به گزارش آتیه‌آنلاین به نقل از روابط عمومی موسسه عالی پژوهش تأمین اجتماعی، فردین یزدانی مدیر گروه اقتصاد و سرمایه‌گذاری موسسه عالی پژوهش تأمین اجتماعی در وبینار «سیاست‌های حمایت اجتماعی در بخش مسکن، تجربه جهانی و چشم‌انداز ایران» که با همکاری مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری برگزار شد، سیاست‌های تأمین مسکن گروه‌های کم‌درآمد را تبیین کرد و گفت: بهبود کارایی نظام بازار مسکن، غلبه بر شکست بازار و توزیع منابع برای نتایج عادلانه طرح از دلایل دخالت دولت‌ها در بازار مسکن است.

وی در مورد مشکلات نظام حمایتی مسکن افزود: تشتت در سیاست‌گذاری، تعدد در اجرا، هدف‌گیری غیر مؤثر، فقدان شفافیت، نبود پیوند و هم‌افزایی بین برنامه‌های مسکن برنامه‌های تأمین اجتماعی، عدم بلوغ نظام مالی برای مسکن کم‌درآمدها ازجمله این مشکلات است.

یزدانی، عدم مشارکت بخش عمومی (شهرداری‌ها)، نبود پیوند هم‌افزا بین بخش دولتی، عمومی، خصوصی و مشارکت‌های مردمی، عدم بلوغ انبوه‌سازی و درنتیجه ارزان‌سازی مسکن،
نبود سیاست اجتماعی کلان و سیاست اجتماعی در بخش مسکن و درنتیجه گسیختگی نهادسازی برای مسکن اجتماعی را دیگر مشکلات حال حاضر دانست.

مدیر گروه اقتصاد و سرمایه‌گذاری موسسه عالی پژوهش تأمین اجتماعی گفت: متأسفانه طی سال‌های گذشته بر هدفمندی به‌سوی گروه‌های کم‌درآمد تأکید اندکی شده و با فقدان شفافیت اطلاعات چه در عرصه شیوه‌های پرداخت و چه درزمینهٔ برنامه‌ریزی و مدیریت مواجه بوده‌ایم.

وی با انتقاد از فقدان سیاست گزاری راهبردی واحد درزمینهٔ سیاست حمایتی ادامه داد: تشتت در برنامه‌های حمایتی و کنار گذاشتگی نسبی بخش وسیعی از گروه‌های کم‌درآمد و فعالین درزمینهٔ اقتصاد غیررسمی، هدفمندی اندک چه در ابعاد فضایی و چه درزمینهٔ عدالت اجتماعی، دامنه بسیار بالای نوسانات در حجم پرداخت یارانه، ایجاد انحرافات عملکردی در سازوکار بازار و فقدان ارتباط هدفمند بین نظام مالیاتی و نظام یارانه‌ای را شاهد هستیم.

یزدانی به برخی از ویژگی‌ها دوره گذار ساختار جمعیتی کشور اشاره کرد و گفت: کاهش نرخ رشد جمعیت شهری از ۱.۹ درصد در دوره ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۵ به ۱.۸ درصد در سه سال اخیر، کاهش نرخ رشد خانوار شهری از ۳.۳ درصد در دوره ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۵ به ۲.۶ درصد در سه سال اخیر، کاهش بعد خانوار شهری از ۳.۳ نفر در سال ۱۳۹۵ به ۳.۲ نفر در سال ۹۸، تشکیل سالانه ۴۷۰ هزار خانوار جدید  شهری در سه سال اخیر ازجمله این تحولات است.

وی تصریح کرد : همچنین در دوره ۱۳۹۵- ۱۳۹۰ به ازای هر ۱۰۰ خانوار جدید شهری بیش از ۹۹ واحد مسکونی، در طول سال‌های ۱۳۹۶ و ۱۳۹۷  به ازای هر ۱۰۰ خانوار جدید شهری بیش از ۵۹ واحد مسکونی ساخته‌شده است.

یزدانی در مورد تحولات تولید و عرضه مسکن گفت: با نگاهی به خط سیر این تحولات درمی‌یابیم که متوسط تعداد و عرضه مسکن (تکمیل‌شده) از ۶۳۴ هزار واحد در دوره ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۵ به ۴۰۰ هزار واحد  در دوره ۱۳۹۶ تا ۱۳۹۷ تنزل یافته، متوسط سالانه زیربنای تولیدشده  طی این ادوار از ۳۰ میلیون مترمربع به ۲۴ میلیون مترمربع کاهش‌یافته و متوسط سالانه تعداد واحدهای مسکونی پروانه‌های ساختمانی از ۵۰۰ هزار واحد مسکونی در دوره ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۵ به  ۳۵۰ هزار واحد مسکونی در دوره ۱۳۹۶ تا ۱۳۹۷ کاهش قابل‌توجه داشته است.

این کارشناس ادامه داد: درواقع بازار مسکن در حال گذار ساختاری از بازار مبتنی بر مالکیت به بازار مبتنی بر اجاره است و در تطابق با این تحول شیوه واگذاری، زمین باید در راستای توسعه اجاره‌داری حرفه‌ای تغییر یابد و سهم معنی‌داری از واگذاری‌های زمین معطوف به تولید مسکن استیجاری گردد.

وی بابیان اینکه روند اجاره‌داری رو به گسترش است، گفت: به نظر نمی‌رسد که دولت بتواند مشکل مسکن را در میان‌مدت از طریق مسکن ملکی حل کند چراکه تعداد خانوارهای اجاره‌نشین از ۵.۱ میلیون در سال ۱۳۹۰ به ۷.۱ میلیون در سال ۱۳۹۷ افزایش‌یافته است.

مدیر گروه اقتصاد و سرمایه‌گذاری موسسه عالی پژوهش تأمین اجتماعی گفت: نرخ اجاره‌نشینی از ۳۳ درصد در سال ۱۳۹۰ به ۳۷.۲ درصد در سال ۱۳۹۷ رسیده است و از سال ۱۳۹۵ به بعد، ۷۰ درصد خانوارهای جدید به شکل مستأجر وارد بازار مسکن شده‌اند.