به گزارش آتیه آنلاین؛ اضافه‌وزن در سیاره بیمار ما تقریبا غیرقابل کنترل شده است. اگر این بیماری متوقف نشود، بیش از ۱.۵ میلیارد بزرگسال و تقریباً ۴۰۰ میلیون کودک (یعنی از هر چهار نفر در جهان یک نفر) در طی ۱۲ سال آینده با چاقی زندگی خواهند کرد. این امر به ویژه در کشورهایی با منابع کمتر وضعیت اضطراری بوجود خواهد آورد.

صرف نظر از شرایط اقتصادی و جغرافیایی تعداد کمی از بیماری‌های مزمن در دهه‌های اخیر، همچون چاقی به سرعت فراگیر شده‌اند. اضافه‌وزن یا چاقی که سازمان بهداشت جهانی (WHO) آن را به عنوان یک اپیدمی طبقه‌بندی می‌کند یک بیماری ویرانگر اما ساکت است. وضعیت فراگیری اضافه‌وزن علیرغم تلاش‌هایی است که در دهه گذشته جهت ترویج عادات سبک زندگی سالم صورت گرفته است. نمونه‌ای از این تلاش‌ها کمپین معروف Let’s Move بود که توسط «میشل اوباما» در سال ۲۰۱۳ راه اندازی شد تا میزان چاقی کودکان در ایالات متحده را تا سال ۲۰۳۰ به ۵ درصد کاهش دهد.

چاقی به دلیل تلفات ویرانگر آن همان فیل در تاریکی است که دولت‌ها باید زودتر از موعد با آن مقابله کنند. اگر چیزی تغییر نکند، تأثیر اقتصادی چاقی در جهان تا سال ۲۰۳۵ به ۴.۳۲ تریلیون دلار ضرر سالانه خواهد رسید که به دلیل هزینه‌های پزشکی، غیبت از کار، بهره‌وری پایین، بازنشستگی زودرس و مرگ زخ خواهد داد. این رقم تقریباً ۳ درصد از تولید ناخالص داخلی جهانی فعلی است که با تأثیر همه‌گیری کووید-۱۹ در سال ۲۰۲۰ قابل مقایسه است.

هزینه مالی اضافه‌وزن به سرعت در حال افزایش است. در سال ۲۰۱۹، ۲.۱۹ درصد از تولید ناخالص داخلی را به خود اختصاص داد و تا سال ۲۰۶۰ به ۳.۲۹ درصد رشد خواهد کرد. اینها پیش‌بینی‌های انجام شده توسط اطلس جهانی چاقی ۲۰۲۳ است که به‌وسیله فدراسیون جهانی چاقی منتشر شده است، که پیامدهای اقتصادی این پدیده را در ۱۶۱ کشور تجزیه و تحلیل می‌کند.

شرکت‌های داروسازی در زمینه مقابله با وزن ناسالم بدن، تجارت بزرگی انجام می‌دهند. این شرکت‌ها اکنون مبارزه با چاقی را به جدیدترین وسیله کسب سود تبدیل کرده‌اند. اعتقاد بر این است که وضعیت چاقی بزرگترین بازار داروهای زیستی این دهه است. ورود داروهای جدید به بازار از شرکت‌های بزرگ داروسازی مانند Novo Nordisk و Eli Lilly - داروهایی که در ابتدا برای دیابت ساخته شده و با موفقیت به بازار عرضه شدند، اما برای کاهش وزن نیز موثر بوده‌اند – می‌توانند نقطه عطفی در پیشرفت کنترل نشده این بیماری باشند.

روی دیگر سکه چاقی صنایع غذایی است که در دهه‌های اخیر با فروش غذاهای «فوق فرآوری‌شده» جیب خود را پر کرده است. با ظهور این داروها، آنها با از دست دادن احتمالی کسب و کار و همچنین با چالش تغییر فرمول محصولات خود مواجه می‌شوند تا بدون از دست دادن طعم خود سالم‌تر شوند، چیزی که مستلزم سرمایه‌گذاری قابل‌توجهی است. همچنین تولیدکنندگان تجهیزات پزشکی بهبود خواب، استئوآرتریت و بیماری مزمن کلیوی با نگرانی به این داروهای کاهش وزن نگاه می‌کنند، زیرا درآمد آنها نیز ممکن است کاهش یابد.

