به گزارش آتیه آنلاین؛ روزها به‌سرعت در حال سپری شدن است و با یک‌چشم برهم زدن، شب یلدای ۱۳۹۹ هم از راه رسید. شبی که جایگاه و ارزش آن از دیرباز تا به امروز بر هیچ کس پوشیده نیست. شب چله یا شب یلدا، بلندترین شب سال با شب‌نشینی مردم ایران کنار خانواده‌های خود برگزار می‌شود و مجالی است برای تکرار هر آنچه روزگاری، سرمشق خوبی‌هایمان بوده است و امروز بر روی طاقچه عادت‌هایمان غبار می‌گیرد و فراموش می‌شود. میان این سطرهای شادی باید پرانتزی باز کرد و نوشت؛ افسوس که در این شب در دل خیلی از مردم غم بیدارتر از هر شب دیگری است و این دل‌ها یک دقیقه بیشتر باید باغم سر کنند. جشنی که مردم در این شب برگزار می‌کنند، بسیار خاطره‌انگیز و خاص رقم می‌خورد اما یلدای امسال ممکن است به دلیل شیوع ویروس کرونا، با دور هم جمع شدن این شب خاص و خاطره‌انگیز به شبی مرگ‌بار و غم‌انگیز تبدیل شود.

دکتر مسعود یونسیان اپیدمولوژیست در گفتگو با آتیه آنلاین می‌گوید: مهمانی و دورهمی ها، بخصوص درصورتی‌که به‌طور هماهنگ و گسترده انجام شوند، نظیر آنچه ممکن است در شب یلدا رخ دهد، قطعاً می‌توانند نقش بسیار پررنگی در گسترش و شیوع بیماری کووید-۱۹ داشته باشند.

ویروس کرونا، ماهیتی مواج دارد

یونسیان در پاسخ به سؤال، این ویروس و همه‌گیری آن تا چه اندازه نسبت به قبل افزایش داشته است؟ گفت؛ در خصوص وضعیت همه‌گیری این بیماری باید به ماهیتِ «مواج» آن توجه کنیم. منظور از مواج این است که با کاهش مراقبت‌ها و با کاهش رعایت پروتکل‌ها، درنتیجه انتقال و تعداد موارد تشخیص داده‌شده و مسلماً تعداد بستری‌ها و متأسفانه مرگ افزایش می‌یابد و زمانی که دوباره رفتار مردم و سازمان و نهادها تغییر می‌کند و به سمت مراقبت بیشتر می‌روند، باز روند کاهشی را مشاهده می‌کنیم.

او ادامه افزود: همان‌گونه که در اخبار و رسانه‌ها دیده و شنیده‌ایم، این بیماری به شکل موج‌هایی نه در ایران بلکه در کل دنیا انتشار پیدا می‌کند. در حال حاضر به‌جز در بعضی از شهرهای استان‌های شمالی و به‌صورت پراکنده در بعضی از دیگر مناطق، موج سوم این بیماری را تقریباً اکثر شهرها پشت سر گذاشته‌اند.

تغییر رفتار مردم، باعث کاهش دوباره بیماری می‌شود

مسعود یونسیآن‌همچنین اظهار کرد: می‌توان گفت دلیل کاهش موج سوم بخشی ناشی از همان رفتار مواج این بیماری است که بعد از مدتی افزایش ابتلا و مرگ‌ومیر بالا و متعاقب تغییر رفتار مردم، باعث کاهش دوباره بیماری می‌شود و بخشی از آن‌هم مربوط به مداخلات و برنامه‌های جامعی است که تحت عنوان طرح شهید سلیمانی اجرا گردیده است.

موج چهارم کرونا ویروس و اقدامات لازم

مهم‌ترین نکته‌ای که باید به آن توجه داشت دو اقدام اساسی است که وزارت بهداشت و متولیان امر باید انجام دهند، اما تابه‌حال به‌طور مؤثری انجام‌نشده:

۱- جداسازی افرادی که مبتلا به بیماری شده‌اند ولی نیاز به بستری ندارند. در حال حاضر این افراد به منزل فرستاده می‌شوند و دیگران را آلوده می‌کنند.

۲- پیگیری موارد تماس یافته با بیماران که متأسفانه یا اصلاً این پیگیری را نداشتیم و یا مؤثر نبوده است.

او افزود: در دوران اوج بیماری ممکن است این کار غیرممکن باشد، زیرا تعداد بیماران آن‌قدر زیاد است که فرصت انجام آن برای همه بیماران ممکن است وجود نداشته باشد. ولی در شرایطی که تعداد بیماران کاهش می‌یابد، (شرایطی که در چند روز آینده انشالله پیش روی ما خواهد بود) این کار عملی‌تر خواهد بود، لذا اگر اقدام خردمندانه‌ای در این خصوص انجام نگیرد قطعاً با موج چهارمی روبه‌رو می‌شویم و ممکن است پیامدهای آن به همین بزرگی و یا حتی بیشتر باشد.

مسعود یونسیان با اشاره به روند شیوع ویروس کرونا از ابتدا تاکنون گفت: موج سوم از موج دوم بزرگ‌تر بوده است. اگرچه موج دوم از موج اول بزرگ‌تر نبود اما دلیل آن تعطیلی نسبتاً گسترده‌ای بود که در اوایل فروردین‌ماه اعمال شد و لذا دلیلی وجود ندارد که موج چهارم از موج سوم الزاماً ازنظر تعداد بیماران کوتاه‌تر باشد.

