به گزارش آتیه‌آنلاین، روسیه و ترکیه طی سال‌های اخیر در جهت بهبود و تقویت روابط استراتژیک قدم برداشته‌اند و به نظر می‌رسد که منافع مشترک میان مسکو و آنکارا، دو طرف را در میانه اقدام‌های یک‌جانبه آمریکا به یکدیگر نزدیک‌تر کرده است. حال رئیس دولت ترکیه بناست این اتحاد را مستحکم‌تر کند.
اردوغان در سوچی
دوشنبه گذشته، کرملین اعلام کرد که رئیس‌جمهوری روسیه و همتای ترکیه‌ای او قصد بررسی روابط دوجانبه و مسأله سوریه را در جریان سفر کاری اردوغان به مسکو دارند. به گزارش خبرگزاری تاس، «دیمیتری پسکوف»، سخنگوی کرملین در این رابطه گفت: «ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه و رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه قصد دارند با هم دیدار کنند.» وی اضافه کرد: «در حال آماده سازی برای میزبانی از رجب طیب اردوغان هستیم. روابط دو کشور چندوجهی است و روسای جمهوری دو کشور در خصوص سوریه و دیگر درگیری‌های منطقه دائما در حال مذاکره هستند.»
این سفر در حالی صورت می‌گیرد که اظهارات اخیر اردوغان علیه روسیه در رسانه‌ها خبرساز شده بود. پس از بازگشت از سفر به نیویورک و شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل، رئیس‌جمهوری ترکیه، دولت دمشق را «خطری» برای کشورش دانست و ابراز امیدواری کرد که رویکرد روسیه باید نسبت به پرونده سوریه تغییر کند. به گزارش آناتولی، اردوغان روز جمعه در استانبول به خبرنگاران گفت انتظارات زیادی از مذاکراتی دارد که قرار است در ۲۹ سپتامبر با همتای روسی خود ولادیمیر پوتین در شهر سوچی انجام دهد و افزود: «متأسفانه نظام سوریه به مثابه یک مرکز تهدید در جنوب ترکیه است.» رئیس‌جمهوری ترکیه با بیان اینکه انتظار دارد روسیه برای نشان دادن همبستگی با آنکارا «رویکرد متفاوتی» اتخاذ کند، افزود: «باید با هم به این نزاع در جنوب (ترکیه) وارد شویم.» اردوغان با اشاره به اینکه ترکیه دنبال ارتقاء روابط خود با روسیه به سطح کیفی جدید است، توضیح داد که هدف در آنجا افزایش حجم مبادلات تجاری تا مرز ۱۰۰ میلیارد دلار است.
این در حالی است که «سرگئی لاوروف»، وزیر خارجه روسیه پنج‌شنبه با «فیصل مقداد»، همتای سوری خود درباره توسعه آتی اوضاع در سوریه در حاشیه هفتاد و ششمین مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک گفت‌وگو کرد. همچنین گزارش شد که مسائل مربوط به تقویت روابط سوریه و سوریه با لحنی سازنده و مناسب مورد بحث قرار گرفت. مقداد در پی گفت‌وگو با لاوروف به خبرنگاران گفت که جامعه جهانی در صورتی که نیروهای ترکیه از سوریه خارج نشوند، وارد عمل خواهد شد. این دیپلمات سوری همچنین عنوان کرد که دولت آنکارا با برخی از کشورها برای بدتر شدن اوضاع در شمال غرب سوریه همکاری دارد.
گمانه زنی‌هایی نیز در زمینه محورهای سفر اردوغان به سوچی وجود دارد. دو مقام ترکیه تایید کردند که رجب طیب برای مذاکره با ولادیمیر پوتین با محوریت بررسی تحولات ادلب به روسیه سفر می‌کند. به گفته این مقام‌ها موضوع اصلی مذاکرات اردوغان و پوتین پرونده سوریه و به طور خاص موضوع ادلب خواهد بود. در همین راستا، یک مقام ارشد ترکیه که خواست نامش فاش نشود در مورد مذاکراتی که قرار است در سوچی روسیه برگزار شود گفت: «موضوع اصلی در دستور کار سوریه و به ویژه ادلب است». وی خاطرنشان کرد که شرایط پیش بینی شده در توافق ادلب به طور کامل اجرا نشده است. یکی دیگر از مقامات ترکیه‌ای نیز به رویترز گفت: «نباید آشوب جدیدی در سوریه ایجاد شود.» این دو مقام اعلام کردند که سفر اردوغان به مدت دو روز خواهد بود.
