد که هنر ورشکست شده و درش تخته شود و پس از شیوع ویروس کرونا و اجرای طرح قرنطینه هنرمندان بسیاری از نقاط جهان به پلتفرمهای مجازی روی آوردند تا از طریق اینترنت ارتباط خود با مخاطبان را حفظ کنند. این کار توسط برخی اهالی تئاتر مالزی نیز انجام شد؛ البته بیشتر توسط گروههای تئاتر مستقل و آن دسته از هنرمندانی که بیش از همه بر اجرای نمایشهای تعاملی تمرکز داشتند. این دسته از هنرمندان به دلیل انعطافپذیری بیشتری که در کارشان داشتند، توانستند خود را سریعتر با شرایط جدید تطبیق دهند. تغییر ساختار برای گروههای نمایش کوچک کار راحتتری بود و تئاترهایی که با تعداد کمتری از بازیگران اجرا میشدند بیش از سایرین توانستند از فضای مجازی برای برقراری ارتباط با مخاطب استفاده کنند. بسیاری از این نمایشها در دوران قرنطینه به صورت رایگان برای تماشاچیان آنلاین پخش شد. به این ترتیب بود که تعامل بین تئاتر و جامعه حفظ شد و دو طرف در چاه عمیق سکوت و سکون و افسردگی نیفتادند و مگر وظیفه مدیران و سیاستگذاران فرهنگی چیزی جز به وجود آوردن شرایط نشاط برای مردم و فعالان هنری است؟ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی حالا باید کلاه خود را قاضی کند که ظرف یکسال و نیم بحرانی و ویروسی جز ابراز همدردی با اعتراض هنرمندان چه مجموعه برنامههایی داشته که بتواند جریان فرهنگ و تعامل بین مردم را برقرار نگه دارد؛ به جرات باید گفت هیچ.
البته لذت تماشای تئاتر در صحنه و نشستن روی صندلیهای تماشاخانه برای کسانی که علاقهمند تئاتر هستند، چیزی است که نمیتوان جای خالیاش را پر کرد اما در شرایط امروز که امکان اجرای تئاتر صحنهای تقریباً به صفر رسیده است بهترین موقعیت برای تولید تئاتر و پخش آن از طریق مدیومهای تصویری است تا تئاتر بتواند ارتباط خود را با تماشاگرش حفظ کند.
نظر شما