به گزارش آتیه‌آنلاین، غرب اساساً در مواجهه با مقوله تروریسم و بنیادگرایی رو به سمت شرق دارد و فهرست طولانی تروریست‌های تحت تعقیب کشورهای اروپایی و آمریکا نشان از آن دارد که ماهیت دشمن برای این کشورها در «دیگری» و کسانی تعریف شده که آن سوی مرزهایشان قرار دارند. با این همه، بسیاری از کشورها به این نتیجه رسیده‌اند که این تعریف به تنهایی گویای مسئله نیست.
تهدید داخلی
وقایع ژانویه در کنگره آمریکا و حمله حامیان «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهوری وقت و تصرف نهاد قانون‌گذاری این کشور نشان داد که بحران تروریستی در ایالات متحده دیگر صرفا محدود به بنیادگرایانی چون طالبان و القاعده نیست، بلکه بخشی از گروه‌های سیاسی داخل این کشور نیز می‌توانند در صورت‌بندی تهدید تروریستی قرار بگیرند.
با فرا رسیدن سالگرد ۱۱ سپتامبر، رهبران فعلی و پیشین آمریکا هر یک به نحوی تلاش کردند به مسئله تروریسم و بنیادگرایی بپردازند و با توجه با همزمانی این رویداد با خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان و قدرت گرفتن طالبان، بدیهی است که بسیاری تمرکز خود را بر تهدیدهای خارجی گذاشته‌اند.
با این همه، طی سخنرانی‌های مراسم یادبود ۱۱ سپتامبر، سخنرانی یکی از رؤسای جمهور پیشین ایالات متحده بسیار جالب‌توجه بود. «جورج دبلیو بوش»، رئیس‌جمهوری پیشین ایالات متحده در بیستمین سالگرد حملات ۱۱ سپتامبر به خاک آمریکا نسبت به بروز خطر جدیدی برآمده از داخل خود این کشور هشدار داد.
به گزارش خبرگزاری رویترز، جورج دبلیو بوش که در زمان وقوع حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ رئیس‌جمهور آمریکا بود در سالگرد وقوع این حملات و در مراسم یادبود مربوط به آن طی روز شنبه در شنکسویل پنسیلوانیا گفت: «ما شاهد مدارک و شواهد فزاینده مبنی بر این که خطرات علیه کشور ما می‌توانند نه از سمت مرزها بلکه از جانب خشونت‌های تجمیع شده در داخل بروز پیدا کنند بوده‌ایم. تداخل‌های فرهنگی کمی بین افراط‌گرایان خشونت‌طلب در خارج و افراط‌گرایان خشونت‌طلب در داخل وجود دارد. آنها فرزندان یک روح ناپاک هستند و وظیفه ما است که با آنها روبرو شویم.»
گفتنی است که آمریکا در سال‌های اخیر شاهد جهش در تهدیدات تروریستی داخلی به ویژه از سمت سفیدپوستهای نژادپرست بوده و اوج این تهدیدات را در حمله شش ژانویه به کنگره آمریکا ازسوی حامیان دونالد ترامپ تجربه کرد. این حمله‌کنندگان امید داشتن به این که نگذارند قانون‌گذاران کنگره نتیجه انتخاباتی که در آن ترامپ در برابر بایدن شکست خورد را تایید کنند.
بوش با یادآوری اتحاد مردم آمریکا بعد از حملات ۱۱ سپتامبر خواستار بازگشت به آن روحیه در ضمن بروز اختلافات سیاسی فزاینده در کشورش شد. این رئیس‌جمهور اسبق آمریکا گفت: «در خصوص اتحاد آمریکا آن روزها به نظر با روزگار ما فاصله زیادی دارند. به نظر می‌رسد نیروهای بدنهاد در زندگی عادی ما در کارند و بخش خیلی زیادی از سیاست ما تبدیل به تقاضای عریان برای خشم، ترس و انزجار شده است.»
این در حالی است که ترامپ روز شنبه در هیچ یک از مراسم یادبود مربوط به سالگرد حملات ۱۱ سپتامبر حضور پیدا نکرد. او در بعدازظهر آن روز مجددا دروغش درباره تقلب در انتخابات ۲۰۲۰ را خطاب به گروهی از افسران پلیس نیویورک در مکانی در نزدیکی خانه‌اش در منهتن تکرار کرده و گفت جرم و جنایت در این شهر چنانچه به پلیس آن اجازه اقدام بدهند متوقف خواهد شد.
