به گزارش آتیه‌آنلاین، با انتصاب میرهاشم موسوی به عنوان مدیرعامل سازمان تأمین‌اجتماعی، حوزه درمان سازمان بستر تحولات گوناگونی شد؛ به نحوی که در سایه انجام آن برخی از مسائل سازمان که در طول سال‌ها در انتظار بازنگری بودند، سرانجام به نتیجه دلخواه رسید و برخی دیگر به سرعت مسیر تغییر را طی کرد.

موسوی پس از سکانداری تأمین‌اجتماعی بر مسأله «منطقی‌سازی هزینه‌های درمان» به عنوان یک هدف راهبردی به منظور ارتقای خدمات درمانی و نیز دسترسی عادلانه به درمان؛ به‌ویژه در مناطق محروم تأکید کرد. احداث و توسعه مراکز درمانی، استخدام پزشکان قراردادی برای رفع کمبود پزشک؛ به‌ویژه در مناطق محروم و اصلاح نظام پرداخت پزشکان و پرستاران از جمله برنامه‌های مهمی است که در سال‌های اخیر در حوزه درمان رقم خورد و با همسویی تأمین‌اجتماعی با طرح‌های ملی از جمله دارویار و نیز پرداخت مطالبات مراکز طرف قرارداد، ادامه یافت.

استقبال بیمه‌شدگان از خدمات درمانی تأمین‌اجتماعی در سال‌های اخیر، روند رو به افزایشی را در پیش گرفته به نحوی که مدیرعامل این سازمان اعلام کرد که این نهاد در بخش درمان مستقیم و غیرمستقیم روزانه یک میلیون مورد خدمات سرپایی و حدود ۱۳ هزار مورد خدمات بستری به بیمه‌شدگان ارائه می‌دهد و دسترسی به این خدمات در درمان مستقیم به صورت رایگان و درمان غیرمستقیم از طریق پوشش بیمه‌ای و همکاری با ۵۰ هزار مرکز درمانی اعم از خصوصی، دولتی، مطب‌ها، مراکز تشخیصی و داروخانه‌ها میسر می‌شود.

علاوه بر آن موسوی، خرید راهبردی خدمات را نیز از اهم برنامه‌های حوزه درمان اعلام کرد؛ به نحوی که با گسترش مراکز طرف قرارداد، اختیار بیشتری برای بیمه‌شدگان در انتخاب حوزه‌های درمان فراهم شود. افزایش سهم سازمان برای پوشش مالی بیمه تکمیلی بازنشستگان نیز از دیگر رخدادهای مهم حوزه درمان به‌ شمار می‌رود. هنگامی که موسوی سازمان را تحویل گرفت، تقریباً سهم مشارکت سازمان در بیمه تکمیلی بازنشستگان حدود ۲۳ هزار تومان بود و با توجه به انعقاد قرارداد جدید کانون بازنشستگان تأمین‌اجتماعی با شرکت بیمه تکمیلی و افزایش ۸۰ درصدی سهم تعهدات بازنشستگان، سازمان تأمین‌اجتماعی نیز رقم پوشش بیمه تکمیلی بازنشستگان را از ۲۳ هزار تومان به ۱۰۲ هزار و ۵۰۰ تومان افزایش داد و به این ترتیب، رقم مذکور از رشد ۱۲۰ درصدی برخوردار شد.

توسعه مراکز درمانی

در دوره مدیریت جدید سازمان توسعه ظرفیت و کیفیت خدمات درمان مستقیم، محور توجه‌ قرار گرفت و تکمیل‌ پروژه‌های در حال ساخت، نوسازی و بهسازی مراکز قدیمی، ارتقای تجهیزات بیمارستانی و برنامه‌ریزی بر اساس سطح‌بندی خدمات درمانی به طور جدی پیگیری شد؛ به گونه‌ای که بودجه اختصاص یافته برای توسعه پروژه‌های عمرانی به‌ویژه طرح‌های درمان در سال ۱۴۰۱ با ۱۱۴ درصد رشد نسبت به سال‌های پیش به ۹ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان افزایش یافت و این بودجه در سال ۱۴۰۲ به ۱۱ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان رسید.

