به گزارش آتیه‌آنلاین، اوکراین مدت‌هاست که بدل به زمین رویارویی استراتژیک آمریکا و روسیه شده است. حال به نظر می‌رسد که این تنش‌ها نه تنها جدی‌تر شده بلکه احتمال یک درگیری تمام‌عیار در این منطقه نیز دیگر چندان دور از انتظار نیست.
زمین داغ اوکراین
وزارت دفاع اوکراین اخیراً اعلام کرد که روسیه پس از پایان رزمایش اخیر، تعدادی از واحدهای نظامی خود را در نزدیکی مرز با اوکراین باقی گذاشته و تعداد سربازان روسی مستقر در این مناطق اکنون به ۹۰ هزار نفر رسیده است. بنا به بیانیه وزارت دفاع اوکراین، نیروهای مسلح روسیه اخیراً چندین رزمایش بزرگ با شرکت واحدهای گوناگون از جمله نیروهای هوابرد در این مناطق برگزار کرده‌اند و پس از پایان رزمایش بخشی از سپاه ۴۱ نیروی زمینی روسیه در فاصله ۲۶۰ کیلومتری مرز اوکراین باقی مانده است.
وزارت دفاع اوکراین در بخشی از بیانیه خود اعلام کرد: «باید در نظر داشت که حکومت روسیه همواره از تجمع نیرو با هدف اعمال فشار سیاسی به کشورهای همسایه بهره‌برداری می‌کند.» گفتنی است که تجمع حدود صد هزار نفر از نظامیان روسیه در جوار مرزهای اوکراین در بهار امسال دولت این کشور و قدرت‌های غربی را نگران کرده بود ولی پس از مدتی این نیروها به پایگاه‌های اصلی خود بازگشتند.
تصاویری که توسط شرکت آمریکایی «ماکسار تکنولوژی» در اختیار رسانه‌ها قرار داده نشان می‌دهند که حدود هزار خودروی نظامی در اطراف شهر یلنیا واقع در ۲۵۰ کیلومتری مرز با اوکراین مستقر شده‌اند. شرکت «ماکسار تکنولوژی» روز سه‌شنبه به خبرگزاری رویترز اعلام کرد: «با مقایسه تصاویر ماهواره‌ای ماه‌های اخیر می‌توان به این نتیجه رسید که این تجهیزات شامل تانک، نفربرهای زرهی، سامانه‌های موشک‌انداز و تجهیزات کمکی آنها از اواخر ماه سپتامبر به مرور وارد این منطقه شده‌اند». این در حالی است که کاخ کرملین روز چهارشنبه ضمن تکذیب این گزارش گفت روسیه متناسب با ضرورت‌ها نیروهای نظامی خود را در نقاط مختلف کشور مستقر می‌کند. «دیمیتری پسکوف»، سخنگوی کرملین روز چهارشنبه در کنفرانسی خبری اظهار داشت: «روسیه هر کجا که لازم بداند حضور نیروها در قلمرو خود را حفظ می‌کند.»
از سوی دیگر، پنتاگون اعلام کرد که آمریکا تحرکات «غیرمعمول» نیروهای روسیه در نزدیکی مرز با اوکراین را تحت نظارت دارد. به گزارش پایگاه جاست د نیوز، در بحبوحه گزارشات دال بر اینکه مسکو حدود ۹۰ هزار نیرو در نزدیکی مرز با اوکراین مستقر کرده است، «جان کربی»، سخنگوی پنتاگون روز جمعه در کنفرانسی خبری گفت: «ما به نظارت دقیق ادامه می‌دهیم.» وی افزود: «بدون اینکه در حال حاضر به جزئیات بیشتری بپردازم، فکر می‌کنم مسئله واقعا مساله مقیاس است. مساله ابعاد یگان‌هایی است که ما شاهد آنها هستیم.» کربی تصریح کرد: «هرگونه اقدام بزرگ یا تهاجمی از سوی روسیه نگران‌کننده است.»
