سهم ۳۴ درصدی قاره اروپا از بازار انفجاری سلامت دیجیتال

تحول دیجیتال در سلامت، دیگر نه روندی آینده‌نگر، بلکه واقعیتی تثبیت‌شده در متن زندگی انسانی است؛ واقعیتی که مرزهای سنتی درمان را درنوردیده و بیمارستان را تا آستانه خانه پیش آورده است. مشاوره‌های آنلاین، حسگرهای هوشمند و سامانه‌های پایش لحظه‌ای، تجربه مراقبت را از ساختارهای صلب گذشته جدا کرده و به الگویی سیال، شخصی‌سازی‌شده و بی‌وقفه بدل ساخته‌اند.

 در همین پهنه تازه، بازار جهانی سلامت دیجیتال با شتابی کم‌سابقه پیش می‌رود و از سطح ۴۲۰ میلیارد دلار در ۲۰۲۵ به قله‌ای فراتر از یک‌هزار میلیارد دلار تا ۲۰۳۴ نزدیک می‌شود؛ رشدی که نه یک موج زودگذر، بلکه نشانه جابه‌جایی بنیادین در فلسفه ارائه خدمات سلامت است. نقش فناوری‌هایی چون هوش مصنوعی، اینترنت اشیا و ابزارهای پوشیدنی در این دگرگونی تعیین‌کننده است؛ فناوری‌هایی که پس از تجربه همه‌گیری کرونا، به ستون‌های اصلی مراقبت هوشمند بدل شدند و مسیر آینده نظام سلامت را روشن‌تر از همیشه ترسیم کردند.

جهش ارزش سلامت دیجیتال
در سال‌های اخیر، سلامت دیجیتال به یکی از پیشران‌های تحول نظام‌های درمانی جهان بدل شده و اروپا با سهم ۶۷/۳۴ درصدی از کل درآمد بازار در سال ۲۰۲۴، پیشتاز این عرصه بوده است. در همین سال، بخش خدمات با سهم ۶۷/۶۵ درصدی ستون اصلی بازار به شمار آمد و تله‌هلث با ۰۱/۴۱ درصد، جایگاه بزرگ‌ترین بخش فناوری را به خود اختصاص داد؛ جایگاهی که نشان می‌دهد الگوی مراقبت از راه دور چگونه به محور ساختار نوین سلامت تبدیل شده است. ارزش بازار سلامت دیجیتال نیز با شیبی صعودی از ۴۲۰ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۵ آغاز می‌شود و انتظار می‌رود تنها یک سال بعد از مرز ۴۸۳ میلیارد دلار بگذرد و تا ۲۰۳۴ به بیش از یک تریلیون دلار برسد؛ رشدی با نرخ مرکب ۶۸/۱۱ درصد که نشان‌دهنده استقامت و ظرفیت بالای این صنعت در آینده نزدیک است.
شتاب این بازار بیش از هر چیز مرهون گسترش اپلیکیشن‌های سلامت و تناسب اندام، فراگیری گوشی‌های هوشمند و توسعه زیرساخت‌های فناوری اطلاعات در کشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه است. نمونه‌ای از این رویکرد را می‌توان در اقدام بانک آسیایی سرمایه‌گذاری زیرساخت مشاهده کرد که در آوریل ۲۰۲۰ نخستین سرمایه‌گذاری ۵ میلیارد دلاری خود را برای تقویت ظرفیت‌های سلامت دیجیتال در دوران کووید-۱۹ اختصاص داد. همه‌گیری کرونا نیز با ایجاد محدودیت‌های گسترده، ضرورت بهره‌گیری از خدمات دیجیتال را آشکار ساخت و ابزارهایی چون پایش از راه دور، بررسی آنلاین علائم و پورتال‌های بیمار را به سرعت وارد جریان اصلی مراقبت کرد. این دگرگونی، سلامت دیجیتال را به پیوندی میان فناوری‌های نوین و پزشکی دقیق تبدیل کرده است؛ پیوندی که با استفاده از دستگاه‌های پوشیدنی، حسگرهای هوشمند، اپلیکیشن‌های موبایلی و هوش مصنوعی، مفهوم «درمان در هر زمان و هر مکان» را بیش از هر زمان دیگر به واقعیت نزدیک کرده است.

افزایش جمعیت سالمند، رشد هزینه‌های درمان، نابرابری‌های دسترسی و تجربه بحران‌های بهداشتی، جامعه جهانی را به سمت پذیرش این تحول سوق داده و مسیر رشد آن را تسهیل کرده است. در همین حال، تقاضای روزافزون برای اپلیکیشن‌های سلامت و گسترش خدمات پایش از راه دور بیماران، موتور اصلی رشد این صنعت به شمار می‌آید؛ هرچند چالش‌هایی چون امنیت سایبری، خطر نشت داده‌ها و محدودیت‌های مالی در توسعه زیرساخت‌ها همچنان پابرجاست. با این وجود، سلامت دیجیتال به یکی از جذاب‌ترین عرصه‌های سرمایه‌گذاری تبدیل شده و تنها در سال ۲۰۲۰، حجم سرمایه‌گذاری‌های خطرپذیر، شرکتی و سهام خصوصی در این بخش به ۸/۱۴ میلیارد دلار رسید؛ رقمی که نسبت به سال قبل ۶۶ درصد رشد داشت و بازتابی از اعتماد روزافزون سرمایه‌گذاران به آینده این بازار پرشتاب است.

