آنکه جهان زیرسیگاری‌اش بود

اگر حسین پناهی زنده بود امروز اهل قلم تولد ۶۵ سالگی‌اش را جشن می‌گرفتند، اما این نویسنده و شاعر حساس، عارف، عاشق و نکته سنج، در ۴۸ سالگی بر اثر سکته قلبی فوت کرد.

به گزارش آتیه آنلاین، حسین پناهی، شاعر و نویسنده معاصر در ۶ شهریور ۱۳۳۵ در روستای دژکوه واقع در حوالی شهر سوق از توابع شهرستان کهگیلویه در استان کهگیلویه و بویراحمد زاده شد. او لر تبار و از ایل طیبی بود. پناهی بازیگری را نخست از مجموعه تلویزیونی محله بهداشت آغاز کرد. سپس چند نمایش تلویزیونی با استفاده از نمایشنامه‌های خودش ساخت. با پخش نمایش دو مرغابی در مه از تلویزیون که علاوه بر نوشتن و کارگردانی خودش نیز در آن بازی می‌کرد، درخشید و با پخش نمایش‌های تلویزیونی دیگرش طرف توجه مخاطبان خاص قرار گرفت. نمایش‌های دو مرغابی در مه و یک گل و بهار که پناهی آنها را نوشته و کارگردانی کرده بود، بنا به درخواست مردم به دفعات از تلویزیون پخش شد. در دهه شصت و اوایل دهه هفتاد، او یکی از نوآورترین نویسندگان و کارگردانان تلویزیون بود. به دلیل فیزیک کودکانه و شکننده، نحوه خاص سخن گفتن، سادگی و خلوصی که از رفتارش می‌بارید و طنز تلخش بازیگر نقش‌های خاص بود.

با این که او در خاطر عموم مردم به عنوان بازیگر ثبت شده و با این پیشینه به یاد آورده می شود، اما حسین پناهی بیشتر شاعر بود و این شاعرانگی در ذره‌ذره جانش نفوذ داشت. نخستین مجموعه شعر او با نام من و نازی در ۱۳۷۶ منتشرشد. این مجموعه شعر تاکنون بارها تجدید چاپ و به چندین زبان زنده دنیا ترجمه شده‌است.

وی در ۱۴ مرداد ۱۳۸۳ در سن ۴۸ سالگی بر اثر سکته قلبی درگذشت و در قبرستان شهر سوق (واقع در استان کهگیلویه و بویر احمد) به وصیت خود وی و به دلیل اینکه مادرش در آنجا دفن شده بود به خاک سپرده شد. علت مرگ وی بنا به گواهی فوت ایست قلبی بوده‌است.

پناهی نویسنده و شاعر

حسین پناهی شاعر و نویسنده ای پرکار بود. علاوه بر فیلمنامه و نمایشنامه های متعدد، از وی کتابهای بسیاری نیز چاپ و منتشر شده است. از جمله این کتاب‌ها، می توان از نامه‌هایی به آنا، به وقت گرینویچ، افلاطون کنار بخاری، سالهاست که مرده‌ام، ستاره‌ها، کابوسهای روسی، نمی‌دانم‌ها، من و نازی، من و نازی (۲)، جهان زیر سیگاری من است، نوید یک روزبلند نورانی، نامه‌هایی به آنا (۲)، خروسها و ساعتها، دو مرغابی در مه، راه با رفیق، چیزی شبیه زندگی، بی بی یون، سرودی برای مادران، سلام خداحافظ نام برد. علاوه بر اینها سه اثر با شعر و صدای حسین پناهی نیز منتشر شده‌است: «سلام خداحافظ» و «ستارها» و «راه با رفیق».

کتاب‌هایی نیز در زمینه نقد آثار حسین پناهی منتشر شده‌است که از جمله آنها می‌توان به: من حسین ام پناهی ام نوشته علی مراقب، فیلسوف دیوانه اثر نصرالله حکمت و کلماتی که قلبشان از مشتشان بزرگ‌تر است نوشته لیلا کردبچه و حرمت آویشن نوشته آرش حاذق نژاد اشاره کرد.