تهدید پناهجویان
قاره سبز در زمینه خروج نیروهای خارجی از افغانستان، علاوه بر رشد بنیادگرایی و کذلک نگرانی عمده دیگری هم دارد. بدتر شدن اوضاع سیاسی در یک کشور خاورمیانه معادل است با افزایش موج پناهجویانی که در آرزوی جهانی بهتر به سوی مرزهای اروپا حرکت می‌کنند. این در حالی است که طی سالیان اخیر، اروپا با موج‌های گسترده پناهجویانی مواجه شد که از خاورمیانه و شمال آفریقا به سمت مرزهای قاره سبز روانه شده بودند. پاندمی کرونا البته از شمار این پناهجویان اندکی کاست اما با ادامه بحران در افغانستان و سقوط دولت این کشور، به نظر می‌رسد که این مسئله بار دیگر بدل به اولویت‌های رهبران اروپایی شده باشد.
روز جمعه، وزیر خارجه ترکیه در کنفرانس خبری مشترک با همتای هلندی خود عنوان کرد که آنکارا تحول پذیرش موجی دیگر از پناهجویان را ندارد. وی گفت: « اتحادیه اروپا نباید فرض کند می‌تواند با ارائه حمایت مالی به ترکیه مساله پناهجویان را دور بزند.» وی افزود: «اگر آنها فکر کنند به ما پول می‌دهند تا ما افغان‌ها را در کشورمان نگه داریم، پس در آن صورت نمی‌تواند همکاری وجود داشته باشد. دولت ترکیه برنامه‌ای برای اینکه به پناهجویان افغان اجازه انتظار کشیدن در ترکیه در مسیرشان به کشوری دیگر بدهد ندارد.»
در آخرین واکنش‌ها به این تحولات، صدراعظم آلمان در آخرین سفرش به لهستان، بلاروس را بابت حملات ترکیبی علیه همسایگانش در اتحادیه اروپا مورد عتاب قرار داد. به گزارش دویچه وله، «آنگلا مرکل»، صدراعظم آلمان با نخست‌وزیر لهستان در سفرش به این کشور دیدار کرد اما با «آندژی دودا»، رئیس‌جمهوری لهستان دیداری نداشت. مرکل همچنین از دولت بلاروس خواست تا کمک‌های بشردوستانه برای مهاجران گیر افتاده در مرز این کشور با لهستان را ارائه دهد. وی در آخرین سفر رسمی‌اش به لهستان به عنوان صدراعظم آلمان گفت: «کاملا غیرقابل قبول است که مینسک به صورت غیرقانونی مهاجران را به مرز اتحادیه اروپا می‌کشاند.»
وی همچنین از همتایان لهستانی و اتحادیه اروپایی خود که می‌گویند بلاروس دست به «حملات ترکیبی» می‌زند، حمایت کرد. لهستان، لیتوانی و لتونی دولت مینسک را به تلاش برای بی‌ثبات کردن این کشورها با منتقل کردن مهاجران از عراق، افغانستان و سوریه و سپس رها کردن و کشاندن آنها در مرزهای مشترک اتحادیه اروپا با بلاروس متهم می‌کنند.
از سوی دیگر، روز گذشته (یکشنبه) رهبر کاتولیک‌های جهان گفت که دعا می‌کند بسیاری از کشورهای جهان آوارگان افغان را بپذیرند.
وی در میدان «سن پیتر» در جمع صدها تن از عبادت کنندگان گفت: «در این لحظات ناآرام که در آن افغان‌ها به دنبال پناهندگی هستند، من برای آسیب‌پذیرترین آنها دعا می‌کنم. من برای بسیاری دیگر از کشورها نیز دعا می‌کنم که این پناهجویان افغان را پذیرفته و از آنها که به دنبال زندگی جدید هستند، حفاظت می‌کنند.»
بنابراین به نظر می‌رسد که دشمن فرضی در داخل و خارج بار دیگر به گفتمان کشورهای غربی هجوم آورده است و باید منتظر ماند و دید که این گفتمان جدید چه پیامدهایی در پی خواهد داشت.
گزارش: فرزاد سیف‌نیا
نظر شما