رشد تقاضای خدمات پشتیبانی
بازار سلامت دیجیتال در سال‌های اخیر به یکی از امیدبخش‌ترین حوزه‌های تحول نظام‌های درمانی، به‌ویژه در کشورهای در حال توسعه، تبدیل شده است. در این کشورها، کمبود منابع، فاصله جغرافیایی مراکز درمانی و محدودیت زیرساخت‌ها، دسترسی به خدمات پزشکی را دشوار کرده و کیفیت مراقبت را تحت‌تأثیر قرار داده است. سلامت دیجیتال با تکیه بر ابزارهای نوآورانه، می‌تواند این چرخه را دگرگون کند؛ چراکه فناوری‌های نوین با ارائه روش‌های تشخیصی و درمانی سریع‌تر، کاهش هزینه‌ها و ارتقای بهره‌وری، امکان دسترسی گسترده‌تر و مراقبت ایمن‌تر را فراهم می‌سازند. نمونه‌ای از رشد این حوزه را می‌توان در آمریکا مشاهده کرد؛ جایی که شرکت‌های فعال در سلامت دیجیتال طی یک سال گذشته بیش از ۵/۴ میلیارد دلار جذب سرمایه داشته‌اند؛ رقمی که در قالب ۳۰۲ معامله و با میانگین ۸/۱۴ میلیون دلار، بیانگر اعتماد فزاینده سرمایه‌گذاران به این بازار است.
با این همه، همگرایی روزافزون سلامت و فناوری با چالش‌های حقوقی و نظارتی تازه‌ای همراه است. ضعف قوانین مرتبط با حفاظت از داده‌ها، نگرانی از نقض حریم خصوصی بیماران، ضرورت حمایت از مصرف‌کننده و مقابله با کلاهبرداری، از مهم‌ترین موانعی‌اند که پیش‌روی کسب‌وکارهای این حوزه قرار دارد.
در سطح ساختاری، بخش خدمات در سال ۲۰۲۴ بیشترین سهم بازار سلامت دیجیتال را به خود اختصاص داد؛ امری که ریشه در پیشرفت‌های سریع نرم‌افزار و سخت‌افزار و همچنین نیاز روزافزون به خدمات پشتیبانی دارد. خدماتی چون آموزش، نصب، یکپارچه‌سازی و به‌روزرسانی، نقشی مهم در تقویت زیرساخت‌های دیجیتال ایفا می‌کنند و انتظار می‌رود با توسعه پرونده‌های الکترونیکی سلامت، تقاضا برای خدمات پس از نصب، اعم از نیروی انسانی، آموزش تخصصی و بهینه‌سازی سامانه‌ها، بیش‌ازپیش افزایش یابد. در مجموع، فرصت‌های این بازار گسترده و شتاب تحول آن چشمگیر است؛ تحولی که می‌تواند آینده مراقبت را در جهان امروز بازتعریف کند.

دسترسی به درمان در هر مکان
بازار سلامت دیجیتال در حال بازتعریف مرزهای مراقبت و درمان است و بخش نرم‌افزار، به عنوان یکی از ستون‌های اصلی این تحول، سهمی حدود ۳/۱۷ درصد از کل بازار دارد. تقاضای فزاینده برای اپلیکیشن‌های سلامت و تناسب اندام، پلتفرم‌های تحلیل داده و ابزارهای هوشمند پزشکی، شرکت‌ها را به توسعه راهکارهای نوآورانه و مقرون‌به‌صرفه سوق داده و بهره‌وری خدمات درمانی را به میزان چشمگیری ارتقا داده است.
در این میان، بخش تله‌هلث با سهم ۰۱/۴۱ درصد، بزرگ‌ترین بخش درآمدزا در بازار سلامت دیجیتال محسوب می‌شود. این رشد ناشی از همگرایی فناوری و سلامت، حمایت دولت‌ها برای ادغام ابزارهای نوین، نفوذ اینترنت و گوشی‌های هوشمند و در دسترس بودن اپلیکیشن‌های متنوع سلامت است. انتظار می‌رود این بخش در دوره ۲۰۲۵ تا ۲۰۳۴ سریع‌ترین رشد را تجربه کند و جایگاه کلیدی خود را در ارائه خدمات بهداشتی و درمانی از راه دور تثبیت کند.
بازار سلامت موبایل (mHealth) نیز با سهم ۲۹/۳۰ درصد، دومین بازیگر اصلی است و توسعه دستگاه‌های پوشیدنی و اپلیکیشن‌های همراه، به رشد این بخش شتاب داده است. سیستم‌های سلامت دیجیتال با سهم ۹۵/۱۷ درصد، زیرساخت‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری بیمارستان‌ها و کلینیک‌ها را مدیریت می‌کنند و ستون فقرات تحول مراقبت‌های درمانی به شمار می‌روند. سرمایه‌گذاری در این سیستم‌ها می‌تواند کیفیت مراقبت را تا ۴۰ درصد افزایش و هزینه‌ها را تا ۲۵ درصد کاهش دهد.
تحلیل سلامت با سهم ۶۵/۱۱ درصد، کوچک‌ترین اما استراتژیک‌ترین بخش بازار است و مغز متفکر اکوسیستم دیجیتال به شمار می‌رود. سرمایه‌گذاری در این بخش نه‌تنها بهره‌وری و کارایی را ارتقا می‌دهد، بلکه کیفیت زندگی میلیون‌ها نفر را بهبود می‌بخشد.
اروپا با سهم ۶۷/۳۴ درصد از بازار، در سال ۲۰۲۵ ارزشی معادل ۸۷/۱۴۳ میلیارد دلار خواهد داشت و پیش‌بینی می‌شود تا ۲۰۳۴ به ۳۰/۳۳۳ میلیارد دلار برسد؛ رشدی سالانه حدود ۲۵/۱۰ درصد که این قاره را به یکی از محورهای اصلی توسعه سلامت دیجیتال در جهان تبدیل کرده است. 

