به گزارش آتیه آنلاین، هر روز یک یا چند شخصیت سیاسی با حضور در کلاب هاوس خود را در معرض پرسش های کارشناسان و اهالی رسانه قرار می دهند و چند ساعت بعد اظهاراتشان تیتر یک سایت ها و روزنامه ها قرار می گیرد. این خلاصه وضعیتی است که در دو هفته گذشته با بالا گرفتن موج کلاب هاوس در ایران شاهد بودیم. اما کلاب هاوس چیست و چرا تا این حد در فضای سیاسی ایران محبوب شد و البته چرا فیلتر شده!؟

تولد یک ستاره
حدود ۴ سال از رونمایی جهانی شبکه اجتماعی تیک‌تاک می‌گذرد و شاید وقت آن باشد که یک رسانه اجتماعی جدید وارد میدان شود. کلاب‌هاوس. هنوز یک سالش نشده، اما از همین حالا معلوم است که قرار است اپلیکیشن موفق بعدی باشد. تبلیغات فراوان، کاربران بسیار معروف، جنجال، ممنوعیت و ارزش‌گذاری هنگفت، فاکتورهایی است که این اپ را بسیار محبوب کرده است. چیزی که کلاب‌هاوس را متفاوت می‌کند نبود متن، عکس و ویدیو است - این اپلیکیشن صرفا صوتی است. همچنین، همه چیز زنده و هم‌زمان اتفاق می‌افتاد.شما می‌توانید خودتان یک اتاق مجازی ایجاد کنید یا به اتاقی بپیوندید که دیگران دارند در آن صحبت می‌کنند. معمولا فقط تعداد مشخصی از افراد می‌توانند صحبت کنند و بقیه فقط می‌توانند گوش دهند. اما می‌توانید دستتان را بالا ببرید و اجازه حرف زدن بگیرید. نکته دیگر این است که این اپلیکیشن مکالمات را ضبط نمی‌کند و نمی‌توانید بعدا آن‌ها را گوش دهید، برای همین باید به طور زنده مسائل را دنبال کنید. اگر به موضوعات مشخصی علاقه دارید و نمی‌خواهید گفت‌وگوها را از دست بدهید، می‌توانید هنگام عضویت موضوعات مورد علاقه خود را انتخاب کنید و اپلیکیشن وقتی مردم درباره این موضوعات صحبت می‌کنند به شما خبر می‌دهد. ظرفیت اتاق ها حدود ۸ هزار نفر است که اگر میخواستند در یک سالن برای سخنرانی یا گفتگوی کارشناسی جمع شوند، جمعیت عظیمی به نظر می آمد و همین جمعیت عظیم در گفتگوی ظریف، صالحی و مطهری در اتاق های کلاب هاوس جمع شده بودند!

کلاب‌هاوس در حال حاضر ۲ میلیون کاربر فعال دارد، اما رشد آن در پی راه‌اندازی در سال ۲۰۲۰ بسیار سریع بوده است. همین حالا در ایران بسیاری از افراد در به در به دنبال دعوتنامه های کلاب هاوس میگردند که نشان از محبوبیت این شبکه تازه ساز اجتماعی دارد.

یک اتاق سیاسی
البته وضعیت دیگر کشورها چندان معلوم نیست، اما به دلیل نزدیک بودن انتخابات، کلاب هاوس بیشتر یک کارکرد انتخاباتی در ایران پیدا کرده است. حضور ظریف به عنوان اولین شخصیت سیاسی در یک بحث داغ برجامی با حضور فعالان اصولگرا و اصلاح طلب شائبه های سیاسی بودن این شبکه را بیش از پیش تقویت کرده است. پس از آن علی اکبر صالحی، علی مطهری، عبدالناصر همتی (رئیس کل بانک مرکزی) و معاون سابق دادستان کشور از برجسته ترین شخصیت های سیاسی هستند که در کلاب هاوس به پرسش های کارشناسان پاسخ گفته اند.

از همان دو هفته پیش هم که کلاب هاوس به اصطلاح "گل" کرد، بسیاری از فعالان رسانه معتقد بودند که به زودی این شبکه اجتماعی هم به توییتر، فیس بوک و تلگرام خواهد پیوست. شبکه‌های اجتماعی که اتفاقا هر سه بسیار سیاسی هستند. اما عده ای دیگر با توجه به عدم امکان نگهداری فایل های صوتی (خلاف قوانین این شبکه است) و عدم توانایی در تاثیرگذاری خیابانی، امکان فیلترینگ را رد می کردند. اما از صبح دیروز کلاب هاوس در اپراتورهای مختلف با اختلال شدید روبرو شده و البته هیچ توضیحی از طرف مسئولان امر هم در میان نیست. واقعیت این است که این رسانه توانسته بود انحصار تلویزیون های فارسی زبان خارج از ایران را شکسته و فضایی برای گفتگوی محترمانه دو طرفه بین جناح های سیاسی فراهم کند.

