به گزارش آتیه‌آنلاین، منابع دیپلماتیک روز دوشنبه از موافقت وزیران خارجه اتحادیه اروپا برای اجرایی کردن تحریم‌ها علیه چهار مقام ارشد روسیه خبر دادند.خبرگزاری رویترز گزارش داد که این تحریم‌ها در پاسخ به حکم زندان «الکسی ناوالنی»، منتقد سرسخت پوتین و رهبر اپوزیسیون روسیه، وضع خواهد شد. این در حالی است که طی روزهای گذشته گمانه‌زنی‌های بسیاری درباره موضع اتحادیه اروپا در قبال سرکوب معترضان و بازداشت ناوالنی از سوی مسکو منتشر شده بود.

دیوار سخت کرملین

خبرگزاری ریانووستی روز دوشنبه گزارش داد که «جوزپ بوررل»، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا تاکید کرد که بین این اتحادیه و روسیه که از پایبندی به تعهدات بین‌المللی خود سر باز می‌زند، تقابل وجود دارد. بورل بر لزوم اقدام وزرای خارجه به اتخاذ تصمیمی برای واکنش در این‌باره با توسل به روح جمعی و خویشتن‌داری تاکید کرد.

وی افزود: «مشخص است که روسیه وارد تقابل با اتحادیه اروپا شده است. مسکو درباره وضعیت ‌الکسی ناوالنی‌ به تعهدات خود پایبند نیست و از رعایت تصمیم‌های دادگاه حقوق بشر اروپا امتناع می‌کند. بنابراین، وزرای خارجه اتحادیه اروپا باید موضوع پاسخ به چنین رفتارهایی را بررسی کنند.» بورل گفت: «این تصمیم را با توسل به روح وحدت جمعی و خویشتن‌داری اتخاذ خواهیم کرد و نتیجه آن را خواهیم دید.»

این در حالی است که سه‌شنبه هفته گذشته نیز بورل نسبت به احتمال اعمال تحریم‌های جدید علیه روسیه در زمینه تنش‌های اخیر در این کشور خبر داده بود. اسپوتنیک در این تاریخ به نقل از بورل گزارش داد که در نشست آتی اعضای اتحادیه اروپا «پیشنهادهایی عملی» را در این زمینه ارائه می‌کند. بورل گفت: «این مسئله را در نشست شورای امور خارجه در تاریخ ۲۲ فوریه بررسی خواهیم کرد. این امر دستور کار را برای پیشبرد امور مشخص کرده و ممکن است به تحریم‌های بیشتر علیه روسیه نیز ختم شود.»

این اظهارات پس از آن صورت گرفت که بورل به مسکو سفر کرده بود و با وزیر خارجه روسیه گفت‌وگو کرد؛ مذاکراتی که برخی مقام‌های روسیه آن را «دشوار» توصیف کرده بودند. «ولادیمیر چخوف»، نماینده دائم روسیه در اتحادیه اروپا یکی از همین افراد بود و در اظهاراتی این گفت‌وگوها را دشوار خواند. چخوف گفت: «این مذاکرات به رغم سخت بودن برای طرف اروپایی به درجه بالایی از حرفه‌ای بودن متمایز بود.» وی افزود: «به رغم اینکه به نظر می‌رسد بورل بیان و عبارت‌های خود را در مسیر مسکو به بروکسل تغییر داد و گفت که روابط ما رو به افول نهاده، اما من معتقد هستم که این اظهارات بسیار اغراق‌آمیز است.» این مقام دیپلماتیک فدراسیون روسیه در ادامه عنوان کرد: «در جریان مذاکرات در مسکو، موضوعاتی مورد بحث قرار گرفت که در آن مواضع روسیه و اتحادیه اروپا نه تنها نزدیک بلکه گاهی یکسان بودند. اما همچنین موضوعاتی نیز مورد بحث قرار گرفت که در آن‌ها تفاوت آشکاری بین مواضع دو طرف وجود دارد. این موضوع بر اهمیت ادامه گفت‌وگو تاکید می‌کند چنانچه  اتحادیه اروپا نیز آن را ضروری می‌داند.»

از سوی دیگر، وزیر خارجه آلمان نیز روز دوشنبه از همتایانش در اتحادیه اروپا خواست تا برای تحریم مقام‌های روسی مسوول زندانی کردن الکسی ناوالنی، منتقد کرملین و سرکوب فعالان دموکراسی‌خواه چراغ سبز نشان دهند. به گزارش خبرگزاری رویترز، درخواست برلین راه را برای اعمال تحریم‌ها در ماه آتی هموار می‌کند و به گفته این بلوک ۲۷ عضوی باید به عنوان پیامی به «ولادیمیر پوتین»، رئیس‌جمهوری روسیه نگریسته شود که بحث و اعتراضات باید در روسیه آزاد باشد.

