به گزارش آتیه آنلاین، هر ساله در فصل زمستان با سرد شدن هوا و ایجاد پدیده وارونگی شاهد آلودگی بیش از حد مجاز در کلانشهرها هستیم. این وضعیت که فقط بخشی از سال مردم کلانشهرها را درگیر می‌کند، وضعیت هر روزه مردمی است که در مناطق نفت‌خیز زندگی می‌کنند.

سوزاندن گازهای همراه مشعل، در تمام طول سال باعث ایجاد آلودگی در این مناطق می‌شود. همان مشعل‌هایی که در مناطق نفتی می‌سوزند، گازهای فلری هستند که می‌توان از آن استفاده اقتصادی کرد و مانع آلوده‌تر شدن محیط زیست شد اما تا کنون این اتفاق در ایران رخ نداده است.

سالانه ۵۳ میلیون تن گاز مشعل در ایران تولید می‌شود

سوزاندن گازهای همراه نفت یکی از سرچشمه‌های مهم تولید گازهای گلخانه‌ای در ایران است. برآوردها نشان می‌دهد سالیانه حدود ۵۳ میلیون تن دی‌اکسید کربن از طریق گاز مشعل در ایران منتشر می‌شود. گاز مشعل به‌تنهایی حدود ۷.۴ درصد از میزان انتشار دی‌اکسید کربن‌ کشور را به خود اختصاص داده است و از آنجا که ایران بر اساس معاهده پاریس، باید سالانه چهار تا هشت درصد از میزان انتشار گاز گلخانه‌ای خود برای مقابله با گرمایش زمین بکاهد، حذف سوزاندن گازهای فلر علاوه بر اینکه می‌تواند شرایط محیط زیست کشور را بهبود بخشد، سبب خواهد شد ایران تعهدات خود در معاهده پاریس را هم محقق می‌کند.

اثر گاز فلر بر محیط زیست

مطالعات نشان می‌دهد که کیفیت خاک در مناطق نفتی بر اثر سوزاندن گاز فلر دچار اشکال می‌شود و این مسئله تاثیر مستقیم بر پوشش گیاهی و جانوری منطقه دارد.

تأثیرات سوء گاز مشعل بر روی فرسایش خاک، حداقل تا شعاع ‌۵۰۰‌ متری مشعل‌های گازی کاملاً محسوس است و روی کیفیت پوشش گیاهی اثر مستقیم دارد.

به تبع آسیب به گونه‌های گیاهی، زیست‌بوم جانوری مناطق درگیر هم در معرض تهدیدات جدی قرار می‌گیرند. همچنین حرارت بسیار بالای مشعل که از طریق جریان همرفت و نیز تشعشع دمای ارتفاعات بالاتر جو محیط را تحت تأثیر قرار می‌دهد، می‌تواند تا شعاع زیادی را درگیر کرده و مانعی بزرگ برای پرواز پرندگان و حرکت آن‌ها در مسیرهای عادی مهاجرتشان باشد.

ایران چه اقداماتی برای کنترل گاز فلر انجام داد؟

سال ۹۷، بخش خصوصی آمادگی خود را برای بهره‌برداری از گازهای همراه مشعل یا همان فلر اعلام کرد.

رئیس کمیسیون انرژی و محیط زیست اتاق بازرگانی تهران به شانا گفته بود که این کمیسیون، بسته پیشنهادی اقدام‌های دولت و مجلس شورای اسلامی را برای کاهش هدرروی و سوزاندن گازهای مشعل، تدوین خواهد کرد.

روح‌الله مهدوی، مدیر موسسه مطالعات انرژی سبحان در این باره گفته بود: مناطق نفت‌خیز جنوب کشور بهترین مکان برای بخش خصوصی از حیث جمع‌آوری گازهای همراه مشعل است. حدود ۳ میلیون بشکه در روز نفت تولید می‌شود که میزان سوزاندن گازهای همراه در این حوزه نزدیک به ۵/ ۱۷ میلیون مترمکعب در روز است.

وی به طرح‌های اجرا شده شرکت ملی نفت برای جمع‌آوری گاز مشعل اشاره کرد و افزود: این شرکت ۱۲ واحد NGL برای جمع‌آوری گازهای همراه نفت به اجرا گذاشت که در سال ۱۳۹۰ تصمیم گرفته شد این واحدها به بخش خصوصی واگذار و فروش گازهای مشعل به بخش خصوصی در قالب مزایده انجام شود.

سال ۹۹ نیز اعلام شد که فلرسوزی برای همیشه در ایران به پایان می‌رسد؛ زیرا برای جمع‌آوری فلرها ۲۳ کارخانه کوچک راه‌اندازی خواهد شد که صفر تا ۱۰۰ تجهیزات آن ایرانی است و باعث اشتغال‌زایی نیروهای بومی می‌شود.

خسارت سه میلیارد دلاری فلرسوزی در ایران

با وجود اظهارات مسئولان، رییس سازمان بازرسی کشور اعلام کرده است که سالانه سه میلیارد دلار خسارت به اقتصاد ایران به دلیل سوزاندن گازهای همراه نفت ایجاد می‌شود.

حسن درویشیان روز پنجشنبه در حاشیه بازدید از تاسیسات طرح آماک(جمع‌آوری گازهای همراه با نفت) در اهواز در جمع خبرنگاران بیان کرد: اگر این گازها جمع‌آوری و به محصول تبدیل شوند، چند ۱۰ میلیارد دلار برای کشور سودآوری دارند.

وی افزود: جمع‌آوری نکردن فلرهای نفتی (گازهای همراه با نفت)، دو زیان بزرگ‌ مالی و زیست محیطی به همراه دارد.

رییس سازمان بازرسی کشور ادامه داد: یکی از معضلاتی که به این سازمان گزارش شده مربوط به آلودگی‌های ناشی از فلرهای نفتی است که باید طبق ماده ۴۸ قانون برنامه ششم‌ توسعه، جمع آوری و برای مصارف داخلی استفاده می‌شدند.

وی با بیان اینکه سوزاندان این گازها، هدر رفت سود حاصل از این نعمت الهی است، ادامه داد: سوزاندن این گازها آثار زیست محیطی به دنبال داشته و مشکلات و امراضی را برای اهالی و مردم این منطقه ایجاد می‌کند.

وی بیان کرد: امروز بررسی میدانی از این طرح و موانعی که برای اجرا نشدن کامل قانون جمع‌آوری این گازها بوده، انجام دادم.