به گزارش آتیه‌آنلاین، کلمبیا طی روزهای اخیر شاهد اعتراض‌ها و تظاهرات گسترده بود و رسانه‌ها از کشته و زخمی شدن چندین تن خبر داده‌اند؛ اوضاعی که یادآور وقایع یکی دو سال اخیر در کشورهایی چون آرژانتین و شیلی و یورش مردم به خیابان‌های کشورهای آمریکای لاتین بوده است.

آتش در خیابان‌ها

هزاران کلمبیایی روز شنبه در چهارمین روز تظاهرات، برای راهپیمایی‌های روز جهانی کارگر و اعتراضات علیه لایحه اصلاح مالیاتی دولت، به خیابان‌ها آمدند. رویترز در اینباره گزارش داده که، اتحادیه‌ها و دیگر گروه‌ها روز چهارشنبه گذشته راهپیمایی‌هایی را آغاز کردند تا از دولت «ایوان دوکو»، رئیس‌جمهوری کلمبیا درخواست کنند لایحه مذکور را لغو کند. این لایحه در اصل مالیات فروش خدمات عمومی و برخی مواد غذایی را هم‌تراز می‌کرد. طی روزهای اخیر کالی، سومین شهر بزرگ کلمبیا شاهد برخی از پرسروصداترین راهپیمایی‌ها، غارت و آتش گرفتن چندین اتوبوس شهری بوده است. گزارش‌های متعددی از کشته شدن شهروندان اعلام شده،‌ اما تعداد دقیق کشته‌ها متناقض بوده است. «کارلوس کامارگو»، دادستان ملی حقوق بشر گفته که تا روز دوشنبه سه معترض در کالی کشته شده‌اند و سه مرگ دیگر نیز در دست تحقیق قرار دارد. به گفته کامارگو، در هر یک از شهرهای بوگوتا (پایتخت کلمبیا) و نیوا، یک نفر کشته شده‌اند. یک افسر پلیس نیز روز شنبه در شهر «سوچا» بر اثر جراحات وارده درگذشت.

سازمان حقوقی دیده‌بان حقوق بشر نیز گفته است که گزارش‌هایی مبنی بر آزار احتمالی پلیس در کالی دریافت کرده و گروه‌های حقوق بشر محلی نیز مدعی کشته شدن ۱۴ تن در اعتراضات شده‌اند. دوکو، رئیس‌جمهوری کلمبیا در ویدئویی شنبه شب اظهار کرد: «شهرهای دارای ریسک بالای خشونت به دریافت کمک نظامی ادامه خواهند داد که همراه آن حقوق بشر هم تضمین می‌شود.» روز شنبه در چندین شهر کلمبیا خرابکاری، درگیری بین پلیس و معترضان و مسدود شدن راه اتفاق افتاد و پلیس ضدشورش به پایتخت اعزام شد.

آمار کشته‌ها با گذشتن چند روز از شروع اعتراض‌ها، رو به افزایش گذاشت. روز گذشته (سه‌شنبه) رسانه‌ها گزارش دادند که در ادامه اعتراض‌های خونین کلمبیا به طرح اصلاحات مالیاتی دولت، شمار کشته‌های این کشور آمریکای لاتین به دستکم ۱۹ نفر افزایش یافت. روزنامه نیویورک تایمز گزارش داد: «دستکم ۱۹ نفر از مردم و صدها هزار نفر دیگر در اعتراضات سراسری چند روز گذشته در کلمبیا کشته و زخمی شده‌اند.» تظاهرات روز شنبه در حالی برگزار شد که دوکو اواخر روز جمعه اعلام کرد لایحه اصلاحی اکنون شامل مالیات فروش بر روی مواد غذایی یا آب و برق یا افزایش مالیات بر درآمد نمی‌شود. دولت کلمبیا اصرار دارد این اصلاح برای تثبیت امور مالی کلمبیا، حفظ نرخ اعتبار آن و تأمین مالی برنامه‌های اجتماعی، حیاتی است. در ادامه گزارش نیویورک تایمز آمده است: «روز یکشنبه ایوان دوکو رئیس‌جمهوری کلمبیا اعلام کرد که از پیشنهاد اخیر خود درباره اصلاح مالیاتی صرف نظر خواهد کرد اما به جای آن به دنبال طرح جدیدی است.» وی گفت اصلاح مالیاتی یک موضوع هوس‌انگیز و خیالی نیست، بلکه ضرورت حتمی است. اما این تصمیم او تاثیر چندانی در آرام کردن خشم عمومی نداشت و اعتراضات به افزایش فقر، بیکاری و نابرابری که با همه‌گیری کرونا در سال گذشته افزایش یافته جنبه سراسری پیدا کرده است.

