فرسودگی شغلی و راهکارهای مقابله با آن

به گزارش آتیه‌آنلاین،‌ امروزه فشارهای کاری بیش از هر زمان دیگر بر دوش افراد سنگینی می‌کند. بسیاری از ما آن‌قدر درگیر مسئولیت‌های شغلی هستیم که متوجه نمی‌شویم، خستگی‌های روحی و جسمی‌مان فراتر از چیزی که تصور می‌کنیم رفته و ما را گرفتار فرسودگی شغلی کرده‌اند.

فرسودگی شغلی چیست؟

فرسودگی شغلی نوعی استرس مرتبط با کار و محیط کاری است. یعنی فرد از نظر جسمی یا روحی احساس خستگی شدید می‌کند که در نتیجه آن خود را فردی بی‌فایده، بی‌قدرت و پوچ می‌داند.

البته باید توجه داشت فرسودگی شغلی، به‌تنهایی نوعی علامت بیماری یا تشخیص پزشکی نیست، اما ممکن است با بیماری‌هایی مانند افسردگی همپوشانی داشته باشد یا احتمال ابتلا به افسردگی را افزایش دهد. با این‌حال فرسودگی شغلی و افسردگی با هم فرق دارند و روش‌های درمان‌شان هم متفاوت است.

آیا دچار فرسودگی شغلی شده‌اید؟

برای بررسی اینکه آیا گرفتار افسردگی شغلی شده‌اید، به سوالات زیر پاسخ دهید:

* درباره ارزش کارتان دچار شک و تردید شده‌اید؟
* با‌ بی‌میلی به محل کارتان می‌روید؟
* از کار یا همکاران‌تان فاصله گرفته‌اید؟
* زود از کوره درمی‌روید و صبر و تحمل‌تان کم شده است؟
* انرژی کافی برای انجام دادن درست کارها ندارید؟
* تمرکز کافی برای انجام کارتان ندارید؟
* از نتیجه کارتان راضی نیستید؟
* از شغل‌تان ناامید شده‌اید؟
* به توانایی‌های خود شک کرده‌اید؟
* برای فرار از احساسات منفی‌ به شغل‌تان، به غذای زیاد، الکل یا دارو پناه آورده‌اید؟
* آیا الگوی خواب‌تان تغییر کرده است؟
* آیا بدون دلیل پزشکی مشخص، دچار سردرد، دل‌درد یا مشکلات گوارشی شده‌اید؟

هرچه تعداد پاسخ‌های مثبت‌تان بیشتر باشد، نشان‌دهنده این است که احتمالا به افسردگی شغلی مبتلا شده‌اید.

چرا دچار فرسودگی شغلی می‌شویم؟

دلایل مختلفی می‌تواند فرد را گرفتار فرسودگی شغلی کند. از جمله:

* عدم کنترل: نداشتن اختیار درباره شیوه انجام کار، برنامه‌ریزی یا وظایف محوله
* نبود شفافیت در کار: ندانستن دقیق وظایف کاری که از شما انتظار می‌رود
* اختلاف با دیگران: رفتار نامناسب مدیران، همکاران، فشار اجتماعی یا تنش‌های محیط کار
* حجم زیاد یا کم کار: حجم بیش از حد کار یا برعکس و کارهای خیلی سخت یا بسیار ساده
* نبود حمایت شغلی: احساس تنهایی در محیط‌ کار
* عدم تعادل کار و زندگی: نداشتن تعادل مناسب بین کارهای محوله در محیط کار و کمبود وقت و انرژی برای رسیدن به مسائل شخصی

از میان موارد فوق، داشتن حجم کاری سنگین، مانند حرفه‌های پزشکی یا پرستاری، نداشتن تعادل بین کار و زندگی و کنترل کم بر حرفه، خطر ابتلا به فرسودگی شغلی را افزایش می‌دهند.

فرسودگی شغلی چه پیامدهایی دارد؟

اگر به فرسودگی شغلی مبتلا هستید اما توجه‌ای به درمان آن نکنید، مشکل شدیدتر شده و عواقب بدتری به همراه خواهد داشت که از آنها باید به موارد زیر اشاره کرد:
* احساس خستگی شدید و بی‌رمقی
* ناتوانی در مقابله با استرس‌های روزانه
* مشکلات خواب
* احساس غم، عصبانیت یا بی‌تفاوتی و بی‌احساسی
* پناه بردن به سبک زندگی ناسالم مانند الکل یا مواد مخدر
* ابتلا به بیماری‌های جسمی، مانند بیماری‌های قلبی، فشار خون بالا یا دیابت نوع ۲
* کاهش سیستم ایمنی بدن و بیماری‌های بیشتر

چگونه می‌توان با فرسودگی شغلی مقابله کرد؟

با اینکه بسیاری از عوامل فرسودگی شغلی در محل کار ممکن است خارج از کنترل باشند، با روش‌های زیر می‌توانید با این نوع فرسودگی مقابله کنید:

۱. بررسی گزینه‌های موجود

* با مدیر خود درباره مشکلات‌تان صحبت و در صورت امکان تغییراتی در کارتان ایجاد کنید.
* اهداف کاری واقع‌بینانه تعیین کنید.
* کارهای غیرضروری را به تعویق بیندازید.
* در نهایت اگر شرایط بهبودی ندارید به فکر تغییر شغل باشید.

۲. درخواست حمایت

* از افراد حرفه‌ای یا همکاران دلسوز، دوستان و خانواده کمک بگیرید.
* در کارگاه‌های آموزشی پیشگیری از فرسودگی شغلی و مسائل کاری شرکت کنید.

۳. ورزش

ورزش را وارد زندگی روزمره‌تان کنید. ورزش‌هایی مانند یوگا، مدیتیشن و تایچی از اضطراب می‌کاهند و فعالیت‌های فیزیکی به شما کمک می‌کنند که ذهن‌تان را از مسائل کاری جدا کرده و احساس آرامش کنید.

۴. خواب کافی

* داشتن خواب کافی موجب بازیابی انرژی و سلامت بدن‌تان می‌شود.

۵. تمرین ذهن‌آگاهی

با ذهن‌آگاهی می‌توانید چالش‌های حرفه و زندگی‌تان را بهتر کنترل کنید.

فرسودگی شغلی موضوعی جدی است که با توجه به آن می‌توانید جسم و روان‌تان را از بیماری دور کنید.