به گزارش آتیه آنلاین، در واقع اگر نکات ایمنی به درستی رعایت نشود، آسیب‌های جدی به سلامت بدن به‌ویژه اسکلت استخوانی و ماهیچه‌ها وارد شده و در مواردی می‌تواند ازکارافتادگی زودرس را به دنبال داشته باشد. بیست‌وششم آذر، روز حمل‌ونقل است؛ بهانه‌ای برای پرداختن به آسیب‌های شغلی افرادی که در بخش حمل‌ونقل بار فعالیت دارند.

آسیب‌های شغلی در زمان حمل بار - به‌ویژه اگر بخشی از این کار به شکل دستی و بدون استفاده از ابزار باشد- به‌قدری شایع و البته مهم است که برای جلوگیری از این آسیب‌ها، کارفرمایان موظف به آموزش نحوه صحیح جابه‌جایی و حمل بار هستند. این آموزش‌ها تحت عنوان «آیین‌نامه حمل دستی بار» تنظیم شده است. در این آیین‌نامه، در دو فصل «تعاریف» و «مقررات عمومی» تقسیم‌بندی شده است. این قوانین را بدانید و در صورت فراهم نشدن شرایط مناسب برای کار، موارد را از کارفرما درخواست کنید.

تعاریف را بشناسیم

۱- حمل دستی بار: به شرایطی گفته می‌شود که وسایل بدون استفاده از ابزار جابه‌جا شده، بالا و پایین گذاشته شده، کشیده، چرخیده و یا هل داده شوند. ترکیبی از مواردی است که به آن اشاره شد.

۲- ارگونومی: همیشه در محل کار، در حین کار و انتخاب ابزار باید ارگونومی یا چیدمان و استفاده درست از ابزارها مدنظر قرار گیرد تا آسیب‌های جسمی به حداقل برسند. در بحث ارگونومی کار، فیزیولوژی کار نیز مطرح است. در فیزیولوژی کار، باید تناسب و توان شخص، متناسب با کار باشد.

۳- بار متعارف: به باری گفته می‌شود که از نظر شکل، اندازه، ابعاد، نوع، وزن و درجه حرارت آن به شکلی باشد تا افراد بتوانند آن را به راحتی و بدون آسیب جسمی، جابه‌جا کنند. اما بار سنگین، باری است که جابه‌جایی آن به بدن آسیب می‌رساند.

۴- ایستگاه کار: مکانی است که اشخاص به کمک تجهیزات و وسایل کار درحال فعالیت بوده و خارج از آن کارگران نباید فعالیت اضافه انجام دهند؛ مگر آنکه معادل آن هزینه یا امکاناتی دریافت کنند.

۵- بارهای بددست: به بارهایی گفته می‌شوند که برای نگهداشتن و بلند کردن آنها، مچ دست تا زاویه ۹۰ درجه خم شود. علاوه بر این، ممکن است بار لبه‌های تیز و بُرنده داشته و یا در جعبه یا ظرف‌هایی قرار گیرند که برای برداشتن، نگهداشتن یا جابه‌جایی آنها خطر آسیب وجود دارد. قرار گرفتن بار در کیسه‌هایی که از وسط پاره یا خم شوند نیز از دیگر موارد بارهای بددست است.

 مقررات عمومی: در این بخش درباره قوانین حمل دستی بار و نحوه کمک گرفتن از کارگران صحبت شد. حمل بار در مواردی که به آن اشاره می‌شود، ممنوع است:

۱- نسبت وزن به شخص: برای نوع کاری که انجام می‌شود، بار سنگین باشد. بار در جای نامناسب؛ یعنی در جایی بلند یا کوتاه (خارج از محدوده ران و شانه) قرار گرفته باشد. در این صورت برای جابه‌جایی امکان آسیب رسیدن به بدن افزایش می‌یابد.

۲- بسته و اندازه مناسب: وسایل نباید بسیار حجیم، بزرگ و یا دارای شکل خاصی باشند که مانع دید کامل شده و یا حمل آن به هر دلیل سخت باشد. وسایل نباید مرطوب، لغزنده و یا به شکلی بسته‌بندی شده باشند که برداشتن و جابه‌جایی آنها دشوار باشد. علاوه بر این نباید حجم آنها به شکلی پُر شده باشند که باعث به هم خوردن تعادل بار در حین حمل شود. وضعیت بسته‌بندی نیز باید به شکلی باشد که امکان جابه‌جایی، کشیدن، هل دادن و... آسان بوده و آسیبی به بدن وارد نسازد.

۳- اگر مناسب است: حمل دستی بار باید زمانی انجام شود که امکان جابه‌جایی وسایل آسان است. برای مثال شرایط جوی نامناسب، باعث آسیب به کارگران نشود. در شرایط جوی نامناسب، کار کردن می‌تواند به سلامت کارگران آسیب وارد کند. اگر در حین کار محدودیت‌هایی وجود داشته باشد- برای مثال ضرورت اقامت در محل برای جابه‌جایی بارها- باید شرایط مناسب استراحت، تغذیه، خواب و... برای کارگران فراهم شود.

از این آسیب به آن آسیب

حمل‌ونقل بار، کاری آسیب‌زاست. دلیل آن هم برداشتن، هل دادن یا کشیدن و بلند کردن بارهای مختلف با وزن، حجم و ساختار متفاوت است. به این موارد توجه کنید:

۱- سقوط: سقوط از ارتفاع بالاتر به پایین- هر ارتفاعی که باشد- و سقوط از سطحی به سطح دیگر، از موارد آسیب است.

 کنترل: برای جلوگیری از سقوط، حتماً بارهایی را جابه‌جا کنید که از نظر اندازه، وزن و ابعاد متناسب با ساختار بدنی و جثه شما باشد. همچنین از کفش مناسب استفاده کنید تا سطح اتکای شما افزایش یابد. در صورتی که دچار ترس از ارتفاع هستید و یا با افزایش ارتفاع دچار سرگیجه و حالت تهوع می‌شوید، در ارتفاع کار نکنید.

۲- فشار و رگ ‌به رگ شدن: هر نوع حرکت ناگهانی، برداشتن بارها بدون توجه به اصول صحیح حمل یا جابه‌جایی بار، وارد شدن فشار به تاندوها، ماهیچه‌ها و اعصاب به دلیل وزن یا شکل خاص جعبه‌ یا وسایل و رها شدن ناگهانی اشیاء روی بخشی از بدن، دلیل آسیب است.

 کنترل: اصول برداشتن وسایل را بیاموزید (توضیح تصویر را بخوانید). از برداشتن، هل دادن یا کشیدن اشیایی که وزن آنها بالاست، خودداری کنید؛ مگر اینکه از ابزاری برای کاهش فشار به بدن استفاده شود. وزن، اندازه و حجم وسایل باید متناسب با توان شما باشد.

۳- دیگر صدمه‌ها: افتادن اشیاء روی بدن، بریدگی یا قطع عضو دراثر افتادن اشیاء یا شکستن آنها، شکستگی یا دررفتگی اندام‌ها یا تاندون‌ها از دیگر آسیب‌هاست.

 کنترل: از لباس کار مناسب مانند کفش، لباس، دستکش، کلاه و... مناسب استفاده کنید تا مانع از ضربه و آسیب شود. در صورت بروز هرگونه آسیب، حتماً مراحل درمان را به سرعت آغاز کرده و تا بهبود کامل پیگیری درمان باشید.