به گزارش آتیه آنلاین، ۱۵۹ سال پیش در چنین روزی، آبراهام لینکلن رئیس جمهور وقت امریکا، اعلامیه آزادی بردگان را در اوج جنگ داخلی آمریکا صادر کرد و سپس آن را در قانون اساسی ایالات متحده آمریکا وارد کرد. از این رو ادبیات برده‌داری بخش مهمی از ادبیات کشور آمریکا را تشکیل می‌دهد گو این که علی رغم الغای برده‌داری در ۱۵۹ سال پیش، همچنان رگه‌هایی از فرهنگ برده‌داری در این کشور وجود دارد. ادبیات سیاهپوستان مملو از رنج‌نامه‌ها و بازگو کردن دورانیست که آنان به عنوان برده به انجام دشوارترین کارها می‌پرداختند.
تلاش برای آزادی بردگان در ادبیات داستانی
اگر شما از جماعت کتابخوان هم نباشید حتما اسم کتاب «کلبه عمو تام» را شنیده اید؛ اثری که توسط هریت بیچر استو، نویسنده شهیر آمریکا نوشته شده است. موضوع کتاب در باب پدیده برده داری است که بخشی از تاریخ جنگ‌های داخلی آمریکا به این پدیده وابسته بوده است. ایالت‌های جنوبی طرفدار برده داری بودند و شمالی‌ها طرفدار لغو قانون برده داری. برده‌ها و سیاهان در آمریکا مطلقا هیچ حقوقی نداشتند و در وحشتناک‌ترین وضعیت، زندگی را می‌کردند. این اثر بر پایه آنچه که در واقعیت اتفاق افتاده است و نویسنده آن را به چشم دیده، نوشته شده است. آبراهام لینکلن درباره این رمان گفته بود که یکی از دلایل جنگ‌های داخلی آمریکا بر سر آزادی بردگان انتشار رمان «کلبه عمو تام» بود. پس از انتشار کتاب «کلبه عمو تام»، خود رمان و نویسنده آن، طرفداران، مخالفان و منتقدان بسیاری پیدا کردند. لئو تولستوی از ستایشگران این اثر است و در باره آن گفته بود: «این رمان یکی از بزرگ‌ترین فرآورده‌های ذهن بشر است.» چارلز دیکنز از جمله نویسندگانی بود که نقدی بر این رمان نوشت و آن را اثری معیوب نامید. صرف نظر از جنبه‌های ادبی و فنی، این رمان، به دلیل پرداختن به موضوعی انسانی و اخلاقی و احساس برانگیز و همچنین عیان کردن پدیده‌ای زشت و زننده در تاریخ آمریکا، بسیار ارزشمند به شمار می‌آید.
جرقه لغو برده داری
هریت بیچر استو یکی از برجسته‌ترین و تاثیرگذارترین رمان‌نویسان سده نوزدهم به شمار می‌رود که با خلق شاهکاری جنجالی به نام کلبه عمو تُم به شهرت جهانی رسید. این رمان روایتی از ظلم و تبعیض علیه سیاهپوستان در آمریکا بود که انتشار آن شوک شدیدی به جامعه آن روز آمریکا به ویژه مخالفان برده‌داری وارد کرد.
هریت استو زمانی که با همسرش در برونزویک ایالت مین زندگی می‌کرد، شاهد مرگ مردی سیاه‌پوست بود که منبع الهام وی برای نوشتن رمان کلبه عمو تم شد در همین زمان یعنی در ۱۸۵۰ میلادی قانون فرار بردگان به تصویب رسید که طبق آن افرادی که سیاهپوستان را پناه داده یا فراری می‌دهند با مجازات شدید مواجه خواهند شد، پس از آن او نامه‌ای به ویراستار «هفته‌نامه ضد برده داری عصر ملی» نوشت و ایده‌اش را برای نوشتن داستانی درباره برده‌داری مطرح کرد: فکر می کنم زمان آن فرا رسیده تا حتی زنان و بچه‌هایی هم که می‌توانند حرف بزنند برای خاطر انسانیت و آزادی به صدا در آیند. وی می نویسد: امیدوارم که هر زنی که می‌تواند بنویسد، سکوت نکند. بنابراین وی که در این سالها از نزدیک شاهد زندگی سیاهان و ظلمی که بر آنان می‌رفت، بود، تصمیم گرفت تا کتاب مشهور کلبه عمو تام را به رشته تحریر درآورد و همین کتاب نیز باعث شهرت وی شد. از منظر منتقدان و نویسندگان، داستانی که هریت در این رمان به تصویر می‌کشد، یکی از جرقه‌های آغاز جنگ داخلی امریکا میان شمال و جنوب را شعله ساخت که به لغو قانون برده داری منجر شد، بنابراین قدرت قلم این نویسنده برجسته در سده نوزدهم سبب یکی از بااهمیت ترین جنگ‌های تاریخ بشریت شد. بنابراین هریت موفق شد با انتشار داستانش بحثی جنجالی در محافل امریکا در خصوص لغو برده‌داری ایجاد کند و زمینه مخالفت‌جویی را میان جنوبیان امریکا تقویت سازد. در ۱۸۶۱ میلادی یعنی ۹ سال پس از انتشار رمان «کلبه عمو تام»، جنگ داخلی آمریکا شروع شد. جنوبی ها سلاح به دست گرفتند تا با زور از برده داری حمایت کنند و در مقابل شمالی ها بایستند. سرانجام در ژانویه ۱۸۶۳ میلادی بیانیه مشهور «رهایی از بردگی» صادر شد. نتیجه جنگ داخلی آمریکا، شکست جنوبی ها و در نتیجه لغو برده داری بود. این نویسنده نامی پس از آغاز جنگ داخلی در سفری به شهر واشنگتن دی. سی با آبراهام لینکلن شانزدهمین رییس جمهور آمریکا دیدار کرد که در آن لینکلن به این نویسنده گفت: پس تو همان زن کوچکی هستی که با کتابش جنگی بزرگ به راه انداخته است.