در تاریخ شانزدهم اسفندماه سال گذشته نیز با حضور نایب‌رییس مجلس شورای اسلامی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، رییس کمیسیون بهداشت و درمان و تعدادی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی به میزبانی مدیرعامل سازمان تأمین‌اجتماعی و جمعی از معاونان و مدیران این سازمان شاهد برگزاری آیین بهره‌برداری و آغاز عملیات اجرایی ۷۸ پروژه عمرانی تأمین‌اجتماعی در ۲۳ استان کشور به‌ صورت برخط در بیمارستان هدایت و متمرکز در استان‌های مختلف بودیم.

در این مراسم، بیمارستان هدایت و بیمارستان ۶۴ تختخوابی لنگرود افتتاح شده و با لحاظ شدن سایر طرح‌های توسعه در مجموع ۲۵۶ تخت عمومی و ۶۴ تخت ویژه به ظرفیت درمانی سازمان افزوده شد. علاوه بر آغاز بهره‌برداری از درمانگاه‌های ساری، دیواندره، بندرگز و مهر در این مراسم به اجرا درآمد.

افتتاح طرح‌های توسعه ظرفیت‌های درمانی تأمین‌اجتماعی در استان‌های اصفهان، قزوین، گلستان، سمنان، مرکزی، تهران، خراسان شمالی، خراسان رضوی، لرستان، یزد و بوشهر شامل ایجاد بخش‌های جدید درمانی در بیمارستان‌های حکیم جرجانی گرگان، شوشتر و سقز و بازسازی و نوسازی بخش‌های ویژه (ICU)، (CCU) و (NICU) و هتلینگ بخش‌های مختلف از دیگر برنامه‌های این مراسم به شمار می‌رفت.

همچنین در نظر است تا در سال جاری ۲۹ پروژه درمانی به بهره‌برداری برسد که از جمله آن می‌توان به بیمارستان‌های ۵۵۰ تختخوابی شهید فیاض‌بخش تهران، ۱۶۰ تختخوابی آبادان و توسعه بخش‌های بستری بیمارستان کوثر بروجرد اشاره کرد. در واقع می‌توان گفت، حوزه درمان سازمان بیش از ۲۰۰ پروژه را در دست اجرا دارد.

منطقی‌سازی هزینه‌ها

آنچه که به عنوان یک راهبرد مدیریتی موسوی در اولویت برنامه‌های درمان قرار گرفت، منطقی‌سازی هزینه‌های درمان با هدف ارتقای سلامت بیمه‌شدگان بود؛ به طوری که با کارآمدسازی هزینه‌ها امکان ارائه بهترین و کیفی‌ترین خدمات به بیمه‌شدگان میسر شود. به این ترتیب «اقتصاد سلامت» محور برنامه‌ریزی‌های کلان سازمان و نیز مدیریت‌های درمان سراسر کشور قرار گرفت. یکی دیگر از ثمرات منطقی‌سازی هزینه‌ها را می‌توان در دسترسی عادلانه به درمان مشاهده کرد. بر اساس این راهبرد، صیانت مالی از بیمه‌شدگان میسر شده و کاهش پرداخت از جیب بیمه‌شدگان مورد تأکید قرار گرفته است. به این ترتیب، اجرای تفاهمنامه تأمین‌اجتماعی با وزارت بهداشت و سازمان‌های بیمه‌ای مبنی بر درمان رایگان بیمه‌شدگان ۶۵ سال به بالا و سایر بیمه‌شدگان ساکن در مناطق فاقد مرکز ملکی به طور جدی پیگیری و اجرا می‌شود.

