به گزارش آتیه‌آنلاین، ضرورت‌های وضعیت کرونایی کلانشهرهایی همچون تهران، کتابفروشی‌ها را هم با وجود تلاش  اتحادیه ناشران و کتابفروشان برای خروج این صنف از فهرست مشاغل درجه ۲ و ۳، به تعطیلی کشاند. از طرفی  قیمت کاغذ  که در ماه‌های پایانی سال گذشته از بندی ۳۷۰ هزار تومان به بندی ۶۲۰ هزار تومان افزایش یافته بود، پس از تعطیلات نوروزی در حالی که تنها ۳ روز از آغاز فعالیت بازار در سال جدید نگذشته بود با یک افزایش ناگهانی به بندی ۶۹۰ هزار تومان رسید.

در این میان افزایش قیمت کاغذ و رکود اقتصادی ناشی از کرونا، بالا رفتن قیمت کتاب و کاهش شمارگان آن را نیز به دنبال داشته، از طرفی سبب شده تا در ماه‌های اخیر کتاب‌های زیادی منتشر نشوند و بسیاری از کتاب‌ها در نوبت چاپ باقی بمانند. بدین ترتیب ناشران با ضررهای فراوانی روبرو شده اند و چرخه تولید و نشر در شرایط بدی قرار دارد  تا جایی که شماری از ناشران پای خود را از این عرصه عقب کشیده اند.

اگرچه این افزایش و کاهش‌های قیمت در بازار کاغذ در سال‌های گذشته نیزمسبوق به سابقه بوده است، ‌ اما به هرحال کاملاً محرز و آشکار است که صنعت نشر ایران توان کار کردن با کاغذ بندی ۷۰۰ هزار تومان را ندارد و حیات نشر تلاش مسئولان دولتی برای تحقق وعده عرضه کاغذ دولتی با ارز ۴۲۰۰ تومانی را طلب می‌کند و اگر چاره‌ای اندیشیده نشود مشکلی فراتر از خسارت این تعطیلی‌ها گریبان صنعت نشر  را می‌گیرد و  راهی به جز تعطیلی برای خیلی از ناشران نمی‌ماند.

در روزهای پایانی فروردین‌ماه همایون امیرزاده، رئیس مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از «پیگیری جدی موضوع تخصیص سهمیه ارزی کاغذ از سوی این وزارتخانه» خبر داد و گفت: «علاوه بر رایزنی‌های مکرر انجام‌شده در این پیگیری‌ها ضمن تشریح شرایط موجود و نیاز ضروری کشور به برقراری سهمیه ارزی کاغذ مخاطرات احتمالی عدم تخصیص و تامین ارز کاغذ بر فضای کار و کسب‌های حوزه نشر و مطبوعات با صراحت مورد اشاره قرار گرفته است. در این نامه‌ها که از خرداد تا اسفند سال ۱۳۹۹ ارسال شده، ارز مورد نیاز برای سال‌های ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ به مبلغ حداقل ۸۰ میلیون دلار برآورد شده است».اما سهمیه ۴۰ میلیون دلاری کاغذ دولتی نیز که با ارز ۴۲۰۰ تومانی در سال ۹۸ برای کاغذ اختصاص پیدا کرده بود، حالا پس از دو سال به اتمام رسیده است ودولت نیز که در روزهای پایانی خود به سر می‌برد، ظاهراً برنامه‌ای برای اختصاص دوباره ارز ندارد. اما سؤال اینجاست که چرا با وجود اینکه بارها ناشران و کارشناسان بازار کاغذ از وضعیت قریب‌الوقوع گرانی و کمبود کاغذ در کشور ابراز نگرانی کرده بودند، ‌ وزارت ارشاد در تکاپو برای تامین سهمیه سال ۹۹ نبود؟

اگر کاغذ دولتی تمام شود هیچ ناشری نمی تواند کتاب چاپ کند

هومان حسن پور، رییس اتحادیه ناشران، با روشن شدن زوایای این اتفاق ناگوار که رو به فاجعه شدن می‌رود، گفت: قیمت همه مواد اولیه کتاب به شکل سرسام‌آور بالا رفته است، در سال گذشته میانگین تا ۸۰۰ درصد، هزینه‌های چسب، سلفون، چاپ و گلاسه و... بالا رفت. تنها راهی که توانستیم قیمت کتاب را حفظ کنیم و دولت تدبیر خوبی برای آن به کار برد، کنترل کاغذ بود که دست کم یک بخش از هزینه ها را به عنوان کالای فرهنگی تهیه کرد و اجازه نداد ناشران به سمت کاغذ آزاد بروند.

وی کاغذ را مشکل اصلی بازار نشر دانست و گفت: اکنون مشکل ما این است که سهمیه کاغذ دولتی رو به اتمام است و اگر این اتفاق بیفتد، ممکن است تهیه کاغذ برای انتخابات هم با مشکل مواجه شود. قیمت کاغذ آزاد به شدت بالا رفته است و در صورت پایان یافتن کاغذ دولتی برای هیچ ناشری امکان تهیه کاغذ و انتشار کتاب وجود ندارد.

این ناشر اضافه کرد: کتابی را در نظر بگیرید که ۵۰۰ صفحه است، اگر بخواهد ۳ هزار نسخه منتشر شود، حدود ۱۱۰ بند کاغذ نیاز دارد که با قیمت آزاد، فقط هزینه کاغذ حدود ۸۰ میلیون تومان می‌شود! اگر ناشر ۱۰ عنوان کتاب منتشر کند، یک میلیارد تومان فقط هزینه کاغذ آن می‌شود که اصلا این حجم نقدینگی در بازار نشر نیست.

رییس اتحادیه ناشران و کتابفروشان گفت: اینگونه ناشر نمی‌تواند بماند، ناشری که هزار و ۲۰۰ نفر پرسنل دارد، اگر سالی ۲۰ کتاب منتشر نکند، رسما تعطیل شده است، حتی اگر بخواهیم وامی بدهیم، باید پولی به صنعت نشر برگردد که بتوانیم بازپرداخت کنیم اما مردم کتاب ۴۰۰ هزار تومانی نمی‌خرند! ناشران سود خود را هر روز به قدری کم می‌کنند که دیگر با اضمحلال رو به رو می‌شوند، توانایی تحمل ضربه، تا حدی است و نامحدود نیست، آن زمان فریادها بلند می شود که ناشران تعطیل شدند.