به گزارش آتیه‌آنلاین، علیرضا پلنگی دارای مدرک تحصیلی دکترای تخصصی بیوشیمی بالینی از دانشگاه تربیت مدرس تهران و حائز رتبه یک کنکور سال ۱۳۹۰ در رشته مذکور است. ۱۸ سال سابقه فعالیت دارد و در سال ۱۳۹۵ موفق به اختراع «کیت کنترل کیفیت دستگاه‌های تمام اتوماتیک اوپن الایزا» و ثبت این اختراع در کشورهای ایران و آمریکا شده است. او همچنین در سال ۱۳۹۹ نوعی «پوشک شناساگر و هشدار دهنده عفونت ادراری» را اختراع کرد و در ایران به ثبت رساند. برای آشنایی با دستاوردهای مذکور و کاربرد آن‌ها، گپ‌وگفتی را با او انجام دادیم که پیش رو دارید.
ابتدا درباره رشته «بیوشیمی بالینی» و خدمات این رشته شرح دهید.
بیوشیمی بالینی زیرمجموعه رشته علوم آزمایشگاهی است که درباره ساختارها و واکنش‌های شیمیایی بدن مطالعه می‌کند و می‌تواند در شرایط بیماری، تغییرات شیمیایی ایجاد شده را بررسی و علت بیماری‌ها را مشخص کند. انجام آزمایش‌هایی مانند قندخون، چربی خون و اسیداوریک جزو اقدامات معمولی است که در حوزه علوم آزمایشگاهی انجام می‌شود و بسیاری از مردم با آن آشنا هستند.
چه اختراعاتی را در زمینه رشته تخصصی خود به‌ثبت رسانده‌اید؟
در عرصه فعالیت حرفه‌ای به حوزه روش‌های سنجش ورود کرده و موفق به ثبت دو اختراع شده‌ام؛ اختراع اول «کیت کنترل کیفیت دستگاه‌های تمام اتوماتیک اوپن الایزا» نام دارد. توضیح اینکه روش الایزا از روش‌های پرکاربرد آزمایشگاه تشخیص طبی به‌شمار می‌رود که برای شناسایی و سنجش هورمون‌ها، تومور مارکرها، عوامل عفونی و ... استفاده می‌شود. این روش به دو صورت دستی و اتوماتیک (با کمک دستگاه الایزا) قابلیت اجرا دارد. همچنین دستگاه الایزا نیز در دو نوع «کلوز» (بسته) و «اپن» (باز) موجود است. باید اشاره کنم؛ در تمامی آزمایش‌هایی که در آزمایشگاه‌های تشخیص طبی انجام می‌شود، کاربران موظف هستند از نتایج به‌دست آمده اطمینان حاصل کنند و برای این منظور روش‌های مختلفی وجود دارد که به آن‌ها «کنترل کیفیت» گفته می‌شود. در این روند پارامترهای مختلفی باید بررسی شود که بسیار وقت‌گیر و پرهزینه است. به همین دلیل «کیت» سنجشی را طراحی و اختراع کردم که کاربر ظرف یک تا ۱.۵ ساعت می‌تواند متوجه درستی یا نادرستی عملکرد دستگاه اتوالایزا شود و حتی اشکال کار را دریابد. تاکنون این نوع «کیت» که پارامترها را یک‌جا بررسی و صحت عملکرد دستگاه را مشخص کند، طراحی نشده بود.
اختراع دوم‌تان چیست؟
اختراع دوم؛ «شناساگر و هشدار دهنده عفونت ادراری» است که در پوشک تعبیه و به‌طور کامل تولید می‌شود. این اختراع، قابلیت تفکیک آلودگی مدفوع را نیز داراست که هم کودکان و نیز بزرگسالان می‌توانند از آن استفاده کنند. پوشک مذکور دارای اندیکاتوری است که از طریق تغییر رنگ، امکان شناسایی عفونت ادراری را میسر می‌کند. در این روند، ممکن است در اثر تداخل مدفوع، امکان تست مثبت کاذب ایجاد شود و برای جلوگیری از این مسئله، شناساگر آلودگی مدفوع نیز تعبیه شده است تا با تشخیص باکتری‌هاناشی از آن، نتیجه آزمایش اشتباه نشود.
ثبت اختراع اول در آمریکا، چگونه انجام شد؟
اختراع اول در سال ۱۳۹۵ در ایران به ثبت رسید و برای ثبت در آمریکا با کمک معاونت علمی ریاست جمهوری، تقاضای خود را مطرح کردم که پس از طی شدن مراحل داوری، تایید مراتب و ارسال مدارک که روند آن سه سال به طول انجامید، در سال ۲۰۲۰ در آمریکا ثبت شد.
چگونه در مسیر پویش فکری برای ایجاد تحول در حوزه علوم آزمایشگاهی قرار گرفتید و انگیزه شما برای ارائه دستاورد جدید چه بود؟
مدتی در یک شرکت تولید کننده کیت‌های الایزا به عنوان مسئول فنی مشغول به فعالیت بودم؛ برخی مواقع، خریداران از کیفیت کیت‌ها اعلام نارضایتی می‌کردند و ما پس از انجام بررسی در بخش پشتیبانی فنی، متوجه می‌شدیم که اشکال، مربوط به کیت‌ها نیست؛ بلکه دستگاه‌های تشخیصی آن‌ها ایراد دارد. به هر روی با نتایج اولیه که به دست‌مان می‌رسید، تشخیص اینکه مشکل ناشی از کیت، دستگاه الایزا یا کاربر است، به سختی و با صرف وقت زیاد انجام می‌شد که در ضمن بسیار پرهزینه بود. از این‌رو به فکر افتادم تا روشی را طراحی کنم تا اشکالات دستگاه‌ها، شناسایی و از نواقص احتمالی کیت‌ها تفکیک شود. تا اینکه پس از انجام آزمایش و خطا، با گذشت شش ماه موفق به اختراع کیت شناساگر دستگاه‌ها شدم.
از اینکه در مجموعه تأمین‌اجتماعی مشغول به فعالیت هستید، چه احساسی دارید؟
فعالیت در تأمین‌اجتماعی به عنوان نهادی که به قشر عظیمی از جامعه ایران خدمات درمانی ارائه می‌کند، برایم ارزشمند است و افتخار می‌کنم که می‌توانم به اقشار کارگر جامعه خدمت‌رسانی کنم. انتظاری که از سازمان دارم این است تا در زمینه بهره‌مندی از محققان علوم‌پزشکی فعالیت پررنگی داشته باشد و برای ساختار پژوهشی و تحقیقاتی بودجه درنظر بگیرد تا علاقمندان با شوق بیشتری در این زمینه فعالیت کنند و شاهد آن نباشیم تا محققان سازمان را ترک کنند و جذب سایر نهادها از جمله دانشگاه علوم‌پزشکی شوند.
نظر شما