به گزارش آتیه آنلاین، نظم و نظم‌پذیری در زمره مهم‌ترین رسالت‌های آموزشی و پرورشی نظام‌های تعلیم و تربیت به شمار می‌آید و نظم‌پذیری دانش‌آموزان تا حد زیادی با رفتار آموزشی و اجتماعی و نقش الگویی معلم همبستگی دارد و فرآیند ایجاد نظم‌پذیری در دانش‌آموزان توسط معلم سبب می‌شود تا دانش‌آموزان با او همانندسازی کنند اما با توجه به شرایط کرونایی و عدم حضور دانش‌آموزان در مدارس، نظم و نقش‌پذیری می‌تواند با بحران روبرو شود. آموزش الکترونیکی یکی از مهم‌ترین ارکان در آموزش به شمار می‌رود و با استفاده از آموزش الکترونیکی می‌توان خیلی سریع و راحت به خودآموزی پرداخت. در این شیوه آموزش با استفاده از فناوری روز در امر تعلیم و تربیت می‌توان گام‌های مؤثری درزمینهٔ آموزش همگانی و ارتقای سطح دانش جامعه برداشت. آموزش الکترونیکی و مجازی در کنار مزایایی که دارد می‌تواند برای دانش‌آموزان و کسب مهارت‌های اجتماعی لازم برای نقش‌پذیری در بزرگسالی دارای موانعی باشد. در حال حاضر یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های آموزشی در شرایط کرونایی متوجه کلاس اولی‌ها است؛ زیرا تجربه آموزش حضوری در مدرسه را ندارند و همین امر آموزش را سخت می‌کند. کودکان در پایه اول دبستان به دلیل شرایط سنی از آستانه صبر و حوصله کمتری برخوردارند؛ بنابراین معلم و والدین که این روزها فرزندشان را در آموزش صحیح یاری می‌کنند، باید تلاش کنند تا فضای آموزش مجازی و محتوای آموزشی را به شکلی مهیج و کوتاه در اختیار دانش‌آموزان قرار دهند.

 همچنین عدم همکاری دانش‌آموزان یکی دیگر از مشکلات آموزش مجازی است. در آموزش حضوری مهم‌ترین مهارتی که دانش‌آموزان می‌آموزند مهارت‌های اجتماعی و مهارت برقراری ارتباط مؤثر و داشتنِ روابط اجتماعی با همسالان در جامعه است؛ اما کلاس‌های مجازی، فرصتِ داشتن روابط اجتماعی و بودن در گروه همسالان را از بین می‌برد. همچنین در فرآیند نقش‌پذیری و اجتماعی شدن کودکان مدارس نقش مهمی را ایفا می‌کنند. آموزش حضوری در مدارس فرآیندی رسمی است و برنامه شخصی مشخصی وجود دارد که برخی جامعه شناسان آن را برنامه «آموزش پنهان» نامیده‌اند. در مدارس از کودکان انتظار می‌رود به‌موقع در کلاس حاضر باشند در کلاس آرام باشند، مقررات انضباطی مدرسه را بپذیرند و نسبت به آن پاسخگو باشند. در مدارس از طریق آموزش‌های مهارت محور برای کودکان می‌توان بزرگسالانی بااحساس مسئولیت را پرورش داد. حال با توجه به شرایط کرونایی و آموزش مجازی فرصتِ داشتن روابط اجتماعی و بودن در کنار همسالان از بین می‌رود. کودکان فرصت یادگیری در برنامه‌های گروهی تقویت روحیه همکاری و مشارکت و مسئولیت‌پذیری را از دست می‌دهند وابستگی کودکان به وسایل الکترونیکی به‌ویژه گوشی تلفن همراه بیشتر می‌شود. در تعاریف نقش‌پذیری کودکان یکی از عوامل مهم ارتباط رودررویی دانش‌آموز با معلم یا فرد مربی است که در شرایط آموزش مجازی این امکان وجود ندارد. حال باید دید در سیستم آموزش مجازی چه‌کارهایی باید در جهت بالابردن روحیه همکاری کودکان و فرایند اجتماعی شدن و نقش‌پذیری آنان انجام شود. انتظار می‌رود در سیستم آموزشی و آموزش مجازی به دلیل برقراری ارتباط مؤثر، همچنین بالابردن روحیه همکاری و نقش‌پذیری دانش‌آموزان ارتباط به‌صورت الکترونیک تصویری وجود داشته باشد یا جلساتی به‌صورت حضوری با رعایت پروتکل‌های بهداشتی برای کودکان برگزار گردد و ایجاد شرایطی برای برقراری ارتباط تصویری و بحث و گفتگو برای دانش‌آموزان باعث می‌شود تا تشویق شوند از خود کنجکاوی و ابتکار بیشتری نشان دهند و خلاقیت‌های خود را به منصه‌ی ظهور برسانند. تربیت کادر آموزشی مدارس در جهت آموزش الکترونیکی می‌تواند کمک شایانی به کودکان برای نقش‌پذیری و اجتماعی شدن داشته باشد. انتخاب سبک فرزندپروری صحیح آموزش مهارت، تاب‌آوری و افزایش مقاومت کودکان در این شرایط به کودکان در جهت آموزش نقش‌پذیری می‌تواند کمک کند. با توجه به مطالب ارائه‌شده در این مقاله می‌توان نتیجه گرفت که آموزش فضای مجازی برای نقش‌پذیری دانش‌آموزان، دارای مزایا و معایبی است که به‌تفصیل به آن پرداخته شد و کیفیت آن در نقش‌پذیری دانش‌آموزان بسیار مؤثر است.

آتنا افشار/ مشاور و درمانگر کودک