طی نشست وزرای خارجه اتحادیه اروپا، هایکو ماس عنوان کرد: «‌من از تدارکات برای تحریم‌های بیشتر و تهیه فهرستی از نام اشخاص خاص حمایت می‌کنم. این تحریم‌ها آماده می‌شوند چون ناوالنی اوایل این ماه فقط به مجازات زندان محکوم نشد، بلکه باید دوره خودش را در اردوگاه کار اجباری بگذراند.»

واکنش مقام‌های اتحادیه اروپا در حالی صورت گرفت که روز شنبه، «اولگا میخایلووا»، از وکلای الکسی ناوالنی در پی یک جلسه استماع دادگاه شهر مسکو روسیه برای بررسی درخواست تجدید نظر در مجازات حبس این مخالف کرملین اظهار کرد که این دادگاه دادخواست تیم وکلای مدافع ناوالنی برای صدور حکم موقت آزادی وی در ارتباط با تصمیم اخیر دادگاه حقوق بشر اروپا در قبال آزادی وی را رد کرد. البته قبل از آنکه دادگاه درخواست تجدید نظر در قبال حکم مجازات سه سال و نیم حبس برای ناوالنی را رد کند، مجازات اولیه وی به میزان یک ماه و نیم با در نظر گرفتن زمان حضور وی در بازداشت خانگی کاهش یافت. میخایلووا به خبرنگاران گفت: «ما متن کامل حکم استیناف را در عرض یک هفته دریافت خواهیم کرد و آن زمان خواهیم فهمید که چرا دادگاه درخواست صدور حکم موقت آزادی را که دادگاه حقوق بشر اروپا مطابق با قانون ۳۹ام اعمال کرده و خواستار آزادی شد، رد کرده است.»یک منبع آگاه گفت که الکسی ناوالنی که در ارتباط با یک پرونده کیفری کلاهبرداری مربوط به شرکت «ایو روشه» به مجازات حبس محکوم شده، احتمالا به زندانی در منطقه مرکزی فدرال منتقل می‌شود. منبع مذکور گفت: ناوالنی در محتمل‌ترین حالت به زندانی در منطقه مرکزی فدرال روسیه منتقل خواهد شد و این اقدام ممکن است در طی روزهای آینده رخ دهد.

خشم مسکو

بنا به گزارش مقام‌های آگاه، دور جدید تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه روسیه چندان تاکیدی بر مقام‌های سیاسی نداشته و مقامات ارشدی همچون رئیس کمیته تحقیقات روسیه، رئیس زندان‌ها، رئیس گارد ملی و دادستان عمومی روسیه از گزینه‌های احتمالی برای قرار گرفتن در فهرست تحریم‌ها به شمار می‌روند.

مسکو البته خود را برای این دور از تحریم‌های جدید آماده کرده و تهدیدهای همیشگی خود را مطرح کرده بود. روز دوشنبه، دویچه وله گزارش داد که سفیر روسیه در اتحادیه اروپا درباره پیامدهای ناشی از تشدید تحریم‌ها علیه آن کشور هشدار داده است. وی در این راستا افزود که روسیه برای مقابله با چنین اقداماتی آمادگی دارد.

از یاد نباید برد که حدود یک هفته پیش، وزیر خارجه روسیه در نطقی که واکنش‌های بسیاری را به دنبال داشت اتحادیه اروپا را تهدید به قطع کامل روابط کرده بود. اظهارات تند سرگئی لاوروف خطاب به کشورهای عضو اتحادیه اروپا واکنش آلمان را در پی داشت. وزیر خارجه روسیه خطاب به کشورهای عضو اتحادیه اروپا گفته بود: «کسی که خواستار صلح است، باید خود را برای جنگ آماده کند.» لاوروف در سخنان خود تاکید کرده بود که هرگاه اتحادیه اروپا در رابطه با محکومیت آلکسی ناوالنی، منتقد دولت پوتین، تحریم‌های جدیدی علیه روسیه وضع کند، قطع مناسبات با اتحادیه اروپا می‌تواند یکی از گزینه‌های متقابل دولت روسیه باشد.

شامگاه دوشنبه نیز وزارت خارجه روسیه در واکنش به تحریم‌های جدید اتحادیه اروپا آنرا تاسف‌آور و تکرار سیاست شکست‌خورده فشار از سوی بروکسل خواند.

از قرار معلوم، اروپای سبز و روسیه سرد همچنان بناست با یکدیگر اصطکاک داشته باشد و دو طرف تا اطلاع ثانوی شمشیرها را از رو بسته‌اند.

گزارش: فرزاد سیف‌نیا