آنکه جهان زیرسیگاری‌اش بود

راوی مرگ، زندگی و عشق

حسین پناهی شاعری نیمایی است که بیشتر اشعار خود را به شیوه شعر سپید و موج نو سروده است و در سروده هایش مانند بیشتر اشعار دهه ۷۰ خورشیدی زیاد درگیر ادبی بودن شعر نیست. شعر پناهی از نظر صورت به سبک شعر سپید و بیشترین آرایه های ادبی مورد استفاده او تکرار و تشبیه است و حیرت، یأس، مرگ اندیشی، آرزوی بازگشت به روستا و دوره کودکی مهمترین مضامین شعری وی به حساب می آیند. پناهی شاعری است که سعی دارد بیشتر به درونمایه شعر توجه داشته باشد تا اینکه خود را درگیر ظواهر شعر کند. در ادامه بر برخی از آثار ادبی او در قالب کتاب های منظوم همچون کتاب شعر و آثار منثور مانند نمایشنامه ها و داستان ها گذری کوتاه داریم.

نامه‌هایی به آنا پرفروش ترین کتاب حسین پناهی در نمایشگاه کتاب ۱۳۹۴ خورشیدی بوده است. چاپ دوم نامه‌هایی به آنا از حسین‌ پناهی در ۴۴ صفحه عرضه شد. این کتاب با نوشته‌ای با دست‌خط و امضای حسین پناهی به تاریخ پاییز ۱۳۷۸ خورشیدی شروع شده است.

من و نازی به اعتقاد خیلی ها مهم ترین دفتر شعر حسین پناهی به شمار می آید. شعر پناهی در عین سادگی، گاهی اوقات فضای وهم آلودی رو به تصویر می کشد که درک این ابهام چندان آسان نیست. در ابتدای بیشتر دفترهای شعر پناهی یک مقدمه با عنوان در کودکی و یک سالشمار زندگی وجود دارد که در بیشتر مواقع به وسیله یغما گلرویی گردآوری شده است.

دو مرغابی در مه نمایشنامه ای است که به سرگذشت زن و شوهری به نام الیاس و اکرم می پردازد که از روستا به تهران آمده اند. شاعرانگی روستا و طبیعت بکر از مرد شخصیتی ساخته که سودای نویسندگی در سر بپروراند و به نوشتن رمان یا داستانی بزرگ در زندگی فکر می کند. الیاس در زرق و برق شهر دودآلود و پر از توهم می آید، می رود، یادداشت می نویسد و نکته پردازی می کند، به امید اینکه روزی، روزگاری به آنچه در عمق رؤیایش گنگ و مه آلود مانده دست یابد. الیاس و اکرم با اسم های مستعار الیوت و ماریا همدیگر را صدا می زنند. دو مرغابی در مه در واقع نوعی تراژدی مدرن محسوب می شود، تراژدی که در آن تخیل پویای انسان به توهم تبدیل می شود و این هم بدترین نوع تراژدی است. نمایشنامه دو مرغابی در مه از جمله مهمترین آثار حسین پناهی به شمار می‌آید که بارها و بارها به وسیله  کارگردان های مختلف تئاتر مورد بازنویسی و اجرا  در داخل و خارج کشور قرار گرفته است.

بی‌بی یون نیز یکی از آثار برجسته ادبی حسین پناهی به شمار می رود که داستان دختر جوانی محسوب می شود که در گذرگاه‌ها دشوار زندگی در جست‌جوی سعادت است. او مدتی در روستای بی‌بی یون معلم زنان بی‌سواد بوده است. در خلال این داستان اتفاقات گوناگونی رخ می‌دهد که به تغییرات اساسی در روحیات و اخلاقیات این دختر جوان منجر می شود.

خروسها و ساعتها در حقیقت تنها کتاب داستانی است که پناهی منتشر کرده است. خروسها و ساعتها دارای زبان و ادبیاتی مخصوص است و گاه به سادگی یک متن علمی قابل فهم می ماند و گاه چون یک شعر سپید شهری پشت کلمات آن نهفته به نظر می رسد. داستان های خروسها و ساعتها البته خوب، خواندنی و نوازنده یک زندگی هستند. خروسها و ساعتها از هفت داستان کوتاه به وجود آمده است.

کد خبر: 26344

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • 8 + 3 =