کلبه عمو تام
کتاب کلبه عمو تام در سال ۱۸۵۲ منتشر شد و تأثیر زیادی بر جنگ داخلی آمریکا، موضوع آمریکایی‌های آفریقایی‌تبار و برده‌داری در آمریکا گذاشت. این کتاب پرفروشترین کتاب داستان در قرن نوزدهم و دومین کتاب پرفروش بعد از انجیل (با کمک قانون لغو برده داری) بود و در چاپ اول ۳۰۰ هزار عدد از آن فقط در آمریکا فروش رفت. کلبه عمو تام درابتدا به صورت پاورقی در یکی از روزنامه‌ها چاپ شد و وقتی به صورت کتاب چاپ شد نه تنها در آمریکا بلکه در تمام کشورهای جهان نیز میلیون‌ها نسخه از آن به فروش رفت و تا سالها نمایش‌هایی بر اساس آن بر صحنه تئاترهای جهان اجرا شد. دیری نگذشت که در آمریکا خانم استو از یک سو به شخصیتی بسیار محبوب و از سوی دیگر به چهره‌ای بسیار منفور مبدل شد. به دلیل اینکه جنگ داخلی ۹ سال بعد از انتشار کتاب آغاز شد عده‌ای انتشار این رمان را جنجالی‌ترین حادثه در تاریخ رمان‌نویسی می‌دانند. خانم استو در ژوئن ۱۸۵۱ میلادی نخستین قسمت از داستانش را به مجله فرستاد. در واقع این کتاب سری داستانی بود که یک سال هر هفته ابتدا با نام «مردی که کالا بود» و بعدتر با نام دیگر «زندگی در لولی» چاپ می‌شد اما در ۱۸۵۲ میلادی کتاب به شکل رمان تنها در پنج هزار نسخه به چاپ رسید. رمان کلبه عمو تم با چنان استقبالی مواجه شد که کمتر از یک سال ۳۰۰ هزار نسخه آن به فروش رسید. این کتاب در انگلیس در همان سال یک میلیون نسخه به فروش رفت. این نویسنده برجسته در کتاب کلبه عمو تم نزدیک به ۵۰ شخصیت می‌آفریند و داستان‌هایی بسیار رنج‌آور از سالها برده داری انسان‌ها روایت می کند. کتاب صحنه‌های دردناک و عاطفی دارد و مخاطب را از نزدیک با زندگی اسفناک و غیرقابل باور سیاهان آشنا می سازد. داستان‌هایی که اکثرا واقعیت دارند و از مشاهدات و شنیده‌های هریت استخراج شده اند. البته وی تنها نویسنده ای توانا با قلمی درخشان نبود، بلکه قدرت نویسندگی وی در خدمت تغییرات سیاسی-اجتماعی قرار گرفت. کلبه عمو تم شاهکاری ادبی قلمداد می‌شود که تصویری از زندگی بسیار ظالمانه و غیر انسانی افریقایی-امریکایی‌ها ترسیم می‌کند. او پس از چاپ این رمان در روزنامه‌ای امریکایی به اسم «عصر ملی» به شهرتی جهانی دست یافت و آتشی در میان مردم برای تقویت مبارزه‌های ضدبرده داری سیاهان برافروخت. اهمیت این اثر تا اندازه ای بود که به ده ها زبان مختلف ترجمه و چندین فیلم نیز با اقتباس‌های متفاوت از آن ساخته شد.
نظر شما