این اپیدمولوژیست در پاسخ به این سؤال که اگر مردم رعایت نکنند چه پیامدهایی در انتظارمان خواهد بود، تأکید کرد: اگر مردم رعایت نکنند و مهم‌تر از آن اگر حوزه‌های بهداشت و درمان که باید جداسازی افرادی که نیاز به بستری ندارند و همچنین پیگیری افرادی که با این بیماران تماس داشته‌اند را دنبال کنند، به وظیفه خود عمل نکنند، قطعاً موج چهارم هم خواهیم داشت.

هرگونه اجتماعی باعث انتقال می‌شود

وی، در پاسخ به سؤال در دورهمی هایی که صورت می‌گیرد به‌خصوص شب یلدا چه خطراتی وجود دارد و با برگزاری شب یلدا ممکن است چه اتفاقاتی رخ دهد؟ گفت: در ابتدا باید توجه داشته باشیم که دورهمی ها الزاماً تنها عامل اصلی انتقال این بیماری نیستند و هرگونه اجتماعی باعث انتقال می‌شود. خیلی از مراجعاتی که به ادارات یا مراکز خرید صورت می‌گیرد و یا تجمعاتی که بدون دلیل موجه صورت می‌گیرد (نظیر مراسم تدفین مقامات که متأسفانه مکرراً و بدون توجه به هرگونه پروتکل‌های بهداشتی انجام‌شده و می‌شود)، نیز باعث این موضوع است که باید از آن‌ها پرهیز شود و خیلی از امور باید اصلاح شوند. درعین‌حال، مهمانی و دورهمی ها، بخصوص درصورتی‌که به‌طور هماهنگ و گسترده انجام شوند، نظیر آنچه ممکن است در شب یلدا رخ دهد، قطعاً می‌توانند نقش بسیار پررنگی در گسترش و شیوع بیماری کووید-۱۹ داشته باشند.

پروتکل‌ها در یلدا و مهمانی‌ها به‌تدریج نادیده گرفته می‌شود

او همچنین بیان کرد: معمولاً در شروع مهمانی‌ها افراد ادعا دارند که رعایت می‌کنند و بافاصله از هم می‌نشینند، ولی به‌تدریج که کمی گرم صحبت می‌شوند یا در هنگام پذیرایی ماسک‌ها برداشته می‌شود و به بهانه صحبت‌های دو نفره افراد نزدیک‌تر به هم می‌نشینند و به‌تدریج خطرات این بیماری را فراموش می‌کنند و درنهایت در زمان خداحافظی و بعدازآن متوجه می‌شوند که هیچ پروتکلی رعایت نشده!

چند باور اشتباه

یونسیان در ادامه به چند باور اشتباه که در میان مردم رایج است اشاره‌کرده و موارد زیر را ازجملۀ آن‌ها برشمرد:

۱- بعضی احساس می‌کنند این ویروس فقط از افراد بیگانه منتقل می‌شود و ویروس موجود بامعرفتی است که از افراد خودمانی انتقال نمی‌یابد! باید بدانیم که هیچ تفاوتی بین فرد غریبه و آشنا وجود ندارد که ما تصور، هنگام ملاقات با افراد آشنا در امان هستیم.

۲- تصور اینکه حتماً بیماری از افراد علامت‌دار منتقل می‌شود. حدود نیمی از افرادی که آلوده می‌شوند هرگز علائم بیماری را نشان نمی‌دهند ولی توانایی آلوده کردن افراد حساس و ایجاد بیماری شدید در آن‌ها، بخصوص سالمندان و افراد داری بیماری‌های زمینه‌ای را دارند.

 ۳- باور غلط دیگر این است که حتماً بیماری باید در همان روزی که تماس صورت گرفته یا فردای آن ظاهر شود. باید بدانیم متعاقب تماس بین فرد حساس با فرد آلوده یا سطوحی که قبلاً توسط افراد بیمار آلوده شده‌اند، به‌طور متوسط حدود ۴ الی ۵ روز و حتی گاهی ۱۴ روز بعد علائم بیماری ظاهر می‌شود. لذا در بسیاری از موارد حتی افراد ممکن است به خاطر نیاورند کجا آلوده شده‌اند و اغلب افرادی که در مهمانی‌ها حضور می‌یابند، پس از ابتلا به این بیماری انکار می‌کنند که از دورهمی ها و مهمانی‌ها مبتلا شده‌اند.

تنها راه ممکن، «نرفتن» است

برای جلوگیری از این موضوع تنها راه ممکن «نرفتن» است؛ زیرا با قرار گرفتن در این مجالس حتی اگر بخواهید رعایت و رفتار پیشگیرانه انجام دهید به‌عنوان فرد منزوی شناخته می‌شوید و به عبارتی مجبورید خود را همرنگ جماعت کنید.

انسان عاقل بهتر است در مکان‌هایی که امکان خطر می‌رود و سودی برایش ندارد شرکت نکند.

یلدا را مجازی برگزار کنیم

این اپیدمولوژیست در پایان تأکید کرد: «توصیه من برای شب یلدای امسال این است که آن را به‌صورت مجازی برگزار کنیم و با افرادی که دوستشان داریم تماس تلفنی و یا با استفاده از فضای مجازی تماس تصویری بگیریم و به‌این‌ترتیب در کنار یکدیگر بودن را احساس کنیم تا مجبور نشویم خدای‌ناکرده در عزای یکدیگر گرد هم بیاییم. بهتر است با رعایت کردن برخی موارد، جان خود و عزیزانمان را به خطر نیندازیم...»

ازاین‌روی، اگر می‌خواهیم در سال‌های بعد شب یلدای دیگری در کنار عزیزانمان داشته باشیم، تنها راه‌حل رعایت کردن و نرفتن به دورهمی ها و میهمانی‌ها است.

فاطمه شکاری