آنکه فیلتر می کند همان است که می تواند دیوار بکشد
سید علی موسوی فعال رسانه ای اصولگرا در واکنش به خبر فیلترینگ کلاب هاوس نوشت: «همیشه به دنبال راه حل های سلبی بودن برای پاک کردن صورت مسئله ها، تصمیماتی سطحی و دم دستی مثل فیلترینگ، بدون نگاه به تاریخچه و نتیجه این چنین تصمیماتی یوتیوب، توییتر، تلگرام و...»

امیرعلی صفا، دیگر فعال سیاسی اصولگرا هم در توییترش در انتقاد به فیلترینگ کلاب هاوس چنین نوشت: «یک جریانی از فردای انتخاب حسن روحانی فهمید مشارکت بالا یعنی باختش. در انتخابات مجلس با این تئوری پیروز مطلق شد، چرا برای انتخابات بسیار مهمتر ریاست جمهوری دنبال همین راهکار نباشه؟ نانشان در ناامیدی مردم است و هیچ چیزی هم مانعش نیست. حتی تذکر صریح آقای خامنه‌ای. این جریان پیچیده تر از کلیشه‌های رایج ذهنی‌ ماست. در گام بعدی در دوسال اخیر سعی کرده خودش رو تنها جریان «انقلابی» معرفی کنه. مثلا در این راستا حتی به سعید جلیلی هم رحم نکرده و بطور واضحی در یکسال اخیر بایکوت خبری‌ش کرده.» 

 عفیفه عابدی فعال رسانه ای هم در توییترش نوشت: «در دو روز اخیر شنونده چند بحث سیاسی انتخاباتی در  کلاب هاوس بودم که با حضور مشترک افرادی که در دو جبهه کاملا مخالف قرار دارند، برگزار شد! سخنرانی‌ها و پاسخ‌های توام با طمانینه آنها بهم خیلی امیدوارکننده بود! از فیلترکنندگان خواهش می‌کنم از مسیر فرهیختگی سیاسی‌مان رفع فیلتر کنند! فیلتر کنندگان کلاب هاوس چه کسانی هستند که از گفتگوی متمدنانه فعالان سیاسی دو جناح وحشت دارند؟ اگر چه در نهایت تا این فضا هست! تا فیلترشکن هست این گفتگوها ادامه خواهد داشت و فقط ننگ فیلتر بر پیشانی آنها می ماند که شبکه های اجتماعی را محدود می کنند!»     

میثم رمضانعلی فعال رسانه در توییتی می نویسد: «[کلاب هاوس] رسانه‌ای‌ست ضد استادیومی. جایی برای تعامل و گفت‌وگو. امکان دست و جیغ و هورا کشیدن در آن فراهم نیست. شما توییت که می‌زنید، اگر لشکری داشته باشید با ریتوییت و لایک و منشن‌های «عالی»، به توئیت‌تان ضریب می‌دهند. در اینستاگرام لایک و کامنت و استوری می‌کنند. و مثلا در تلگرام فوروارد می‌کنند و عدد بازدید می‌خورد. اما در کلاب‌هاوس خبری از استادیومی‌شدن نیست. وقتی به صورت عادی ذخیره و ضبط نمی‌شود، تعامل در «لحظه» را مهم‌تر از، واکنش‌های پسینی بعدش می‌کند. صوتی‌ست و تعاملی شکل می‌گیرد که می‌تواند نتایج خوبی داشته باشد. کلاب‌هاوس می‌تواند به عمیق‌تر شدن روابط، دور شدن از سوء تفاهم‌ها(لحن منتقل می‌شود)، منتظر ماندن برای شنیدن حرف‌ها به صورت تفصیلی و غلبۀ استدلال بر توانایی‌های تکه‌پراکنی و رقص قلم بینجامد. الان دسترسی من جز با وی‌پی‌ان امکان‌پذیر نیست. حالا یا با اختلال یا با فیلتر، دسترسی را به آن مشکل کرده‌اند. ولی هر کسی که چنین کرده است، چه دولت و چه قوه قضائیه، همان است که می‌تواند روزی در پیاده‌روها هم دیوار بکشد.»

شاید این اولین باری باشد که همه جریان های سیاسی داخل کشور تا این حد با فیلترینگ یک شبکه اجتماعی مخالفند. مخالفتی که در شبکه های اجتماعی عنوان شده و باید دید آیا می تواند به رفع فیلتر/اختلال این شبکه بیانجامد یا خیر؟