استخدام پزشکان قراردادی

تأمین نیروی انسانی مراکز درمانی به‌ویژه مناطق محروم همواره یکی از دغدغه‌های نظام سلامت را تشکیل می‌دهد و این موضوع با توجه به پرداخت دستمزد بر مبنای تعرفه‌های دولتی، نگهداشت پزشکان و متخصصان در بیمارستان‌های دولتی و دانشگاهی و نیز تأمین‌اجتماعی به یک چالش تبدیل شده است. سازمان تأمین‌اجتماعی که همواره برای ایجاد دسترسی عادلانه به درمان در تلاش است، برای چاره‌جویی در رفع این مشکل، دست به تبدیل وضعیت استخدامی پزشکان برای ماندگاری‌ آن‌ها در مراکز درمانی تأمین‌اجتماعی؛ به‌ویژه در مناطق محروم زده است.

برای رسیدن به این هدف، طرح تبدیل وضعیت در یک سال اخیر به‌طور جدی از سوی معاونت درمان سازمان پیگیری شد تا امکان استخدام پزشکان قراردادی فراهم شود. در نهایت اینکه این طرح با مساعدت مدیرعامل سازمان و با لحاظ ضوابط و مقررات تبدیل وضعیت استخدامی پزشکان در بهمن‌ماه سال ۱۴۰۱ به تصویب هیأت‌مدیره سازمان تأمین‌اجتماعی رسید و به این ترتیب، با تقویت کادر درمان؛ به‌ویژه متخصصان شرایط ارائه خدمات تخصصی، تسهیل شد. تبدیل وضعیت استخدامی پزشکان درحالی انجام شد که این اقدام از سال ۱۳۹۴ تاکنون فریز شده بود و با تحقق آن امنیت شغلی پزشکان، افزایش انگیزه کاری و رفع دغدغه‌های آنان قوّت می‌گیرد.

اصلاح نظام پرداخت

یکی دیگر از دغدغه‌های مهم پزشکان تأمین‌اجتماعی را نظام پرداخت پزشکان تشکیل می‌داد. تعرفه‌های دولتی در عین‌حال دریافتی‌های نابرابر پزشکان تأمین‌اجتماعی در مقایسه با همتایان دولتی، نارضایتی آن‌ها را فراهم کرده بود. از این‌رو اصلاح نظام پرداخت پزشکان همواره به عنوان یک راهکار ضروری از سوی مسئولان حوزه درمان پیگیری می‌شد تا اینکه در دوره مدیریت اخیر این سازمان، این تلاش‌ها به ثمر رسید و با حمایت مدیرعامل سازمان، همراهی هیأت‌مدیره و هیأت‌امنای این نهاد و با پشتیبانی وزارت کار طرح مذکور به تصویب رسید. در این نظام، پرداخت شاخص‌های کارایی و اثربخشی در بخش‌های بستری و سرپایی مانند افزایش عملکرد و کیفیت خدمات و عدم ارجاع به سایر مراکز مدنظر قرار می‌گیرد. همچنین نحوه نسخه‌نویسی، تجویز دارو و تقاضای پاراکلینیک از دیگر شاخص‌های نظام پرداخت را تشکیل می‌دهد. در بخش بستری نیز «کا» ی جراحی بر مبنای عملکرد پزشکان تعریف شد؛ به این معنا که هرچه پزشکان اعمال جراحی بزرگتری را داشته باشند، دریافتی بیشتری خواهند داشت. تعیین شاخص‌های پرداختی پزشکان غیرجراح نیز از دیگر موارد این طرح به شمار می‌رود.

مدیرعامل سازمان در عین‌ حال جایگاه حرفه‌ای پزشکان و طبابت را دارای بار معنوی دانست که در قالب نظام پرداخت قابل جبران نیست و اظهار امیدواری کرد که اقدام تأمین‌اجتماعی در زمینه تکریم و نگهداشت نیروی انسانی، سبب ایجاد تحول در دسترسی مناطق محروم به پزشکان و متخصصان شود.