آمریکای لاتین و به ویژه آمریکای جنوبی به‌ شدت از ویروس کرونا آسیب دیده‌ و بسیاری از کشورهای این منطقه در صورتی که اصلاحاتی انجام نشود با شرایط مالی بسیار وخیمی مواجه خواهند بود. «سرجیو گاسمن»، مدیر شرکت مشاوره‌ای تحلیل ریسک در کلمبیا در گفت‌وگو با خبرگزاری رویترز گفت: «‌رئیس‌جمهوری کلمبیا جزو اولین کسانی بود که تلاش کرد مشکلات اقتصادی کشورش را حل کند ولی واکنش عمومی در این کشور حاوی خبر خوبی برای دیگر رهبران منطقه نیست.» در فیلم‌های ارسالی چند روز گذشته از این اعتراضات، چندین مورد حمله به پلیس به ثبت رسیده است، از جمله جوان معترضی که یک پلیس را که بر روی موتورسیکلت سوار است لگد می‌زند و افسر پلیس با تیراندازی به سمت او در حال فرار واکنش نشان می‌دهد. خبرگزاری اسپوتنیک به نقل از دفتر دادستانی کلمبیا شمار زخمی‌های اعتراضات را ۷۱۱ نفر گزارش کرده است. بر اساس این گزارش، وزیر دفاع کلمبیا در تازه‌ترین آمار، زخمی‌ها را بیش از ۸۴۰ نفر اعلام کرده است.

عقب‌نشینی دولت

اعتراض‌ها البته باعث شد که دولت از طرح خود صرف‌نظر کند. رئیس‌جمهوری کلمبیا در بیانیه‌ای اعلام کرد: «از کنگره می‌خواهم تا از این برنامه اصلاح مالیاتی پیشنهاد شده توسط وزارت دارایی صرف‌نظر کند و فوراً قانون جدیدی را که ثمره اجماع است، ارائه دهد تا از بی‌ثباتی مالی در کشور جلوگیری شود.» دوکو افزود: «این اصلاح مالیاتی که دولت تاکید دارد برای ثبات مالی کلمبیا حیاتی و ضروری است، نرخ اعتبار خود را حفظ می‌کند و بودجه برنامه‌های اجتماعی را که همچنان لازم تلقی می‌شوند، تامین می‌کند.» بنا به گزارش آسوشیتدپرس، رئیس‌جمهوری کلمبیا اظهار داشت که احزاب سیاسی، مقامات محلی، رهبران تجاری و جامعه مدنی ایده‌های ارزشمندی را طی چند روز اخیر ارائه کرده‌اند. وی افزود: «‌اکنون زمان آن است که همه ما بدون کینه‌توزی و بدخواهی با یکدیگر همکاری کنیم.» این در حالی است که به گفته برخی تحلیل‌گران اقتصادی، در حال حاضر اجماع نظری در خصوص لزوم وضع مالیات‌های موقت بر کسب‌وکارها و افراد، افزایش مالیات بر درآمد برای افراد ثروتمند و تعمیق برنامه‌های ریاضت اقتصادی وجود دارد.

بانک مرکزی کلمبیا روز جمعه هشدار داد که ناکامی در تصویب این برنامه اصلاح مالیاتی تاثیر منفی بر اقتصاد کشور خواهد داشت. ‌قانون‌گذاران، اتحادیه‌ها و دیگر گروه‌ها این اطلاعیه روز یکشنبه دوکو را به عنوان یک پیروزی تحسین کردند. در برخی نقاط مردم برای ابراز خوشحالی خود به خیابان‌ها آمده و در چهارچوب یک اعتراضات سنتی با قابلمه و ماهیتابه سر و صدا ایجاد کردند. «ایوان سپدا»، یکی از سناتورهای چپ‌گرای کلمبیا در توئیتی نوشت: «این جوانان، سازمان‌های اجتماعی و شهروندان بسیج شده بودند که این کشتارها را دیدند و دولت را شکست دادند. امیدوارم دولت همین برنامه اصلاح مالیاتی را با کمی تغییر ارائه ندهد؛ چراکه شهروندان این حقه‌ها را نمی‌پذیرند.»

به نظر می‌رسد که وضعیت در کلمبیا نیز همچو دیگر کشورهای آمریکای لاتین پرتنش بوده و انتظار می‌رود که با عینی‌تر شدن عواقب اقتصادی پاندمی کرونا،‌ شاهد چنین صحنه‌هایی در کشورهای منطقه آمریکای لاتین باشیم.

گزارش از: فرزاد سیف نیا