طبق اعلام فدراسیون جهانی چاقی، در سال ۲۰۲۰، ۲.۶ میلیارد نفر با چربی اضافی زندگی می‌کردند که حدود ۳۸ درصد از جمعیت جهان را تشکیل می‌دهد. اگر فقط در مورد چاقی صحبت کنیم، به گفته این سازمان کمی بیش از ۱ میلیارد نفر درگیر مسئله هستند: ۶۵۰ میلیون بزرگسال، ۳۴۰ میلیون نوجوان و ۳۹ میلیون کودک یعنی از هر هفت شهروند یک نفر دچار چاقی است.

تاثیر گلوله‌برفی

چاقی یک مشکل بهداشت عمومی است که به سرعت در همه کشورها گسترش یافته است. این مشکل از سال ۱۹۷۵، تقریباً سه برابر افزایش یافته و گسترش سبک زندگی کم تحرک، فست فودها، شکر و غذاهای «فوق فرآوری‌شده» همگی به این امر کمک کرده‌اند. همچنین باید در نظر گرفت که در بسیاری از کشورها، جایگزین‌های غذایی کمی وجود دارد و دسترسی کمی به میوه‌ها، سبزیجات و پروتئین‌های باکیفیت وجود دارد که بسیار گران هستند. «فرانچسکو برانکا»، مدیر دپارتمان تغذیه و ایمنی مواد غذایی سازمان جهانی بهداشت، خاطرنشان می‌کند: «هیچ کشوری از تأثیرات اپیدمی چاقی که به یک وضعیت اضطراری بهداشتی جهانی تبدیل شده است و نیاز به واکنش فوری و ضروری دارد، مصون نیست».

به همین دلیل، فدراسیون جهانی چاقی پیش‌بینی می‌کند که ۵۱ درصد از جمعیت جهان تا سال ۲۰۳۵ اضافه وزن خواهند داشت. به عبارتی بیش از چهار میلیارد نفر محکوم به این بیماری پیچیده هستند که با بیش از ۲۰۰ مشکل سلامتی مرتبط است و مسئول مرگ بیش از چهار میلیون نفر در سال است. بر اساس گزارش بانک جهانی، به جز در جنوب صحرای آفریقا، بیماری‌های مرتبط با چربی جزو سه عامل اصلی مرگ و میر در سراسر جهان هستند.

کشوری که بیشترین درصد جمعیت مبتلا به چاقی را دارد در جزایر اقیانوس آرام است. در نائورو (سومین کشور کوچک جهان) ۹۴ درصد از ساکنان اضافه‌وزن دارند، در حالی که دیابت ۶۶ درصد از افراد بالای ۵۵ سال را مبتلا می‌کند. هر چند به دلیل جمعیت پایین این کشور درصدهای آن نمایانگر وضعیت کلی جهانی نیست.

در میان سایر کشورهای چاق، ایالات متحده قرار دارد. جایی که بیش از ۷۰ درصد بزرگسالان چاق یا دارای اضافه‌وزن هستند و این بیماری عامل اصلی مرگ و میر محسوب می‌شود. همین امر در مورد مکزیک نیز صدق می‌کند: حدود ۷۳ درصد از جمعیت بیش از وزن استاندارد خود را دارند. علاوه بر این، ۳۴ درصد از این افراد از چاقی مرضی (با BMI بیشتر از ۴۰) رنج می‌برند. بر اساس برآوردهای اطلس جهانی چاقی، در حقیقت، قاره آمریکا یکی از بیشترین آسیب‌پذیری‌های این بیماری را داراست که تاثیر اقتصادی سالانه آن تا سال ۲۰۳۵ معادل ۳.۷ درصد تولید ناخالص داخلی منطقه خواهد بود.