برای جبران کمبود پزشک، در کنار برنامه‌های تبدیل وضعیت و اصلاح نظام پرداخت، امکان به‌کارگیری مجدد پزشکان متخصص بازنشسته تأمین‌اجتماعی در مراکز درمانی فراهم شد.

همسویی تأمین‌اجتماعی با طرح‌های ملی

سازمان تأمین‌اجتماعی به عنوان بازوی نظام سلامت همواره در اجرای طرح‌های کلان کشور در حوزه درمان مشارکت داشته است. همسویی این سازمان با طرح دارویار که از بیست‌وسوم تیرماه سال گذشته در کشور کلید خورد، یکی از رویدادهای مهم درمانی در دوره اخیر به شمار می‌رود. اجرای موفق طرح نیازمند همراهی سازمان‌های بیمه‌گر بود و مدیرعامل جدید سازمان استفاده از همه ظرفیت‌های موجود این نهاد را برای تحقق طرح ضروری دانست و بر ایفای تعهدات به بهترین نحو تأکید ‌کرد.

در یکی دو سال گذشته مشارکت سازمان در حمایت از بیماران صعب‌العلاج، درمان ناباروری و تعرفه پرستاری از دیگر اقدامات مهم حوزه درمان به‌شمار می‌رود. با تشکیل صندوق بیماری‌های خاص و صعب‌العلاج که به منظور جبران بخشی از هزینه‌های درمان این بیماران و کاهش پرداخت از جیب از ابتدای مهر سال ۱۴۰۱ تأسیس شد، سازمان تأمین‌اجتماعی نیز اقدامات لازم را برای تبادل اطلاعات این بیماران به عمل آورد تا همه بیمه‌شدگان تأمین‌اجتماعی بتوانند همانند بیمه سلامت از خدمات مذکور به صورت برخط بهره‌مند شوند. همچنین برای اولین‌بار برخی از بیماری‌های خاص تحت پوشش بیمه‌ای تأمین‌اجتماعی قرار گرفت.

در زمینه درمان ناباروری نیز تاکنون بیش از ۴۷ هزار پرونده در تأمین‌اجتماعی تشکیل و بیش از ۴ هزار میلیارد ریال از سوی این سازمان هزینه شده است. به گفته موسوی، با توجه به اینکه توسعه خدمات، رویکرد اصلی تأمین‌اجتماعی را تشکیل می‌دهد، هزینه‌های لازم پس از انجام بررسی‌های کارشناسانه پرداخت می‌شود.

افزایش صدور نسخ الکترونیک

ارائه خدمات غیرحضوری تأمین‌اجتماعی که از سال‌های پیش آغاز شده بود، در دوره اخیر مدیریت سازمان روند شتابانی را طی کرده؛ به نحوی که بنابر اعلام مدیر کل پایش و نظارت بر پیاده‌سازی دولت‌الکترونیک، در تیرماه امسال بیشترین فراخوانی سرویس‌ها در پنجره ملی خدمات دولت هوشمند، پس از وزارت آموزش و پرورش و وزارت راه و شهرسازی، مربوط به سازمان تأمین‌اجتماعی بود. این آمار مؤید آن است که بیشترین آمار رضایت مردمی و فراخوانی سرویس از آن این سه نهاد است. «پنجره ملی خدمات دولت هوشمند» در فراهم کردن خدمات الکترونیکی مورد نیاز مردم مانند احراز هویت نقش دارد و بیشترین فراخوانی این سرویس‌ها نشان دهنده میزان استقبال مردم از خدمات مورد نیاز نهادهای ذی‌ربط است.