پیشگامان سلامت دیجیتال  
​​​​​​​ اروپا امروز نه‌تنها قلب اقتصادی جهان، بلکه قطب تحول دیجیتال در حوزه سلامت نیز به شمار می‌آید. با سهمی ۶۷/۳۴ درصدی از بازار جهانی، این قاره به مرکز نوآوری و توسعه فناوری‌های پزشکی تبدیل شده است. افزایش هزینه‌های درمان، پیری جمعیت و حمایت‌های سیاست‌گذارانه دولت‌ها، محرک‌های اصلی رشد این بازار هستند. فناوری‌های پوشیدنی همچون ساعت‌های هوشمند و ردیاب‌های فعالیت بدنی، امکان پایش مداوم شاخص‌های حیاتی و رفتارهای سلامت را برای کاربران فراهم کرده و تجربه مراقبت شخصی را ارتقا داده‌اند. این ابزارها مسیر گسترش سریع سلامت دیجیتال را هموار ساخته و سرمایه‌گذاری‌ها در این حوزه را به شدت افزایش داده‌اند.

بازار سلامت دیجیتال در آسیا و اقیانوسیه با نرخ رشد سالانه پیش‌بینی‌شده ۳۹/۱۴ درصد، از پرشتاب‌ترین مناطق جهان است. افزایش آگاهی عمومی درباره مدیریت سلامت و حمایت دولت‌ها از فناوری‌های نوین، محرک اصلی این رشد است. بیمارستان‌ها و کلینیک‌های منطقه با استفاده از نرم‌افزارهای مدیریت مطب، سیستم‌های اطلاعات بیمارستانی و پرونده‌های الکترونیکی، کیفیت خدمات و کارایی عملیاتی خود را بهبود می‌بخشند. تحلیل‌های مبتنی بر هوش مصنوعی و داده‌های سلامت، تصمیم‌گیری بالینی را سریع‌تر و دقیق‌تر کرده و به مدیران اجازه می‌دهد منابع را بهینه تخصیص دهند. هند به عنوان یکی از بازیگران نوظهور بازار سلامت دیجیتال، شاهد رشد چشمگیر این صنعت است.

نفوذ گسترده اینترنت، دسترسی آسان به گوشی‌های هوشمند و گسترش شبکه‌های ارتباطی، زمینه‌ای مناسب برای استفاده از اپلیکیشن‌ها و سرویس‌های دیجیتال فراهم کرده است. برنامه‌های ملی همچون DISHA و «دیجیتال هند» چارچوب قانونی و حمایتی لازم را ایجاد کرده و امنیت داده‌های سلامت را تضمین می‌کنند. این اقدامات اعتماد کاربران و سرمایه‌گذاران را افزایش داده و مسیر توسعه بازار را تسریع کرده است.

آمریکای شمالی با سهم ۰۳/۲۷ درصدی از بازار جهانی، نقش کلیدی در رشد سلامت دیجیتال دارد. افزایش شیوع بیماری‌های مزمن و کمبود نیروی پزشکی، نیاز به مراقبت‌های سریع و از راه دور را افزایش داده است. نفوذ گوشی‌های هوشمند و اینترنت پرسرعت، ارتباط بیمار و متخصص را آسان‌تر کرده و سیستم‌های دیجیتال پزشکی را کارآمدتر ساخته است.

استارتاپ‌های سلامت دیجیتال مانند ROCK HEALTH تنها در سال ۲۰۲۴، بیش از ۱۰ میلیارد دلار سرمایه جذب کردند و نشان دادند این بازار همچنان جذاب‌ترین مقصد سرمایه‌گذاری برای فناوری و سلامت در جهان است. این چارچوب منطقه‌ای، نشان‌دهنده تنوع و فرصت‌های گسترده بازار سلامت دیجیتال در سطح جهان است و هر قاره با محرک‌ها و زیرساخت‌های منحصر به فرد، سهم خود را در تحول دیجیتال سلامت ایفا می‌کند.