این در حالی است که سخنگوی پنتاگون پیشتر تاکید کرد که واشنگتن تمایل دارد کانال‌های ارتباطی با مسکو در سوریه را باز نگه دارد و ایالات متحده از نزدیک وضعیت مرزهای روسیه با اوکراین را دنبال می‌کند. وی در واکنش به گزارش‌ها در خصوص تحرکات نظامی روسیه در نزدیکی مرزهای با اوکراین گفت: «ما از گزارش‌ها درباره فعالیت نظامی غیرعادی روسیه در آنجا باخبر هستیم.» سخنگوی پنتاگون همچنین تصریح کرد: «من نمی‌توانم در خصوص اهداف و مقاصد روسیه اظهارنظر کنم؛ اما ما این منطقه را از نزدیک تحت نظر داریم، همانطور که همیشه انجام می‌دهیم. ما به مشورت و رایزنی با هم‌پیمانان و شرکای خود در خصوص این مسأله ادامه خواهیم داد.» وی تاکید کرد: «هرگونه تنش یا اقدام خصمانه باعث نگرانی شدید آمریکا خواهد شد.»
بازی‌های دیپلماتیک
تحرک نیروهای روسیه در مرز با اوکراین آنچنان موضوع مهمی است که بنا به گزارش رسانه‌ها، یکی از محورهای سفر رئیس سیا به روسیه همین موضوع بوده است. براساس گزارش سی‌ان‌ان، رئیس سیا به دستور رئیس‌جمهوری آمریکا به مسکو سفر کرده بود تا درباره تقویت قوای روسیه در نزدیکی مرز اوکراین به کرملین هشدار داده و مشخص کند که چه چیزی محرک اقدامات روسیه است.
به گزارش شبکه خبری سی‌ان‌ان، چندین منبع مطلع آمریکایی و اوکراینی آگاه از این نشست گفتند که در جریان سفر بی‌سابقه «ویلیام برنز»، رئیس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) به روسیه، او مذاکراتی با مقام‌های امنیتی ارشد کرملین داشت که مستقیما در این فعالیت نظامی دست دارند. سفر ویلیام برنز در شرایطی انجام شد که آمریکا به شدت نگران تحرکات نیروهای روسیه و تجمیع تجهیزات آن در نزدیکی مرز شمالی اوکراین است. دولت بایدن اخیراً تلاش‌هایی برای کاهش تنش‌های رو به رشد میان کی‌یف و مسکو انجام داده است.
منابع مطلع به سی‌ان‌ان گفتند که به دنبال برگزاری نشست‌هایی در روسیه، ویلیام برنز برای حل و فصل این تنش‌ها تلفنی با «ولودیمیر زلنسکی»، رئیس‌جمهوری اوکراین گفت‌وگو کرد. همچنین روز پنج‌شنبه یک مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا برای حمایت از این تلاش‌ها عازم کی‌یف شد. این در حالی است که برخی منابع به سی‌ان‌ان می‌گویند که روسیه ممکن است برای یک تهاجم آماده شود، در حالی که دیگران معتقدند آنها در حال برگزاری مانور هستند یا صرفا قصد ترساندن اوکراین را دارند.
براساس این گزارش، رئیس سیا در نشست‌هایش در مسکو تلاش کرد به روسیه نسبت به هرگونه برنامه‌ای برای تهاجم هشدار داده و تاکید کند که آمریکا از نزدیک تمام تحرکات نظامیان روسیه را زیر نظر دارد. شبکه خبری سی‌ان‌ان در ادامه گزارش داد که این مقام اطلاعاتی آمریکا در سفر دو روزه اخیر خود همچنین ابراز نگرانی کرد که روسیه در حال نزدیک شدن به استفاده از صادرات‌های گازی خود به عنوان یک امتیاز است، آن هم در شرایطی که پیش‌بینی می‌شود اوکراین و دیگر کشورهای اروپا در زمستان با بحران‌های انرژی روبرو شوند.
از سوی دیگر، شماری از جمهوری‌خواهان آمریکا از بایدن خواستند تا به اوکراین سلاح بفرستد و نیروی نظامی در این کشور مستقر کند تا در مقابل تهدید حمله مجدد از سوی روسیه تقویت شود. به گزارش پایگاه خبری دیفنس نیوز، «مایک راجرز» و «مایک ترنر»، دو تن از جمهوری‌خواهان ارشد آمریکایی در نامه‌ای به جو بایدن نوشتند: «با توجه به استقرار اخیر سربازان روسی در مرز با اوکراین به دولت واشنگتن تاکید می‌کنیم تا اقدامی فوری و سریع را برای تامین حمایت و پشتیبانی از اوکراین در زمینه تسلیحاتی و اطلاعاتی انجام دهد.»
با این وجود به نظر می‌رسد که آژیر خطر برای بحران اوکراین در حال به صدا درآمدن است و باید منتظر ماند و دید که این تحولات در آینده به چه سمت و سویی کشانیده خواهد شد.
گزارش: فرزاد سیف‌نیا
نظر شما