به گزارش آتیه‌آنلاین، تنش دنباله‌دار چین و آمریکا از قرار معلوم سر دراز دارد و بنا نیست به این زودی‌ها به اتمام برسد. دو طرف طی ماه‌ها و هفته‌های اخیر بار دیگر به یکدیگر تاخته و به اشکال متفاوت یکدیگر را خطاب انتقاد قرار داده‌اند.

تلاش برای یافتن نقطه ضعف

کنگره آمریکا روز گذشته (‌سه‌شنبه) طی گزارشی از نقطه ضعف ارتش چین خبر داد. در گزارش جدید سرویس تحقیقات کنگره آمریکا، فقدان تجربه واقعی جنگی به عنوان ضعف مهمی برای ارتش آزادی‌بخش چین توصیف شده است که در غیر این صورت با نیروهای آمریکایی برای برتری نظامی در جهان برابری می‌کند. به گزارش خبرگزاری اسپوتنیک، در این گزارش تصریح شد که مقام‌های ارتش آزادی‌بخش خلق چین غالباً به یک «بیماری صلح» بومی در این نیروها اشاره داشته و نگرانند که این نیروهایی که هرگز نبردی ندیده‌اند، از خود راضی شده و برای حفظ آمادگی دچار مشکل شوند. براساس این گزارش، آخرین باری که ارتش آزادیبخش خلق چین در یک جنگ تمام عیار شرکت داشته در سال ۱۹۷۹ و علیه ویتنام بوده است. گفتنی است که ارتش چین از سال ۱۹۴۹ تنها در سه جنگ تمام عیار حضور داشته است؛ جنگ کره در سال۱۹۵۰ تا ۱۹۵۳، جنگ چین و هند در سال ۱۹۶۲ و جنگ چین و ویتنام در ۱۹۷۹.

در گزارش کنگره، درگیری‌های مرگبار نیروهای چینی و ارتش هند در ژوئن گذشته در منطقه مرزی مورد مناقشه «لداخ» به اصطلاح به عنوان «عمل غیرجنگی» توصیف شده است. به ویژه در این گزارش آمده است که نیروهای زمینی ارتش آزادی‌بخش خلق برای آموزش پرسنل و عملیاتی کردن تجهیزات پیشرفته که جایگزین ادوات قدیمی نیروهای چینی شده است، چالش دارند. این گزارش آمریکا همچنین تصریح می‌کند که ظرفیت علمیات‌های مشترک و هماهنگی موثر میان شاخه‌های مختلف ارتش آزادی‌بخش در صورت اقدام مسلحانه، همچنان چالش مهمی برای نیروهای چینی است.

در این گزارش با استناد به سند دفاعی ۲۰۱۹ چین آمده است که گرچه این نیروها مانورهای بیشتری نسبت به قبل انجام داده‌اند اما تعداد اندکی از آن‌ها مشترک بوده و بین ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۹ فقط ۸۰ رزمایش مشترک صورت گرفته است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که هفت درصد از تمام مانورهای نظامی بین‌المللی که ارتش آزادی‌بخش خلق از ۲۰۰۲ تا ۲۰۱۶ در آن‌ها مشارکت داشته است، شامل بیش از یک شاخه ارتش آزادی‌بخش بوده است. علاوه بر این، در گزارش مذکور نسبت به توانایی‌های چین در حوزه‌های جنگی خاص شامل جنگ ضد زیر دریایی، دفاع هوایی مستقر در دریا، اطلاعات دوربرد و عملیات‌های هوایی بر فراز دریا و دیگر موارد تردیدهایی ایجاد شده است.

در این گزارش همچنین آمده است که صنعت دفاعی چین برای توسعه فناوری‌ها و سیستم‌های خاص مانند موتورهای جت با کارایی بالا تقلا کرده است و یکی از مقامات سابق آژانس اطلاعات دفاعی از چالش موتور هوافضا ارتش آزادی‌بخش به عنوان «یک فاجعه در حال وقوع برای چین» نام برده است. براساس این گزارش، همزمان با سازماندهی مجدد ارتش آزادی‌بخش خلق چین، این نیرو دچار یک دوره اختلال چشمگیر شده است و به همین دلیل برخی از ناظران این سوال را مطرح می‌کنند که آیا ارتش چین در حالی که روند سازماندهی مجدد ادامه دارد، برای درگیری آماده است یا خیر.

