به گزارش آتیه‌آنلاین، سال گذشته همه‌گیری بیماری کووید-۱۹ و لزوم رعایت پروتکل‌های بهداشتی مانع برگزاری سی‌وسومین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران شد. پس از آن زمزمه هایی مبنی بر برگزاری نمایشگاه کتاب تهران بصورت مجازی شنیده می شد اما زمان برپایی آن تا مدت ها معلق ماند، تا اینکه سرانجام طلسم برگزاری نمایشگاه سی‌وسوم کتاب تهران شکست و مقرر شد این رویداد از اول بهمن ماه به‌صورت مجازی برگزار شود تا شاید بتواند خسارت روزگار کرونایی را تا حدی جبران کند. همچنان‌که بسیاری از نمایشگاه‌های بزرگ دنیا نیز ابن روند را طی کردند.
این شیوه برگزاری نمایشگاه در زمان طرح و آغاز جریان مطالعاتی با نقدها و دیدگاه‌هایی هم همراه بود؛ اما همزیستی یک‌ساله مردم با کرونا و تغییر شیوه خرید حضوری به اینترنتی، فروش قابل توجه یک میلیون و ۲۵۴ هزار و ۵۹۹ نسخه کتاب به ارزش ۶۴۰ میلیارد و ۲۵۸ میلیون و ۷۷ هزار و ۵۶۸ ریال را ثبت کرد. هرچند استقبال از این شیوه جدید برگزاری به صورت مجازی، قابل مقایسه با حضور میلیونی در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در محل برگزاری نمایشگاه‌ها و شهر آفتاب و مصلی نیست، اما این آمار نشان می دهد که نمایشگاه مجازی کتاب در بخش سودآوری و جبران خسارت ناشران تا حد قابل توجهی، خوب عمل کرده و استقبال از این نمایشگاه توانسته تا حد زیادی بار روانی و اضطراب ناشی از برگزاری مجازی بزرگترین رخداد فرهنگی کشور و همچنین خسارت های مالی یک سال اخیر را کاهش دهد.
سال ۱۴۰۰ نیز مطابق سال گذشته با خبرهای کرونایی و تعطیلی کسب و کارها آغاز شد و اهالی نشر دومین اردیبهشت بدون نمایشگاه فیزیکی کتاب را تجربه کردند.از طرفی ضرورت‌های وضعیت کرونایی کلانشهرهایی همچون تهران، کتابفروشی‌ها را با وجود تلاش اتحادیه ناشران و کتابفروشان برای خروج این صنف از فهرست مشاغل درجه ۲ و ۳، به تعطیلی کشاند. در این میان گره کاغذ نیز هر روز کورتر از دیروز می‌شود. قیمت کاغذ که در ماه‌های پایانی سال گذشته از بندی ۳۷۰ هزار تومان به بندی ۶۲۰ هزار تومان افزایش یافته بود، پس از تعطیلات نوروزی در حالی که تنها ۳ روز از آغاز فعالیت بازار در سال جدید نگذشته بود با یک افزایش ناگهانی به بندی ۶۹۰ هزار تومان رسید. اگرچه شیوع کرونا موجب کاهش درآمد بسیاری از مشاغل شد اما در این میان ناشران و کتابفروشان بیشترین ضربه اقتصادی را خوردند. آنها به عنوان تهیه‌کنندگان و فروشندگان محصول فرهنگی که معمولا دارای سطح درآمد میانی بودند اکنون با تعطیلی نشر و فروش کتاب و نبود خریدار، به صورت جدی مشکلات مالی دارند و به سمت ورشکستی حرکت می کنند.
حالا آنها با توجه به شرایط اقتصادی، آن هم بدون هیچ حمایتی تاریک ترین روزهای خود را می گذراند. مشتریان کتاب کمتر از همیشه شده و زنگ خطر بیکاری عده‌ای از فعالان این بخش به صدا در آمده است.در این میان اما معاون فرهنگی وزیر ارشاد که دو هفته پیش، از لغو طرح حمایتی کتاب در فصل بهار به دلیل برگزاری مجازی نمایشگاه کتب دینی و قرآنی خبر داده بود بالاخره پس از تعطیلی حدود یک ماهه کتابفروشی‌ها از موضع کوتاه آمد و اعلام کرد که دومین نمایشگاه مجازی کتاب اجرا می‌شود.
محسن جوادی درباره حمایت از کتابفروشی‌ها گفت: «با توجه به برگزاری نمایشگاه کتاب‌های دینی و قرآنی در اردیبهشت، یکی از پیشنهادها این بود که طرح فصلی بهار برگزار نشود. اما با توجه به تعطیلی کتابفروشی‌ها طی هفته‌های اخیر به دلیل وضعیت قرمز شهرها، تصمیم گرفتیم بهار کتاب هم داشته باشیم. بنابراین در تلاش هستیم پس از اتمام نمایشگاه مجازی قرآن، طرح فصلی بهارانه را اجرایی کنیم. معاون امور فرهنگی وزارت ارشاد همچنین تصریح کرد: احتمالاً در تابستان هم نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران برگزار خواهد شد، از این رو باید فاصله‌ای میان این‌ها وجود داشته باشد. از سویی هم به دلیل افزایش تقاضای کتاب در فصل تابستان، ممکن است طرح فصلی تابستانه هم برگزار شود و برگزاری این دو در تابستان منافاتی با هم ندارند.»
در این میان کتابفروشان که با وجود همه انتقادات اتحادیه ناشران و کتابفروشان و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نتوانستند از گروه‌های شغلی دوم که به مدت سه هفته گذشته در تعطیلی به سر می‌بردند، خارج شوند مخالفان این طرح هستند. در زمانی که کتابفروشی‌ها باز شده تا دوباره رونق به آنها بازگردد، وزارت ارشاد در تدارک برگزاری دومین نمایشگاه مجازی کتاب تهران خواهد بود و کتابفروشان که در سال‌های گذشته همواره از برگزاری نمایشگاه‌های کتاب استانی و نمایشگاه کتاب تهران در سراسر ایران متضرر شده‌اند، بار دیگر در مدت برگزاری نمایشگاه مجازی با کاهش فروش مواجه خواهند شد.
نظر شما