دردسرهای اس-۴۰۰
این سفر در حالی صورت می‌گیرد که آنکارا تحت بمباران سیاسی واشنگتن به خاطر خرید سامانه دفاع اس-۴۰۰ قرار گرفته است. در همین راستا، رئیس کمیته روابط خارجی سنای آمریکا در بیانیه‌ای اعلام کرد که اگر ترکیه به دنبال خرید سیستم‌های دفاعی روسی بیشتر باشد، کنگره ممکن است تحریم‌های جدیدی را علیه آنکارا وضع کند. به گزارش خبرگزاری اسپوتنیک، «باب منندز»، سناتور آمریکایی در این رابطه گفت: «ما وقتی قانون مقابله با دشمنان آمریکا از طریق تحریم‌ها را می‌نوشتیم، به وضوح اعلام کرده‌ایم که آنها برای هر کسی وضع خواهد شد که تجارت و داد و ستدی خاص با ارتش یا بخش اطلاعات روسیه داشته باشد.» رئیس کمیته روابط خارجی سنای آمریکا در ادامه گفت: «خرید جدید سامانه‌های دفاع موشکی اس-۴۰۰ روسی توسط آنکارا تحریم‌های جدیدی را علیه ترکیه دارد».
رئیس‌جمهوری ترکیه تصمیم کشورش برای ادامه مسیر خرید سامانه‌های اس-۴۰۰ از روسیه را اعلام کرد و افزود: «هیچ‌کس در انتخاب نوع سامانه‌های دفاعی که می‌خواهیم بخریم مداخله نخواهد کرد.» به گزارش رویترز، رجب طیب اردوغان در مصاحبه با شبکه سی.بی.اس آمریکا درباره درخواستی درباره اظهارنظر روس‌ها مبنی براینکه آنکارا قصد خرید بیشتر موشک‌های اس-۴۰۰ را دارد، گفت: «من همه چیز را برای جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا شرح دادم و مخالفت آمریکا با فروش سامانه‌های پاتریوت به ترکیه، دولت ما را واداشت تا به عنوان راه جایگزین سامانه‌های روسی را خریداری کند.»
اردوغان تاکید کرد: «ترکیه خواهان فروش پاتریوت‌ها به ما بودیم اما به آنها دست نیافتیم. تو به ما پاتریوت نمی‌دهی و من سامانه‌های دفاعی از کشورهای دیگر می‌گیرم. هیچ‌کس نمی‌تواند در این امر مداخله کند.» او در پاسخ به سوالی درباره اینکه قصد دارد عملا سری دیگری از موشک‌های اس-۴۰۰ را بخرد، گفت: «بله مسلما. هیچ‌کس نمی‌تواند در آینده در نوع سامانه‌های دفاعی که به دست می‌آوریم، اینکه از چه کشوری یا در چه سطحی خواهد بود، مداخله کند.»
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در واکنش به اظهارات رجب طیب اردوغان گفت: ما در هر فرصتی از ترکیه خواسته‌ایم که از نگه داشتن سامانه اس-۴۰۰ خودداری کرده و از هرگونه خرید تجهیزات نظامی بیشتر از روسیه خودداری کند. در واکنش به این صحبت‌ها، یک سخنگوی وزارت خارجه آمریکا با اشاره به قانون سال ۲۰۱۷ موسوم به «مقابله با دشمنان آمریکا از طریق تحریم‌ها» گفت: «ما مدام به ترکیه تاکید می‌کنیم که هرگونه خرید تسلیحاتی جدید و چشمگیر از روسیه موجب تحریم‌های جدیدی می‌شود که جدا از تحریم‌های دسامبر ۲۰۲۰ خواهد بود.» این سخنگو گفت که ایالات متحده، ترکیه را یک متحد و دوست در نظر می‌گیرد و به دنبال راه‌هایی برای تقویت شراکتشان «حتی با وجود اختلافات» است.
بر این اساس به نظر می‌رسد که سفر اردوغان در زمانی صورت می‌گیرد که روابط میان مسکو و آنکارا در برهه‌ای مهم به سر می‌برد و حضور رهبران دو کشور در سوچی رویدادی قابل‌توجه باشد.
گزارش: فرزاد سیف‌نیا
نظر شما