به گزارش آتیه آنلاین؛ جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا گفته است که سالهاست که نگران افزایش شراکت چین با ایران است. او در هنگام سوار شدن به هواپیما در پاسخ به خبرنگاری که پرسید شراکت بین چین و ایران تا چه میزان نگران کننده است، گفت: سالهاست که نگران این موضوع هستم. در واکنش به این موضوع آقای علی شمخانی، دبیر شورایعالی امنیت ملی در واکنش به موضع بایدن در توئیتی نوشته: «نگرانی بایدن کاملا درست است، شکوفایی همکاری‌های راهبردی در شرق، افول آمریکا را تسریع می‌کند.» او توضیح بیشتری درباره نگرانی خود از امضای توافقنامه همکاری جامع ۲۵ ساله میان ایران و چین نداد. جو بایدن پیش از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، تاکید کرده بود که در صورت پیروزی  آمریکا را به برجام باز می‌گرداند اما پس از ورود به کاخ سفید تاکید کرد که ابتدا جمهوری اسلامی ایران باید به اجرای تعهدات کامل خود در برجام بازگردد.

در واکنش به این صحبت‌ها علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی، این قرارداد را نقشه راه همکاری راهبردی ایران و چین و بخشی از آنچه که "سیاست مقاومت فعال" خواند، اعلام کرد و نوشت: «امضاء سند نقشه راه همکاری راهبردی ایران و چین بخشی از سیاست مقاومت فعال است. دنیا فقط غرب نیست و غرب هم فقط آمریکای قانون‌شکن و سه کشور اروپایی بدعهد نیست. نگرانی بایدن کاملا درست است، شکوفایی همکاری‌های راهبردی در شرق، افول آمریکا را تسریع می‌کند.»

قرارداد همکاری‌های جامع  ۲۵ ساله میان ایران و چین، روز شنبه هفتم فروردین ماه در جریان سفر وزیر خارجه چین به ایران و درحالی امضا شد که روابط ایالات متحده آمریکا و چین هم دچار تنش روز افزون است. آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، در همین زمینه تاکید کرده که روابط ایالات متحده و چین به شکل فزاینده‌ای خصمانه می‌شود.

تنش چین و آمریکا از زمان شروع به کار ترامپ شکلی جدی تر پیدا کرده است و تبدیل به یک جنگ تجاری شد. جنگ تجاری آمریکا و چین پس از تصمیم دونالد ترامپ، در سال ۲۰۱۸ بر اعمال ۳۴ میلیارد دلار تعرفه گمرکی بر واردات کالاهای چینی و در عمل متقابل چین در قبال کالاهای آمریکایی اتفاق افتاد. ترامپ در تبلیغات انتخاباتی خود وعده داده بود سواستفاده‌های چین از سامانه نابسامان بین‌المللی و روش‌های نامنصفانه را از میان بردارد. اما عملا این جنگ تجاری، پس از شیوع کرونا اقتصاد آمریکا را به رکود نزدیک کرد. 

با وضعیت فعلی برنامه بلندمدت دو حزب جمهوری‌خواه و دموکرات همچنان مقابله با چین خواهد بود. بایدن تلاش می‌کند ضمن ترمیم روابط با متحدین آمریکا، جبهه ای متعهد در برابر چین تشکیل دهد، علاوه بر اینکه در بخش انتقال علم و فناوری به چین سخت­گیری ­ها تشدید شده و تلاش ها برای مهار این کشور ادامه خواهد یافت. اقتصاد چین پس خروج از تبعات اقتصادی همه­ گیری ویروس کرونا رو به بهبود بوده و این روند در سال ۲۰۲۱ هم ادامه دارد. در برنامه ۵ ساله چهاردهم توسعه، سیاست های پولی و مالی، آغاز پروژه های بزرگ زیر­ساختی و سرمایه‌گذاری در املاک، مهمترین محرک ­های اقتصادی حال حاضر چین است و در کنار آن افزایش تقاضای داخلی و رشد صادرات به اروپا و امریکا نیز شرایط رشد اقتصادی را مساعد نموده است. با این حال روند بهبود اقتصاد کند پیش می‌رود. بازگشت کامل تقاضای داخلی و خارجی (صادرات) و همچنین میزان سرمایه­ گذاری به میزان پیش از آغار همه گیری کرونا بعید به نظر می رسد.

همچنین اصطکاک و تقابل بلند مدت آمریکا با چین و پیر شدن جمعیت این کشور می تواند چالش های بلند مدتش باشد. در سال ۲۰۲۲ پنجره جمعیتی چین بسته و به سوی پیری خواهد رفت، به طوری که جمعیت ۶۵ سال به بالا ۱۲ درصد جمعیت این کشور را تشکیل خواهد داد. پیری جمعیت باعث افزایش مصرف، کاهش پس انداز و سرمایه گذاری و کاهش نرخ رشد اقتصادی می شود. رشد اقتصادی چین از ۱۰ به ۶ درصد کاهش یافته و بزودی دوران رشد اقتصادی ۵ درصد و کمتر هم آغاز خواهد شد.

همچنین آمریکا با چالش کرونا، از هم پاشیدگی سیاسی و دو قطبی در جامعه روبروست که این مساله کار را برای مقابله با چین سخت تر می کند. شاید هم برای همین باشد که پولیتیکو در گزارشی نوشت که دولت جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا برای شکستن بن‌بست هسته‌ای، پیشنهاد جدیدی به ایران ارائه خواهد کرد. این سایت به نقل از «دو فرد آگاه» نوشت که مقامات دولت بایدن هفته جاری پیشنهاد جدیدی به منظور آغاز گفتگو با ایران ارائه می‌کند. به گفته یکی از این افراد، بر اساس این پیشنهاد، از ایران خواسته می شود که برخی از اقدامات هسته‌ای مانند غنی سازی ۲۰ درصدی اورانیوم را متوقف کند و در ازای آن بخشی از تحریم ایران برداشته خواهد شد.

این رسانه نوشته است که بایدن برای این مرحله موقت حاضر است این امتیازات را به ایران واگذار کند: حذف محدودیت سفر ایرانیان به آمریکا، همکاری با اروپا برای افزایش حجم تجارت بشردوستانه از طریق مکانیسم اینستکس و همچنین تضمین بیشتر برای مبادلات تجاری با کانال سوئیس. این رسانه امریکایی همچنین گزارش داده است که ممکن است بایدن به منظور تشویق بیشتر، محدودیت دسترسی ایران به درآمدهایش را که در بانک های خارجی به ویژه در چین، اروپا، هند، ژاپن، کره جنوبی و عراق را کاهش  دهد.

البته این واکنش رسمی دولت بایدن نیست و باید منتظر بود تا در روزهای حساس آینده وضعیت این سه ضلع روشن تر از گذشته شود.