ادامه تنش‌ها

این در حالی است طی یک هفته گذشته، پکن و واشنگتن بار دیگر برای یکدیگر شاخ و شانه کشیدند. چین روز گذشته پس از آن آمریکا را به سیاسی کردن ورزش متهم کرد که بلینکن گفت به دنبال اجماع نظر در میان متحدان پیش از درخواست تحریم احتمالی بازی‌های المپیک زمستانی پکن است. به گزارش خبرگزاری فرانسه، «آنتونی بلینکن»، وزیر خارجه آمریکا در نشست کنگره در واشنگتن گفت که این کشور در حال رایزنی با متحدان نزدیک و شرکایش به منظور دستیابی به اجماع نظر درباره این است که باید چه رویکردی در قبال بازی‌های المپیک زمستانی پکن داشته باشیم که فوریه ۲۰۲۲ برگزار می‌شود. بلینکن همچنین هشدار داد، در هفته‌های آتی درباره این مساله و نگرانی‌های پیشرو بیشتر رایزنی می‌شود.

البته اظهارات بلینکن با خشم شدید چین روبرو شد و «ژائو لیجیان»، سخنگوی وزارت خارجه این کشور گفت که سیاسی کردن وزرش بر خلاف ماهیت منشور المپیک است و به ضرر ورزشکاران و همچنین المپیک بین‌المللی تمام خواهد شد. وی افزود: «طرف‌های مربوطه باید به سرعت استفاده ابزاری از بازی‌های المپیک را برای بازی‌های سیاسی خود متوقف کنند.» این در حالی است که دولت «جو بایدن»، رئیس‌جمهوری آمریکا چندین ماه است که از ارائه موضعی مشخص درباره تحریم احتمالی بازی‌های المپیک زمستانی پکن امتناع کرده است.

از سوی دیگر، وزارت دفاع چین روز گذشته سفر سه سناتور آمریکایی به جزیره تایوان را اقدامی «تحریک‌آمیز و ناپسند» خواند. به گزارش خبرگزاری رویترز، وزارت دفاع چین در بیانیه‌ای اعلام کرد: «ما قاطعانه با این سفر مخالف هستیم.» «تامی داک ورث»، «کریستوفر کونز» و «دان سالیوان»، سناتورهای جمهوری‌خواه در چارچوب سفر به منطقه روز یکشنبه از تایوان دیدار کردند. ورود آن‌ها موجب خشم مقامات چینی و مردم شد، این گروه دو حزبی متعهد شد که ۷۵۰،۰۰۰ دوز واکسن کرونا را به تایوان که چین آن را بخشی از خاک خود می‌داند، اهدا خواهد کرد.

این در حالی است که سفارت چین در ایالات متحده ادعاهای واشنگتن درباره نشت ویروس کرونا از یک آزمایشگاه در ووهان را «بی‌اساس» خوانده و آن را با ادعاهای دروغین مبنی بر وجود تسلیحات کشتار جمعی در عراق مقایسه کرد. به گزارش خبرگزاری اسپوتنیک، جو بایدن ماه گذشته به مشاورانش دستور داد تا پاسخ‌هایی درباره منشاء این ویروس بیابند. بایدن گفت، آژانس‌های اطلاعاتی آمریکا در حال بررسی دو سناریو هستند؛ اینکه انتشار این ویروس نتیجه یک اتفاق در آزمایشگاه بوده یا از ارتباط انسانی با یک حیوان آلوده نشات گرفته است اما آن‌ها به نتیجه نرسیدند. اطلاعات انگلیس هم سناریوی نشت از آزمایشگاه را رد نکرده است. پکن در واکنش به این تحولات گفت، دانشمندان باید به دنبال منشاء کووید-۱۹ باشند نه سرویس‌های اطلاعاتی!

سخنگوی سفارت چین شامگاه دوشنبه در پیامی توییتری نوشت: «منشاء کووید-۱۹ مساله علم است و باید به صورت مشترک مورد بررسی دانشمندان جهان قرار بگیرد نه اینکه سیاسی شود. هرگونه نتیجه‌گیری باید مطابق فرایندهای سازمان جهانی بهداشت و طبق متدهای مبتنی بر علم باشد. کمپین سیاسی‌سازی مطالعه درباره منشاء کرونا و تخریب چین هیچ تفاوتی با دروغهای ۱۸ سال پیش درباره وجود تسلیحات کشتار جمعی در عراق ندارد.»

بنا به این تحولات و اظهارات صورت گرفته از سوی مقام‌های دو طرف، به نظر می‌رسد که پکن و واشنگتن تلاش برای یافتن نقطه ضعف در یکدیگر را وارد فاز دیگری کرده و سازوکار مبتنی بر انتقاد از سیاست‌گذاری‌های کلان سیاسی و نظامی را هدف قرار داده‌اند.

 گزارش: فرزاد سیف‌نیا