کشورهای اروپایی نیز در پیشبرد این اپیدمی نامرئی و ویرانگر مستثنی نیستند. بسیاری از مردم از رژیم غذایی مدیترانه‌ای که در اروپا بسیار تحسین شده است پیروی نمی‌کنند. مسئله‌ای که از ۱۹۸۰ روبه‌رشد بوده است. برای مثال، حدود ۲۴ درصد از جمعیت بزرگسال اسپانیا چاق هستند. اگر افراد دارای اضافه‌وزن را نیز در نظر بگیریم، این رقم به ۶۱.۶ درصد می‌رسد. «ماریا دل مار مالاگون»، رئیس انجمن چاقی اسپانیا (SEEDO) و استاد زیست‌شناسی سلولی در دانشگاه «کوردوبا» می‌گوید: «وضعیت بسیار نگران کننده است. اگر روند فعلی ادامه یابد، انتظار می‌رود که در سال ۲۰۳۵، چاقی ۳۷ درصد از جمعیت را تحت تأثیر قرار دهد. این امر به‌ویژه در کودکان نگران کننده است، زیرا تا آن تاریخ چاقی سالانه حدود ۲.۵ درصد در کودکان افزایش می‌یابد». همچنین داده‌های جمع آوری شده توسط WHO نشان می‌دهد که کشورهایی مانند یونان و ایتالیا دارای نرخ چاقی نزدیک به ۴۰٪ هستند.

ضربه مالی

چاقی به دلیل هزینه بالای بیماری‌های همراه آن، هزینه‌های بهداشت عمومی را بسیار بالا می‌برد. چاقی ۷۱ درصد از کل هزینه‌های درمان دیابت، ۲۳ درصد از هزینه‌های بیماری‌های قلبی عروقی و ۹ درصد از هزینه‌های سرطان را به عهده دارد. این بیماران - که امید به زندگی آنها به طور متوسط سه سال کاهش می‌یابد - به تعداد بیشتری از ویزیت‌های پزشکی، بستری شدن در بیمارستان، آزمایش‌های آزمایشگاهی و رادیولوژیک نیاز دارند. در کشورهای OECD، به طور متوسط، چاقی ۸.۴ درصد بار هزینه‌های درمانی را دارد و تولید ناخالص داخلی را ۳.۳ درصد کاهش می دهد. در برخی کشورها - مانند ایالات متحده - این بار حتی بیشتر است و به ۱۴ درصد می‌رسد.

همچنین یک سری هزینه‌های غیرمستقیم مربوط به چاقی است. مثلا اختلالات مرتبط با سلامت، غیبت از کار را افزایش می‌دهد، بهره‌وری را کاهش و نابرابری‌ها را افزایش می‌دهد. بر اساس مطالعه OECD به نام «بار سنگین چاقی»، «افرادی که حداقل یک بیماری مزمن مرتبط با اضافه وزن دارند، ۸ درصد کمتر در سال آینده شاغل خواهند شد».

اگرچه اضافه‌وزن برای مدت طولانی به عنوان یک مشکل انحصاری و متمایز کشورهای ثروتمند تلقی می‌شد، اما اکنون در کشورهایی با منابع محدود به سرعت در حال پیشرفت است. مهم‌تر از همه، در محیط‌های شهری آسیا و آفریقا، جایی که غربی‌سازی سبک زندگی باعث افزایش عادات بی‌تحرکی و تغذیه ضعیف‌تر این بیماری رشد چشمگیری دارد. کشورهای با درآمد متوسط پایین با جمعیت زیاد، مانند هند، پاکستان، اندونزی و نیجریه ممکن است به سرعت از الگوی کشورهای با درآمد متوسط بالا مانند مکزیک، برزیل و ترکیه پیروی کنند و شاهد افزایش سریع شیوع چاقی، به ویژه در میان افراد باشند.