بر اساس گزارش سازمان تأمین‌اجتماعی، از مسیر مراجعه مستقیم به ‌طور متوسط سالانه حدود ۱۶۰ میلیون مورد مراجعه به سامانه خدمات غیرحضوری این سازمان صورت می‌گیرد و ۴۴ میلیون مورد خدمت غیرحضوری به مخاطبان ارائه می‌شود. همچنین سازمان تأمین‌اجتماعی در پی توسعه خدمات الکترونیک و حضور فعال در پنجره ملی خدمات دولت هوشمند، به تازگی رتبه اول زیرمحور «پنجره ملی خدمات دولت هوشمند» و نیز عنوان شایسته تقدیر را در «زیرمحور مشارکت الکترونیک» در نهمین جشنواره ملی ارتباطات و فناوری اطلاعات که با شعار «ایران هوشمند و متصل» برگزار شد، کسب کرد و وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با اهدای دو لوح تقدیر به مدیرعامل سازمان تأمین‌اجتماعی، از تلاش‌های این سازمان برای بهره‌گیری از فناوری اطلاعات در مسیر تسهیل و تسریع در ارائه خدمات به مخاطبان، تجلیل کرد.

در حوزه درمان، نسخه الکترونیک نیز یکی از مهمترین خدمات فناوری اطلاعات را تشکیل می‌دهد؛ به نحوی که تأمین‌اجتماعی به عنوان یک نهاد پیشگام در صدور نسخ الکترونیک به شمار می‌رود. پس از الزام اجرای این طرح در سراسر کشور از سوی نظام سلامت، صدور نسخ الکترونیک تأمین‌اجتماعی نیز با جدیت بیشتری دنبال شد؛ به نحوی که در دوره جدید مدیریت سازمان فراگیری صدور نسخ الکترونیک تأمین‌اجتماعی از ۵۰ تا ۶۰ درصد به ۹۷ درصد افزایش یافت.

پرداخت مطالبات

با توجه به گستردگی مراکز درمانی طرف قرارداد با تأمین‌اجتماعی در سراسر کشور، بعضاً پرداختی‌ مطالبات طرف‌های قرارداد به دلیل انباشت بدهی دولت به این سازمان، با وقفه مواجه می‌شد، اما سازمان به‌ویژه در ماه‌های اخیر موفق به پرداخت بخش زیادی از این مطالبات شد؛ به نحوی که بدهی سازمان به داروخانه‌های طرف قرارداد تا انتهای اردیبهشت‌ماه (هم سهم دارویی سازمان هم سهم دارویار) تسویه شد.

طلب مراکز درمانی دانشگاهی از سازمان تأمین‌اجتماعی با تهاتری که اخیراً با نظارت سازمان برنامه و بودجه انجام شد، تا پایان سال گذشته تقریباً به‌ طور کامل تسویه خواهد شد. مطالبات پزشکان نیز تا پایان سال گذشته تسویه شده و در طرح پزشک خانواده، پرداخت‌ها تا پایان اردیبهشت‌ماه انجام و در مراکز درمانی غیردانشگاهی نیز بدهی‌ها تا دی‌ماه سال گذشته تسویه شده است.

پیشگیری از بیماری‌ها

سیاست سازمان تأمین‌اجتماعی در حوزه درمان در سال‌های گذشته از رویکرد «درمان‌محور» به «سلامت‌محور» تغییر یافته و بر این اساس راهکارهای پیشگیری از بیماری‌ها به عنوان یک اصل پایه‌ریزی و اجرایی شده که از جمله آن می‌توان به تشکیل کلینیک‌های دیابت و فشارخون در مراکز تأمین‌اجتماعی اشاره کرد. این دو بیماری به عنوان شایع‌ترین بیماری‌های مزمن و بزرگترین عامل ازکارافتادگی شناخته شده است.

لازم به یادآوری است این رویکرد در دوره مدیریت جدید سازمان با قوت خود ادامه یافت و به این ترتیب، با گسترش کلینیک‌های دیابت و فشارخون اکنون شمار این کلینیک‌ها در سراسر کشور به ۱۸۵ مرکز رسیده است.