به گزارش آتیه آنلاین، در حالی سال آبی گذشته را پشت سر گذاشتیم که به گواه آمارهای وزارت نیرو، این سال یکی از خشک‌ترین سال‌های آبی کشور در ۵۰ سال گذشته بود. سال آبی پیش‌رو هم گویا وضعیت بهتری ندارد. یک ماه از سال آبی جدید گذشته و هنوز آسمان در بسیاری از نقاط کشور ابری نیست.

برداشت برنج در شالیزارهای کشور قبل از رسیدن سال آبی جدید به اتمام رسید اما خشکسالی که پشت سر گذاشتیم، بر میزان تولید برنج به‌عنوان محصولی آب‌خواه تاثیر جدی گذاشت.

بسیاری از تولیدکنندگان قیمت‌گذاری روی محصول خود را به برداشت کامل محصول و بازگشت آن از شالیکوبی موکول کردند. همه انتظار داشتند با توجه به خشکسالی شدید سال آبی گذشته و کاهش تولید محصول در شمال کشور و دیگر استان‌های محل کاشت برنج، قیمت‌ها در بازار روندی صعودی به خود بگیرد.

گشتی در بازار نشان می‌دهد که قیمت قوت غالب جامعه در حال صعود است. قیمت هر کیلوگرم برنج مرغوب ایرانی به ۵۰ هزار تومان رسیده است و ارقام پر محصول که به اندازه صدری و هاشمی در بازار سال‌های گذشته طالب نداشتند، قیمتی نزدیک به ۴۰ هزار تومان دارند و مشتری‌هایشان افزایش یافته است. در برخی شهرهای استان‌های شمالی هم هر کیلوگرم برنج دم سیاه به قیمت ۳۷ هزار تومان مبادله می‌شود.

این ارقام نشان می‌دهد که خانوار ایرانی، برای خرید هر کیلوگرم برنج (با فرض ثابت بودن کیفیت محصول مورد تقاضا) دست کم یک و نیم برابر سال قبل باید هزینه کند تا نیاز غذایی خانوار را تامین کند.

ممنوعیت واردات عامل گرانی برنج

اگرچه تولیدکنندگان برنج، نبود آب و خشکسالی را عامل کاهش محصول و افزایش قیمت برنج معرفی می‌کنند اما دبیر انجمن واردکنندگان برنج در این رابطه نظر دیگری دارد.

مسیح کشاورز به ایسنا می‌گوید: اگر دوره ممنوعیت واردات برنج برداشته نشود و وارد کنندگان موفق نشوند برنج وارد بازار کنند برنج ایرانی و خارجی دچار افزایش قیمت کاذب خواهند شد.

وی بیان می‌کند: در ستاد تنظیم بازار درخواست پایان دوره ممنوعیت برنج داشتیم. هر چه این ممنوعیت ادامه‌دارتر شود، قیمت برنج ایرانی بالاتر رفته و دیگر بعد از آن واردات برنجی خارجی نمی‌تواند در کاهش قیمت‌ها موثر باشد. اگر تا اول آبان این ممنوعیت برداشته شود، قیمت برنج در بازار متعادل خواهد شد.

وی یاد آور می‌شود: سال ١٣٩٢ دولت به دلیل نگرانی‌هایی که سال ١٣٩١ در خصوص تامین برنج داشت، اقدام به واردات ۷۰۰ هزارتن برنج کرد و در بازار پیچید که واردات بی‌رویه صورت گرفته است. بعد از آن دولت بعدی به منظور جلوگیری از واردات بی رویه و با اعلام اینکه برنج ایرانی تهدید شده است، ممنوعیت واردات در دوره برداشت برنج را اعلام کرد. زیرا وقتی حجم بالایی برنج خارجی با قیمت های ارزان در بازار باشد برنج داخلی در معرض تهدید قرار می گیرد. اما با تغییر ارز واردات برنج از ترجیحی به نیمایی این اختلاف قیمت چندسالی است که بسیار کم شده و از طرفی در چند سال اخیر حدود ۴۰۰ هزارتن برنج وارد کشور و مصرف شده است و طبیعتا قدری نیست که باعث تهدید برنج ایرانی باشد. بنابراین این مصوبه کارکرد چندانی در شرایط فعلی ندارد.

وی در پاسخ به این سوال که آیا قیمت برنج ایرانی و خارجی در ماه‌های آینده بیشتر خواهد شد یا خیر؟ عنوان می‌کند: در حال حاضر برنج خارجی در بازار بسیار کم است و هرکسی که برنج دارد با هر قیمتی که تمایل دارد، می‌فروشد. برنج ایرانی هم وقتی به اصطلاح رقیبی نداشته باشد و برنجی هم که در سطح عرضه است روز به روز گران‌تر شود طبیعتا قیمت آن هم بالا می رود. یعنی اگر دوره ممنوعیت واردات برنج برداشته نشود و واردکنندگان موفق نشوند برنج وارد بازار کنند، برنج ایرانی و خارجی دچار افزایش قیمت کاذب خواهند شد.

یک سوم قیمت برنج به جیب دلالان می‌رود

کاهش عرضه برنج به بازار مهمترین دلیلی است که منجر به افزایش قیمت این محصول شده است. تولیدکننده و واردکننده برنج در این رابطه با هم اتفاق نظر دارند اما ذبیح الله اعظمی ساردوئی عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی افزایش قیمت برنج را ناشی از دخالت دلالان معرفی می‌کند.

او به خانه ملت می‌گوید: برنج از کشاورزان با قیمت حدودی هر کیلوگرم ۳۹ تا ۴۰ هزار تومان خریداری می‌شود اما با قیمت حدود ۶۰ هزار تومان به دست مصرف کنندگان می‌رسد، بر این اساس یک سوم قیمت این محصول به جیب دلالان و واسطه‌ها می‌رود.

البته او با اشاره به امکان کشت برنج در ۱۹ استان کشور اضافه می‌کند: در استانی مانند خوزستان حدود ۷ هزار هکتار از اراضی زیر کشت برنج نرفت و این اتفاق در استان‌های مانند فارس نیز رخ داده است.

این نماینده مجلس با اشاره به اینکه با برنامه‌ریزی می‌توانیم به راحتی میزان تولید برنج را تا حد بسیار زیادی افزایش دهیم، ادامه داد: برنج از کشاورزان با قیمت حدودی هر کیلوگرم ۳۹ تا ۴۰ هزار تومان خریداری می‌شود اما با قیمت حدود ۶۰ هزار تومان به دست مصرف کنندگان می‌رسد، بر این اساس یک سوم قیمت این محصول به جیب دلالان و واسطه‌ها می‌رود.

وی اضافه می‌کند: با نوسازی و بازسازی واحدهای شالی کوبی می‌توان از هدر رفت و تبدیل شدن حدود ۱۰۰ هزار تن برنج به ضایعات جلوگیری کرد. بهبود عملکرد در واحد سطح تولید برنج، می‌تواند به افزایش میزان تولید این محصول کمک فراوانی داشته باشد و نیاز به واردات را کم کند.

اعظمی ساردوئی بیان می‌کند: سالانه به ۳ میلیون ۲۰۰ هزار تن برنج نیاز داریم که ۲ میلیون ۲۰۰ هزار تن آن در داخل کشور تولید می‌شود، در شرایط اقتصادی فعلی و گرانی‌ها متاسفانه سرانه مصرف برنج هر ایرانی از ۳۶ کیلوگرم به کمتر از ۳۰ کیلوگرم کاهش پیدا کرده است.